بهترین روشهای کاهش وزن
به نقل از هفته نامه سلامت :3 روش تهاجمي و 3 روش غير تهاجمي براي کاهش تجمع چربيها
روشهاي رفع سلوليت
دکتر بهروز باريکبين
متخصص پوست
عضو هياتعلمي دانشگاه علومپزشکي شهيدبهشتي
سلوليت به تجمع بافت چربي در قسمتهاي خاصي از بدن مانند ران، شکم يا پهلوها گفته ميشود. سلوليت نوعي چاقي موضعي است که معمولا تحت تاثير رژيم غذايي يا ورزش قرار نميگيرند و بهراحتي از بين نميروند. بههمين دليل افراد مبتلا به سلوليت، براي درمان مشکل خود به روشهاي مختلف تهاجمي و غيرتهاجمي روي ميآورند. هرچند که روشهاي تهاجمي براي رفع سلوليت از روشهاي غيرتهاجمي موثرتر هستند اما در ادامه به معرفي رايجترين روشها ميپردازيم.
3 روش غيرتهاجمي
1. شوکوِيو
برخي از روشهاي غيرتهاجمي مانند شوکويو، ميتوانند از روي پوست بر بافت چربي تاثير بگذارند و باعث کوچکتر شدن بافت چربي يا شکسته شدن سلولهاي چربي به اجزاي ريزتر و قابل استفادهتر براي بدن شوند. شوکويو با وارد کردن امواجي به سلولهاي چربي باعث شکسته شدن آنها ميشود. اين سلولهاي خردشده چربي بهعنوان منبع انرژي بهوسيله بدن استفاده ميشود. ممکن است بهدنبال استفاده از روشهايي مانند شوکويو، کويتاسيون (استفاده از امواج راديوفرکوئنسي) و… سطح چربيخون بالا برود و دردسرهايي را براي افرادي که زمينه ابتلا به چربيخون بالا و عوارض ناشي از آن دارند، ايجاد کند. ناگفته نماند که استفاده از روشهايي مانند شوکويو ميتواند در مدت بسيار کوتاهي باعث کاهش سايز شود اما بعد از مدتي، دوباره حجم چربي و سايز برميگردد. بههمين دليل به نظر ميرسد کاهش سايز ناشي از شوکويو تا حدي در اثر تبخير آب ميانبافتي باشد، بنابراين ميتوان گفت اين روشهاي درماني، بيشتر کمکي براي افرادي محسوب ميشوند که تصميم قطعي براي کاهش سايز و بافت چربي گرفتهاند. بهعبارت سادهتر، اين افراد بايد در کنار استفاده از اين روشهاي غيرتهاجمي، رژيم غذايي مناسب و ورزشهاي موضعي را هم در دستور کار لاغری خود قرار بدهند.
2. ماساژدرماني و الپيجي
اگر در پي درمان سلوليت باشيد، حتما مراکزي که براي رفع سلوليت ماساژدرماني ميکنند، ديدهايد. برخي مراکز هم در مورد روش غيرتهاجمي الپيجي براي رفع سلوليت تبليغ ميکنند. بد نيست بدانيد که الپيجي هم نوعي ماساژ براي شكستن سلول چربي با وکيوم است و در سراسر دنيا بسيار شناختهشده است و کاربرد آن هم از نظر علمي به اثبات رسيده. فشار منفياي که سر الپيجي روي بافت سلوليت ايجاد ميکند و ماساژي که به بافت سلوليت ميدهند، باعث بهبود خونرساني به ناحيه و کاهش ورم ميشود. بهطور کلي، ماساژدرماني و الپيجي هم ميتوانند در درمان سلوليت تا اندازهاي موثر باشند. يعني از آنجا که ميزان خونرساني به بافت سلوليت بسيارکم است، هر روشي که بتواند خونرساني به بافت را افزايش بدهد، ميتواند به استفاده بهتر از سلولهاي چربي بهوسيله بدن هم کمک کند. البته ماساژ دستي به اندازه الپيجي موثر نخواهد بود.
