| بیماری سنگ کیسه صفرا در اثر پدید آمدن سنگ های جامد در کیسه صفرا و کبد ایجاد می شود و می تواند التهاب و درد کیسه صفرا را به همراه داشته باشد .علل زیادی در بروز این بیماری نقش دارند که در سلامت وب امروز با آن ها آشنا شده و روش های درمان این بیماری را فرا خواهید گرفت . |
بیماری سنگ کیسه صفرا چیست؟
بیماری سنگ کیسه صفرا یکی از مشکلات شایع گوارشی است که متاسفانه در بیشتر جوامع دیده می شود و بر اساس آمار های منتشر شده حدود 5 درصد از مردم درگیر این بیماری می باشند .برای آشنایی بیشتر با این بیماری ابتدا شما را کیسه صفرا و عملکرد آن در بدن آشنا کرده و سپس به شرح بیشتر این بیماری از شروع تا درمان می پردازیم.
کیسه صفرا چیست؟
کیسه صفرا عضوی گلابی شکل است که در زیر لوب راست کبد قرار دارد .این اندام مسئول ذخیره صفرای ترشح شده اضافی از کبد در بدن می باشد .صفرای مازاد ذخیره شده در این اندام می تواند در هنگام مصرف غذای پر چرب به درون اثنی عشر تخلیه شده و هضم غذای ثقیل و چرب را آسان نماید .
سنگ کیسه صفرا چگونه تولید می شود؟
صفرا مایعی طلایی رنگ،تلخ مزه و قلیایی است که حاوی املاح صفراوی، لسیتین و کلسترول می باشد . تعادل هم زمان این مواد، موجب تولید مایع هموژن ویکنواختی درون کیسه صفرا می شود . درصورت وجود هر گونه تغییر در میزان هریک از ترکیبات نامبرده ، رسوب کلسترول یا املاح صفراوی درمایع درون کیسه صفرا ایجاد شده و همین رسوبات پیش زمینه تولید اولیه سنگ کیسه صفرا بوده و این سنگ های جامد دارای ابعاد و تعداد مختلفی می باشند.
انواع سنگ کیسه‌ی صفرا
- سنگ های کلسترولی
- سنگ های رنگدانه‌ای
- سنگ های مختلط
دلایل بروز بیماری سنگ کیسه صفرا چیست؟
مهم ترین دلایل و علت سنگ کیسه صفرا وجود اختلال و ناهنجاری در اجزای تشکیل دهنده صفرا،افزایش سطح کلسترول خون،عوامل ژنتیکی برخی اختلالات خونی و همولیتیک مانند تالاسمی، اسفیروسیتوز، کم خونی داسی شکل،چاقی و اضافه وزن و … می باشد.
عوامل ایجاد کننده سنگ کیسه صفرا از دیدگاه طب سنتی
عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه از دیدگاه طب سنتی کلسترول بالا، غلظت صفرا، ایجاد اختلال در ترکیبات صفرا، التهاب کیسه صفرا، هورمون های جنسی، عفونت، چاقی (به ویژه در زنان)، چربی بالا، چربی های حیوانی (گوشت یا لبنیات چرب)، غذاهای سرخ کرده و چرب، زرده تخم مرغ، نمک، بادمجان، میگو سرخ کرده، شیرینی، شکر، قند، خربزه، قرص جلوگیری از بارداری (دارای ماده ضد چربی خون شیمیایی)، مشروبات الکلی، آرد سفید، مارچوبه، اغذیهی نفاخ، ترب، سوسیس، کالباس، قارچ، پیتزا، ساندویچ،کلم، میوه‌های هسته‌دار، اسفناج پخته، برانی، کمبود «ویتامین‌های گروه A ,B »، عدم تحرک و ورزش کافی (به ویژه در افراد چاق)، زمینه ارثی می باشد.
علائم و نشانه‌های بیماری سنگ کیسه صفرا
در بیشتر موارد سنگ های صفراوی به حالت خاموش بوده و فاقد علایم قابل توجه می باشند اما زمانی که یک سنگ در یکی از مجاری که صفرا را از کیسه‌ی صفرا جابه‌جا می‌کند، قرار بگیرد وجود سنگ های صفراوی با علایم زیر تایید خواهد شد .این علایم عبارتند از :
- احساس درد ناگهانی و افزایشی در قسمت بالا یا وسط شکم و امتداد یافتن آن تا ناحیه‌ی کمر، بین تیغه های شانه یا شانه‌ی سمت راست
- تب، تعریق و لرز
- درد شکم که به قدری شدید است که نمی‌توانید بی‌حرکت بنشینید.
