| اوره خون یکی از مواد زائد و سمی خون است که در اثر سوخت و ساز مواد غذایی در بدن تولید شده و می بایست توسط کلیه ها از بدن خارج شده و دفع گردند .در واقع بالا بودن این ماده در خون سبب اختلال در عملکرد ارگان های حیاتی بدن شده و سلامتی عمومی بدن شما را به خطر خواهد انداخت.به همین دلیل با توجه به اهمیت این موضوع تصمیم گرفتیم تا سلامت وب امروز را به معرفی بیشتر اوره خون و اثرات آن بر روی سلامتی بدن اختصاص دهیم تا بدین طریق گامی کوچک در راستای سلامتی هم میهنان عزیزیمان برداشته باشیم . |
اوره خون چیست؟
اوره خون (به انگلیسی: Urea) یکی از مواد زائد و ترکیبات سمی موجود در خون است که در اثر سوخت و ساز مواد غذایی در بدن تولید می شود .همان طور که می دانید این ترکیب به شکل محلول درون خون موجود بوده و در اثر شکست پروتئین ها در کبد ( تولید آمونیاک حاوی نیتروژن ) و ترکیب با سایر مولکول ها ( کربن، هیدروژن و اکسیژن ) تولید می گردد .این ماده یک ماده زائد و سمی است که می بایست از طریق کلیه ها پالایش گردیده و از طریق ادرار دفع گردد .
تاریخچه کشف اوره خون
اوره در سال 1773 میلادی برای اولین بار توسط یک شیمیدان فرانسوی به نام هیلاری رول درون ادرار کشف گردید .سپس در سال 1828 میلادی شیمی دانی آلمانی به نام فردریش وهلر وجود اوره را در خون تایید کرد .در واقع تنظیم میزان اوره عهده کلیه ها بوده و میزان اوره می تواند تا حدود بسیار زیادی نشانه ای ازکارآمدی یا ناکارآمدی عملکرد کلیه ها به شمار آید .
میزان طبیعی اوره در خون
مقدار نرمال اوره خون در بالغین به میزان 10 تا 40 میلی گرم در دسی لیتر در کودکان بین 5 تا 18 میلی گرم در دسی لیتر و در نوزادان: 3 تا 12 میلی گرم در دسی لیتر بوده و لازم به ذکر است بدانید مقادیر اوره در خانم ها پایین تر از آقایان می باشد و در صورت افزایش اوره بیش از مقادیر یاد شده می بایست به یک متخصص کلیه مراجعه نموده و علت را پیدا نمایید چرا که در صورت وجود هر گونه نقص در عملکرد کلیه ها اوره در خون تجمع می‌یابد.
دلایل افزایش یا کاهش اوره خون
مهم ترین دلایل افزایش میزان اوره خون عواملی هم چون ابتلا به بیماری دیابت ، کم آبی بدن ،خونریزی دستگاه گوارش،سرطان پروستات و مثانه،نارسایی های کلیوی،سنگ های کلیوی و مصرف برخی داروها به شمار می آید.در مقابل ابتلا به نارسایی های کبدی ،احتباس آب در بدن ، ابتلا به بیماری سلیاک و سوء تغذیه از مهم ترین دلایل کاهش اوره در خون به شمار می روند .
عوامل ایجاد کننده اورمی از دیدگاه ابن سینا
ابوعلی سینا مهم ترین عوامل ایجاد یا تشدید کننده اورمی یا هیپرازتمی را عدم کارایی کلیه،مصرف بیش از حد مواد پروتئینی حیوانی ،مصرف بیش از حد لبنیات،گوجه برقانی،حمام آفتاب،ماهی و پوست ماهی ،کنسرو ماهی،نمک،خیارشور،زیتون شور،پیتزا،خاویار،سوسیس و کالباس،جگر حیوانات،زرده تخم مرغ،شیر،کره،شنبلیله،شاهی و زیادی ویتامین د عنوان نموده است .