3. کرايوليپوليز
استفاده از روش غيرتهاجمي کرايوليپوليز هم ميتواند تا 26 درصد باعث کاهش چربيهاي ناحيهاي شود که از اين روش براي رفع چربي و سلوليتهاي آن استفاده شده است. البته احتمال برگشت سايز با روش کرايوليپوليز وجود دارد و ميزان کاهش چربي با اين روش، به اندازهاي نيست که بتواند رضايت بيمار را جلب کند.
محاسبه شاخص توده بدني
ابتدا بايد مشخص شود چقدر اضافه وزن داريد و تجمع چربيها کجا بيشتر است. آيا اين چربي به شکل سلوليت است؟ سپس با اندازهگيري دور کمر، ميتوان روش مناسبي پيشنهاد داد.
همه شما فرمول محاسبه شاخص توده بدني را ميدانيد: وزن (به کيلوگرم) تقسيم بر مجذور قد (به متر). مثلا اگر وزن شما 70 کيلوگرم است و قدتان 163، بايد 70 را بر 65/2 تقسيم کنيد. 26 شاخص توده بدني شماست طبق جدول، کمتر از 19 يعني کمبود وزن داريد، بين 19 تا 25 يعني وزن مطلوب داريد، بين 25 تا 30 يعني اضافه وزن داريد و بيش از 30 يعني چاق هستيد.
طب سوزني لاغر ميکند؟
دکتر رضا حشمت
متخصص طب سوزني و رييس انجمن طب سوزني ايران
افزايش وزن نشانه به هم خوردن تعادل بدن است و چاق شدن، از منظر طب سوزني، يعني زياد شدن ماده و کم شدن انرژي. در واقع وقتي انرژي بدن خوب آزاد نميشود، فرد به سمت چاقي پيش ميرود بنابراين براي لاغر شدن به حرکت دروني و حرکت بيروني نياز داريم تا بتوانيم انرژي را آزاد کنيم. طب سوزني کمک ميکند متابوليسم بدن افزايش پيدا کند، انرژي دروني بدن حرکت كند و آزاد شود. حرکت بيروني هم به ورزش نياز دارد زيرا ورزش، بدن را ديناميک ميکند بنابراين طب سوزني بايد در کنار ورزش و فعاليت بدني باشد تا نتيجه بهتري داشته باشد.
جالب است بدانيد يکي از فرآيندهاي طب سوزني اين است که بر مرکز اشتها در مغز تاثير ميگذارد و اشتها را كاهش ميدهد در نتيجه فرد ديگر علاقهاي به خوردن غذا بهخصوص غذاهاي شيرين نخواهد داشت. اين روش درماني براي رفع چاقيهاي موضعي نيز استفاده ميشود؛ به اين ترتيب كه خونرساني به ارگان موردنظر بيشتر و چربيهاي اطراف آنها بهتدريج کم ميشود (وقتي چربي به شکل سلوليت درميآيد، خونرساني مختل ميشود.) به همين علت، طب سوزني ميتواند راهحل خوبي براي کاهش سايز باشد. برخي افراد ميگويند به علت استرس، اضطراب يا افسردگي تمايل چنداني به انجام فعاليت ندارند يا ميلشان به خوردن مواد غذايي شيرين بيشتر شده است. طب سوزني ميتواند اين مشكلات را نيز با تحريک ترشح سروتونين، آندورفين و تنظيم آنزيمهاي گوارشي كنترل كند. در طب سوزني، معمولا رژيمي به افراد چاق داده نميشود و فقط به آنها توصيه ميشود شامشان را قبل از تاريک شدن هوا ميل کنند زيرا افرادي که طب سوزني انجام ميدهند، زود سير ميشوند و اصلا نيازي ندارند وعده شام را حذف کنند.