- حالت تهوع و استفراغ در اثر درد شکم
- یرقان یا زرد شدن پوست یا سفیدی چشم‌ها
بیماری سنگ کیسه صفرا چگونه تشخیص داده می شود؟
در صورتی که هر یک از علایم نامبرده را دارید بهتر است هر چه سریع تر به یک متخصص گوارش مراجعه کنید .پزشک با معاینه بالینی شما و لمس کیسه صفرا برای تایید بیشتر این بیماری و وجود سنگ در کیسه صفرا از روش های تشخیصی مانند سونوگرافی ،آزمایش خون، آزمایش گاستروسکوپی استفاده می نماید .در نهایت برای بررسی وضعیت دقیق تر کیسه‌ی صفرا، اتصالات آن و موقعیت سنگ ها انجام اسکن MRI از کیسه‌ی صفرا و کبد یا ( MCRP (کلانژیوپانکراتوگرافی با رزونانس مغناطیسی) ) برای بیمار درخواست می شود .
بیماری سنگ کیسه صفرا چگونه درمان می شود؟
در صورتی که سنگ های صفراوی فاقد علامت باشند و تنها در معاینات پزشکی یافت شوند نیاز به درمان ندارند.اما در صورت دردناک بودن برای پیشگیری از بروزعوارض شدیدتری چون یرقان و پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) روند درمان بیماری سنگ کیسه صفرا آغاز می شود.شیوه های متعددی برای درمان این بیماری وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
1.درمان دارویی
در صورت کوچک بودن سایز سنگ ها درمان دارویی با مصرف قرص اسید اورسودوکسی کولیک یا کپسول دفع سنگ کیسه صفرا برای بیمار آغاز می شود.این داروها برای کمک به پیشگیری از شکل گرفتن سنگ‌های کیسه صفرا و کاهش اندازه‌ی برخی از سنگ‌ها تجویز می‌شود.
2.درمان گیاهی
برای درمان گیاهی بیماری سنگ کیسه صفرا یا درمان سنگ کیسه صفرا دکتر روا زاده مصرف ویتامین های گروه B ، مالت جو، قرص جو، مخمر آبجو، ماءالشعیر،قهوه روزی 3 فنجان، سالاد «روغن زیتون+ آرتیشو+ آب لیموترش تازه+ اسفناج»، آب زرشک مفید می باشد. همچنین پوست باقلا را در فر خشک و پودر کنید و صبح ناشتا یکی دو گرم در ماءالشعیر بریزید و میل کنید؛ از ساعت 10 شب تا 5 عصر روز بعد فقط میوه مصرف کنید، سپس دو قاشق روغن زیتون+ یک قاشق آبلیموی تازه میل کنید- به تدریج مقدار را دو برابر کنید تا مقدار روغن زیتون به 225 گرم برسد، سپس می توانید یک لیوان آب جوش بنوشید؛ در نهایت استفاده ازعرق کاسنی، کیوی، شاه توت، سیب قرمز، اسفناج خام، تره، شاهی، دم کرده ی عناب، روغن زیتون، روغن سویا، گردو (پیشگیری)، مصرف سبزی به مقدار فراوان (پیشگیری) را نیز از یاد نبرید.
3.روش جراحی
عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا یا عمل کوله سیستکتومی در واقع درمان قطعی بیماری سنگ کیسه صفرا به شمار می رود و به دو روش لاپاراسکوپی و جراحی باز قابل انجام می باشد .روش لاپاراسکوپی روشی کمتر تهاجمی برای درمان این بیماری است که دوران نقاهت کوتاه تری دارد اما جراحی باز برای برداشتن کیسه صفرا مناسب افرادی است که بیماری در آن ها شدت یافته و در نتیجه نیاز به دوره‌ی بهبودی طولانی تری دارد.
چگونه از بروز بیماری سنگ کیسه صفرا پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از بروز سنگ کیسه صفرا به نکات زیر توجه نموده و بدان ها عمل نمایید:
- روزانه بین 8 تا 10 لیوان آب بنوشید.
- اگر اضافه وزن دارید، وزن‌تان را کاهش بدهید.
- از مصرف غذاهای نیمه آماده و غذاهای چرب اجتناب کنید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- از بروز یبوست جلوگیری کنید .
- از منابع غذایی حاوی ویتامین ث مانند مرکبات به وفور استفاده کنید .