علائم بالا بودن اوره خون
مهم ترین علایم بالا بودن اوره خون شامل موارد زیر می باشد:
- کاهش جریان ادرار
- تیره شدن رنگ ادرار
- درد کمر یا اطراف کمر
- از دست دادن اشتها
- ورم و پف چشم‌ها، صورت، پاها و دیگر اعضای بدن
- خستگی و بی‌حالی
- سردرد
- تنگی تنفس
اوره خون چگونه اندازه گیری می شود ؟
اندازه گیری میزان اوره در خون به راحتی با انجام یک آزمایش ساده خون امکان پذیر می باشد .برای انجام تست Blood Urea Nitrogen (BUN) Test به هشت الی دوازده ساعت ناشتایی نیاز بوده و تست های مکمل این تست برای تفسیر دقیق تر نتیجه این تست تست کراتینین،سدیم ،پتاسیم و اسید اوریک می باشد .مقادیر بالای 80 میلی گرم وجود اوره در خون خطرناک بوده و نیاز به بررسی های پزشکی دارد .در واقع هدف از انجام این آزمایش، ارزیابی سلامت کلیه ها و کبد و تشخیص بیماری های کلیوی و کبدی می باشد.
آبا اوره با اسید اوریک فرق دارد؟
شاید برایتان این سوال پیش آمده است که فرق اوره با اسید اوریک چیست؟ بهتر است بدانید اوره از فرآورده های دفعی اصلی است که در اثر مصرف پروتئین ها تولید می‌شود. این ماده در کبد ساخته شده و توسط کلیه ها از بدن دفع می‌گردد به همین دلیل اوره یکی از معروف ترین شاخص های سنجش عملکرد کلیه‌ها به شمار می آید .اسید اوریک فرآورده نهایی تجزیه اسیدهای هسته سلولی است که عمدتا در کبد و روده ساخته می‌شود و دفع آن توسط کلیه ها و روده ها از بدن صورت گرفته و بیماری نقرس از شایع ترین عوارض اسید اوریک به شمار می رود .
میزان اوره در بارداری
بهتر است بدانید در ماه های ابتدایی بارداری پایین بودن اوره خون در بارداری امری طبیعی است و در اواخر حاملگی ممکن است میزان اوره در خون افزایش یابد.
چگونه اوره خون بالا را درمان کنیم؟
برای درمان اوره خون بالا روش های متعددی وجود دارد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:
1.طب سنتی
ابوعلی سینا برای درمان اوره بالا در طب سنتی مصرف ویتامین های گروه ب و ویتامین ث،آب انگور (غیر از انگور سیاه)،آب ترب+عسل( هر روز ) ، جوشانده ی « تخم کاهو +کاکل ذرت+دم گیلاس یا آلبالو+خارخاسک+خارشتر++گزنه» سه نوبت در روز،( هر بار یک لیوان )،سالاد«هویج رنده شده +اسفناج خام+چیاز+چغندر خام +خیار+کرفس+جعفری+روغن زیتون +آب لیمو ترش تازه یا آب غوره » ،تخم گشنیز را پودر کنید یا بکوبید و یک شب در آب غوره بخیسانید و صبح در پارچه ی تنظیف بچلانید (شیره کش کنید ) و مایع حاصل را ناشتا میل کنید ( هر هفته یک یا دوبارد)،آب «هویج+کرفس+خیار »+آب لیموی تازه+ یک قرص مخمر را بسیار مفید و موثر دانسته است .
2.پیروی از یک رژیم غذایی مناسب
با پیروی از یک برنامه غذایی مناسب ،کاهش مصرف نمک،کاهش مصرف پروتئین و افزایش مصرف ویتامین های A، B2 و C می توان تا حدود بسیار زیادی بالا بودن اوره را درمان کرد .برای کاهش اوره چه بخوریم؟ مصرف میوه ها و سبزیجات تازه ،محدود نمودن مصرف فرآورده های لبنی و پروتئینی ،نوشیدن آب فراوان و مصرف جوانه گندم را فراموش نکنید .
3.درمان دارویی
رایج ترین و متداول ترین داروهای پایین آورنده اوره خون شامل داروهای کاهده فشار خون ،داروهای رقیق کننده خون و داروهای مناسب برای درمان اختلالات کبدی و کلیوی می باشد .
4.سایر روش ها
در نهایت با توجه به میزان اوره و میزان عملکرد کلیه ها در صورت آسیب دیدن کلیه ها دیالیز ،پیوند کلیه و … روش های دیگری است که پزشک از آن ها با توجه به شرایط جسمی و عمومی بیمار استفاده می نماید .