ورزش لاغر ميکند؟
دكتر مهرشاد پورسعيد
متخصص پزشكي ورزشي
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
وزن نامناسب فقط به معني BMI يا توده بدني بالا نيست. براي اينكه بگوييم فردي چاق است، بايد حتما تركيب بدنياش را هم در نظر بگيريم. مثلا ممكن است فردي با 70 كيلوگرم وزن، توده بدني بالايي داشته باشد اما چون ورزشكار است، حجم عضلاني اش خوب باشد بنابراين چاق نيست. انجام ورزش و فعاليتهاي بدني براي اصلاح تركيب بدني افرادي كه توده بدني و چربي بالايي دارند، لازم است تا ميزان چربي بدنشان كاهش پيدا كند. گام اول براي كساني كه وزن بالايي دارند، مراجعه به متخصص پزشکي – ورزشي و سنجيدن تركيب بدني و سپس آموزش نوع و نحوه ورزش است. بهطور كلي، ورزشها به سه گروه هوازي، قدرتي و كششي تقسيم ميشوند. ورزشهاي هوازي، شدت ضربان قلب فرد را به ميزان 50 تا 70 درصد ضربان قلب ماكزيمماش افزايش ميدهند؛ مانند 30 تا 45 دقيقه پيادهروي ساده. توجه داشته باشيد که شدت ورزشهاي هوازي يا پيادهروي نبايد زياد باشد و فرد بايد بتواند حين ورزش بهراحتي حرف بزند، جملهها را تكرار كند و راحت نفس بكشد. افرادي كه قصد دارند وزنشان را كاهش دهند يا تركيب بدنيشان را اصلاح كنند، بايد ورزشهاي هوازي مانند پيادهروي، استفاده از تردميل يا دوچرخه ثابت، دوچرخهسواري و شنا انجام دهند. ورزش قدرتي به معني كار با وزنه يا بدون وزنه و فقط سفتكردن عضله است. افرادي كه به ورزش هوازي ميپردازند، بهتر است گاهي ورزشهاي قدرتي هم انجام دهند تا شكل و نماي بدنشان زيبا و متناسب شود. افرادي هم كه كيلوهاي اضافه زيادي دارند، ممكن است بعد از انجام ورزشهاي هوازي و كاهش وزن، دچار مشكلاتي مثل شلي پوست شوند. اين افراد ميتوانند با انجام ورزشهاي قدرتي كه باعث افزايش حجم عضلات ميشود، اين مشكل را تا حد زيادي حل كنند. ورزشهاي كششي هم بهعنوان ورزش كمكي محسوب ميشوند. بهتر است افرادي كه ورزش هوازي انجام ميدهند، از ورزشهاي كششي غافل نشوند. البته زمان انجام اين ورزشها مهم است. ورزشهاي هوازي سه قسمت گرم كردن، ورزش و سرد كردن دارند. ميتوان در ابتداي مرحله گرم كردن كه شامل يك پيادهروي سبك با ضربان قلب كمتر است، ورزشهاي كششي انجام داد تا بدن حالت گرمكردن به خودش بگيرد. پس از اين مرحله، بايد پيادهروي سبك را شروع و به تدريج به شدت آن اضافه كرد تا ضربان قلب به 50 تا 70 درصد ماكزيمم خود برسد و بعد از 30 تا 45 دقيقه وارد مرحله سردكردن شويد. اين فعاليت ورزشي بايد 5 جلسه در هفته تكرار شود و حداقل 30 دقيقه طول بكشد. براي به دست آوردن ميزان ماكزيمم ضربان قلب بايد 220 را منهاي سن و سپس 50 تا 70 درصد حاصلي که به دست آمده است را محاسبه كرد. مثلا ميزان ماكزيمم ضربان قلب يك فرد 30 ساله 190 است كه 70-50 درصد آن 85 ميشود. ضربان قلب اين فرد بايد طي انجام ورزشهاي هوازي به 85 ضربه برسد. اگر شدت ورزش از اين ميزان بيشتر شود، ارزش خود را از دست خواهد داد.
