گیاه دارویی پنج انگشت یکی از بهترین،پر خاصیت ترین و پر مصرف ترین گیاهان مورد استفاده در طب سنتی است که به علت دارا بودن مزایای درمانی گسترده نقشی کلیدی در بهبود سلامت انسان ایفا می نماید .چنان چه می خواهید در مورد این گیاه دارویی و مزایای آن در راستای سلامتی اطلاعات بیشتری را کسب کنید به ادامه سلامت وب امروز توجه بفرمایید . |
گیاه پنج انگشت چیست؟
گیاه پنج انگشت با نام انگلیسی chaste tree و نام علمی Vitex agnus-castus یکی از گیاهان مشکل گشا در طب سنتی است که در درمان بسیاری از بیماری ها تاثیرات سودمندی داشته و خواص درمانی آن کاملا به اثبات رسیده است .طبع گیاه دارویی پنج انگشت گرم و خشک بوده و نام دیگر آن فلفل بیابانی می باشد .
مشخصات ظاهری گیاه پنج انگشت
گیاه پنج انگشت گیاهی گلدار،دو لپه ای متعلق به راسته نعناسانان و تیره شاه پسندیان می باشد که به صورت درختچه و دارای ارتفاعی در حدود یک تا یک و نیم متر می باشد .برگ های این گیاه به صورت متقابل و پنجه ای شکل بوده و رنگ آن ها سبز آبی می باشد .گل های این گیاه به صورت گل آذین و خوشه ای و به رنگ سفید یا بنفش می باشد که در اواخر تابستان نمایان می شوند. میوه گیاه دارویی پنج انگشت به رنگ قهوه ای و بسیار کوچک و به اندازه دانه های فلفل سیاه بوده و بوی آن شبیه نعناع می باشد.
این گیاه بومی کشور های آسیای مرکزی بوده و مناطق کاشت گیاه دارویی پنج انگشت در ایران شهر هایی از قبیل تهران، البرز، قم، خرمشهر، بندرعباس و … می باشد.تکثیر این گیاه از طریق کاشت بذر بوده و علاوه بر مصارف دارویی از این گیاه جهت مصارف زینتی نیز بهره می برند .اندام های دارویی گیاه پنج انگشت شامل برگ ، گل و میوه می باشد که در داروسازی از آن استفاده می شود.
خواص درمانی گیاه دارویی پنج انگشت
این گیاه با دارا بودن ترکیبات شیمیایی ارگانیک و ارزشمندی هم چون آلکالوئیدها، دی ترپن ها ،فلاونوئیدها، ویتکسین، کاستیسین و اسیدهای چرب ضروری مانند پالماتیک اسید، لینولئیک اسید و استائریک اسید و پیش مادههای هورمون های استروئیدی دارای خواص درمانی گسترده ای می باشد که در زیر مهم ترین خواص درمانی گیاه دارویی پنج انگشت را خدمتتان معرفی می نماییم :
1. درمان ناباروری زنان
یکی از اصلی ترین و مهم ترین خواص داروی گیاهی پنج انگشت درمان مشکلات ناباروری در زنان می باشد. این گیاه با تاثیر بر روی هورمون های زنانه استروژن و پروژسترون و تنظیم آن ها می تواند در تقویت باروری نقش گسترده ای داشته و سبب بهبود تخمک گذاری و تنظیم قاعدگی و در نتیجه باروری گردد .
2.درمان تنبلی تخمدان
یکی از دلایل شایع ناباروری در زنان مشکلی به نام تنبلی تخمدان می باشد .خواص گیاه دارویی پنج انگشت برای کیست تخمدان و تنبلی تخمدان کاملا به اثبات رسیده است .این گیاه با تنظیم ترشح هورمون استروژن و پروژسترون سبب بهبود عملکرد تخمدان ها و درمان تنبلی و کیست تخمدان ها می گردد .