حرف اول
بهترين توصيه
اصلاح سبک زندگي است
دکتر محمدعلي نيلفروشزاده
متخصص پوست و رييس مرکز تحقيقات سلول بنيادي
به دليل اهميت بحث تناسباندام و ارتباط تنگاتنگ آن با زيبايي، بسياري از توليدکنندگان محصولات زيبايي در اين حوزه فعال هستند و البته کم نيستند سودجوياني هم که در اين زمينه فعاليت ميکنند و بيآنکه سلامت مردم برايشان مهم باشد، به فروش و عرضه محصول لاغري خود ميانديشند. اين شرکتها تا به حال پولهاي زيادي از اين راه به جيب زدهاند و افراد زيادي هم از عوارض محصولات آنها آسيب ديدهاند. انواع داروهاي خوراکي و کرمهاي موضعي لاغري در شبکههاي ماهوارهاي داخل و خارج تبليغ ميشوند. حتي پزشکان مختلف هم بيآنکه تخصص لازم را داشته باشند، راهحلهايي را براي لاغر شدن افراد ارائه ميدهند اما آيا همه افرادي که اضافهوزن دارند و کمکم طي سالها به چاقي و بيماريهاي ناشي از آن مبتلا شدهاند، با اين روشها خوشاندام ميشوند و سلامت و زيبايي را به دست ميآورند؟ البته که نه. چون کسي به آنها نميگويد راهحل اصلي چيست و پس از مدتي دوباره همهچيز مثل روز اول ميشود. وقت آن رسيده تا با هم درباره راهحل اصلي زيبايي و تناسباندام صحبت کنيم. حتما گمان ميکنيد ميخواهم بگويم راهحل، فلان تکنولوژي ليزر يا دستان توانمند فلان متخصص پوست يا جراح پلاستيک است، اما نه، تنها راه چاره، ايجاد يک تغيير بزرگ در زندگي است. براي اين تغيير نه به پول آنچناني نياز داريد نه به صرف وقت زياد، فقط کافي است به صداي بدنتان گوش کنيد، زنگ هشدارش را بشنويد و قدمبهقدم جلو برويد. من معتقدم بهرهگيري از تکنولوژيهاي رايج امروز، انجام ليزر ليپوليز يا راديوفرکوئنسي يا برخي جراحيهاي غيرتهاجمي کوچک کردن معده با آندوسکوپ و لاپاروسکوپ بد نيست اما ميخواهم تاکيد کنم اينها راهحل اصلي لاغر شدن شما نيست. بالابودن شاخص توده بدني، نشاندهنده اين است که بيش از نيازتان کالري ميگيريد. ممکن است بعضي از شما بگوييد من در محدوده وزن طبيعي هستم و چون فقط چربي شکمي دارم، ميخواهم با مراجعه به متخصص پوست يا جراح آن را بردارم اما اين کار فقط پاک کردن صورتمساله است. اول بپرسيد اين چاقي شکمي چرا و از کجا ايجاد شده؟ زمينهساز چاقي شکمي در خانمها و آقايان بيتحرکي است. بيتحرکي و غذاهاي آماده و فستفود بايد از زندگيتان حذف شوند. من اين حرفها را هميشه به عنوان پيششرط به همه مراجعاني که براي رهايي از چربيهاي اضافه به مطب ميآيند، ميگويم و تاکيد ميکنم اگر اين شيوه غلط زندگي را عوض نکنند هم چربيهاي اضافي برميگردد هم به مرور سلامتشان به خطر ميافتد. به دليل اين شيوه زندگي غلط و رسوب چربي در ديواره رگها خونرساني و سلامت تمام بدن در معرض خطر است که سلامت پوست و شادابي پوست هم جداي از آن نيست. از بحث زيبايي مهمتر، بايد هشدار دهيم خانمي که دور کمر 88 به بالا دارد و آقايي که دور کمر 102 به بالا، با خطر نزديک به 2 برابر در معرض خطر سکته قلبي، ابتلا به ديابت، فشارخون و چربي خون است. خطر مرگ ناگهاني در اين افراد درست مانند گروه چاق 5/1 تا 2 برابر است.
7سوالي که درباره ليپوليز ميپرسند
دكتر مريم يوسفي
متخصص پوست، عضو هيات علمي دانشگاه علومپزشکي شهيد بهشتي
ليزر ليپوليز، يکي از روشهاي درماني است که اين روزها مورد استقبال بسياري از طرفداران زيبايي قرار گرفته است. معمولا سوالهاي مشابه و رايجي در ذهن افرادي که ميخواهند ليپوليز کنند، بهوجود ميآيد كه به آنها پاسخ دادهايم.
1) ليپوليز چيست؟ با ليزر ليپوليز به کمک اشعه ليزر، چربي زيرجلدي ذوب و در مواردي اين چربي ذوبشده ساکشن ميشود. اشعه ليزر باعث تحريک کلاژنسازي در پوست و در نتيجه ليفتينگ آن ميشود و اين مزيت ليزر ليپوليز نسبت به ليپوساکشن معمولي است.
2) چند جلسه ليپوليز براي از بين بردن چينوچروک لازم است؟ براي انجام ليزر ليپوليز که بيشتر براي بهبود غبغب و افتادگيهاي قسمت پايين صورت (که بيشتر در خانمها بعد از يائسگي شايع است) کاربرد دارد، معمولا يک جلسه درمان کافي است.
3) مراقبت بعد از ليپوليز چگونه است؟ بعد از انجام ليزر ليپوليز صورت، بهتر است بيمار هر روز تا يک هفته از گن مخصوص استفاده کند. امکان کبودي يا تورم ناحيه ليپوليز شده هم وجود دارد. بد نيست بدانيد معمولا نتايج درماني از ماه چهارم خود را نشان ميدهند.
4) آيا درد و سوزش ناشي از ليپوليز طبيعي است؟ بله، هرچند هم از داروهاي بيحسي موضعي و هم از داروهاي تزريقي قبل از ليپوليز استفاده ميشود، اما تجربه کمي درد و سوزش هنگام يا بعد از عمل، طبيعي خواهد بود.
5) چند روز بعد از عمل ميتوان حمام کرد؟ روز بعد از عمل ميتوان استحمام کرد.
6) آيا براي عمل ليپوليز، بيهوشي کامل الزامي است؟ نه. درواقع، انجام بيحسي موضعي تزريقي در کنار يک آرامبخش ساده، مثلا ميدازولام خوراکي براي بيمار کافي است.
7) کاربرد ليزر ليپوليز در جوانسازي پوست چيست؟ اگر از دستگاههاي ليزر با مهارت و درست استفاده شود، ميتوانند جايگزين خوبي براي جراحي پلاستيک باشند. بهخصوص براي بيماراني که از جراحي پلاستيک وحشت دارند يا امکان تحمل بيهوشي عمومي ندارند حتي ميتوان با ترکيبي از ليزر ليپوليز (که در آن فيبر ليزر وارد پوست ميشود و چربيها را ذوب ميکند و باعث تحريک کلاژنسازي ميشود)، ليزر فراکشنال CO2 يا FPJ و نيز راديوفرکوئنسي در کنار تزريق بوتاکس و پركننده (چربي خود فرد يا ژلهاي استاندارد)، تحول عظيمي در چهرههاي چروکيده و دچار افتادگي ايجاد کرد.
نوشته بهترین روشهای کاهش وزن اولین بار در سلامت و زیبایی پدیدار شد.