3.کاهش علایم یائسگی
یائسگی دارای عوارض بی شماری برای زنان می باشد .گرگرفتگی،سرگیجه،خستگی و نوسانات خلقی از شایع ترین عوارض ناشی از یائسگی در زنان می باشند که برای درمان و برطرف نمودن آن ها می توانید روی دمنوش گیاه پنج انگشت حساب کنید .مصرف دمنوش پنج انگشت با تعدیل سطح هورمون های زنانه به کاهش علایم ناشی از یائسگی کمک کرده و تا حدود بسیار زیادی آن ها را از بین می برد.
4.ضد سرطان
ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در گیاه پنج انگشت دارای اثرات ضد سرطانی بوده و می تواند در درمان انواع سرطان ها و از بین بردن سلول های سرطانی در اندام هایی هم چون ریه ،دهانه رحم، پستان، تخمدان، رحم، معده و روده بزرگ بسیار موثر بوده و تاثیر بسزایی داشته باشد.طبق تحقیقات انجام شده عصاره میوه این گیاه از رشد سلولهای بدخیم جلوگیری کرده و می تواند در پیشگیری از ابتلا به سرطان ها موثر باشد .
5.افزایش شیر مادران
این ماده گیاهی با تاثیر بر روی هورمون پرولاکتین در افزایش شیر مادر تاثیر بسزایی دارد .همچنین این گیاه از از درد و سفت شدن سینه ها در حین قاعدگی جلوگیری کرده و در افزایش سایز سینه می تواند کاربرد وسیعی داشته باشد .
6.بهبود عملکرد دستگاه گوارش
با مصرف گیاه پنج انگشت به راحتی می توانید عملکرد سیستم گوارشی خود را بهبود بخشیده و بسیاری از مشکلات گوارشی را درمان نمایید .مصرف این گیاه در درمان یبوست،بواسیر و …… نیز کاربرد وسیعی دارد.همچنین با استفاده از مزایای درمانی این گیاه می توانید کاهش وزن را تجربه کرده و به آسانی لاغر شده و اندامی متناسب پیدا نمایید .
7.سایر خواص
سایر خواص گیاه دارویی پنج انگشت شامل موارد زیر می باشد:
- جلوگیری از صرع و سکته مغزی
- ضد التهاب
- جلوگیری از پوسیدگی دندان
- جلوگیری از پوکی و نرمی استخوان
- درمان فیبروم و آندومتریوز
طریقه مصرف گیاه دارویی پنج انگشت
از عصاره میوه ی گیاه دارویی پنج انگشت به صورت پودر ،کپسول ،تنتور،ضماد و …..می توان استفاده نمود. طریقه مصرف گیاه پنج انگشت بسیار ساده است شما می توانید برای تهیه دمنوش پنج انگشت، یک قاشق مرباخوری از گیاه خشک شده را با آب جوش ترکیب کرده و پس از دم کشیدن دمنوش را صاف کرده و میل کنید. امروزه از از گیاه پنج انگشت، داروهایی به نام های ویتاگنوس (VITAGNUS)، فمودین(Femodin) و آگنوگل (Agnugol) تهیه می شود که طریقه مصرف قرص گیاه پنج انگشت به صورت روزانه و بر اساس وزن و جنس توسط پزشک تعیین می شود .
مضرات گیاه پنج انگشت و موارد منع مصرف
این گیاه گیاهی بسیار مفید برای تمامی افراد علی الخصوص زنان بوده و مضرات گیاه پنج انگشت شامل موارد زیر می باشد:
- مصرف این گیاه توسط مردان سبب تضعیف قوای جنسی می گردد.
- در صورت مصرف زیاد این ماده گیاهی عوارضی هم چون خارش بدن،حالت تهوع،پر خوابی و سرگیجه می تواند در برخی افراد مشاهده شود.
- مصرف این گیاه با مصرف قرص های ضد بارداری تداخل دارد و در صورت مصرف این دارو می بایست از مصرف این گیاه اجتناب نمایید.
- این گیاه با دارا بودن اثرات هورمونی می تواند در افزایش خطر سقط جنین در بارداری تاثیر داشته باشد و لذا مصرف آن در دوران بارداری ممنوع است .