| هورمون های جنسی زنانه همان گونه که از نامشان پیداست در تمامی مواردی که با عملکرد جنسی زنان مرتبط می باشد تاتیر بسزایی دارند و در واقع قاعدگی،تخمک گذاری ،بارداری ،جلوگیری از بارداری یا عدم بارداری و در نهایت یائسگی تحت امر و سلطه این هورمون ها انجام می شود .اما آیا شما می دانید هورمون های جنسی زنانه کدامند و چه مواد غذایی حاوی این هورمون ها می باشند ؟ برای اطلاع در مورد موضوعات نامبرده سلامت وب امروز را دنبال بفرمایید. |
هورمون های جنسی زنانه معرفی
هورمون های جنسی زنانه به انگلیسی female sex hormones نوعی هورمون یا مواد شیمیایی هستند که در بدن تولید می شوند و در نتیجه در بروز صفات زنانه و رفتارهای جنسی نقش موثری دارند .هورمون های جنسی زنانه از تخمدان ها ترشح شده و سپس در بدن آزاد می شوند و انواع آن ها شامل موارد زیر می باشد :
انواع هورمون های جنسی زنانه
انواع هورمون های جنسی زنانه که از غدد درون ریز بدن و به طور دوره ای از تخمدان ها ترشح می گردند شامل دو هورمون زنانه استروژن و پروژسترون می باشد که در ادامه به معرفی هر یک از این هورمون ها و نقش آن ها در بدن خواهیم پرداخت.
1.هورمون استروژن
هورمون زنانه استروژن شامل دسته ای از هورمون هاست که مهم ترین آن ها استریول، استرادیول، و استرون می باشد.این هورمون ها در تخمدان زنان ساخته و تولید می شود .البته بهتر است بدانید این هورمون به میزان بسیار کم در بیضه مردان نیز تولید می شود که در مقایسه با میزان تولید این هورمون در بدن زنان این هورمون بیشتر به نام هورمون های جنسی زنانه شناخته می شوند .
استروژن و نقش آن در تعیین صفات جنسی
تولید و ترشح استروژن ها سبب رشد و بلوغ دختران خواهد شد .این هورمون ها در دوران کودکی ترشح بسیار کمی داشته و بدین ترتیب با افزایش ترشح این هورمون در سن بلوغ شاهد ایجاد صفات زنانه در دختران هم چون بزرگ شدن سینه ها ،ظریف و نازک شدن صدا ،افزایش قد ،افزایش و تراکم چربی ها در بافت هایی مانند سینه،باسن و ران ،نرم و لطیف تر شدن پوست ، رویش مو در منطقه بیکنی و قاعدگی خواهیم بود .این هورمون در تخمک گذاری ،ایجاد بارداری ،افزایش سایز رحم برای پذیرش و پرورش جنین نیز نقش موثری داشته و در دوران بارداری این هورمون از جفت ترشح می شود .
بنابراین این هورمون جنسی علاوه بر داشتن نقش موثر در بروز صفات ثانویه جنسی در طی دوران بلوغ در بارداری ، آسان تر شدن زایمان و رشد مجاری شیری برای تغذیه نوزاد پس از زایمان نیز تاثیر بسزایی دارد .در طی پایان دوران جنسی زنان و آغاز یائسگی تولید استروژن ها در بدن کاهش یافته و از همین رو زنان علایمی هم چون احساس گرگرفتگی (داغ شدن سر و صورت و قفسه سینه)، عرق کردن بیش از حد، خشکی و خارش واژن را تجربه خواهند نمود.
2.هورمون پروژسترون
یکی دیگر از مهم ترین هورمون های جنسی زنانه هورمونی به نام پروژسترون است که توسط تخمدان ها ،غدد فوق کلیوی و جفت در زمان بارداری ترشح و تولید می گردد .سطح این هورمون به راحتی با انجام یک آزمایش خون قابل اندازه گیری بوده و در طی دروان تخمک گذاری و بارداری میزان این هورمون در بدن به بالاترین سطح خود می رسد .
وظایف پروژسترون چیست؟
وجود این هورمون موجب ثبات و منظم شدن چرخه قاعدگی در دختران و زنان می گردد و به آماده شدن بدن برای بارداری و رشد لایه داخلی رحم (اندومتر) را برای پذیرش جنین کمک بزرگی می نماید .این هورمون در طی دوران بارداری سبب جلوگیری از عدم سقط جنین در ماه های اولیه بارداری خواهد شد .همچنین ناکافی بودن این هورمون می تواند سبب ایجاد قاعدگی های نامنظم ،ناباروری و بروز مشکلات بسیار هم چون افزایش خطر سقط جنین و … گردد .
نحوه ترشح هورمون استروژن و پروژسترون
به صورت روتین در یک خانم سالم با شروع دوران قاعدگی هورمون استروژن از تخمدان ها ترشح شده و پس از پایان قاعدگی دوران تخمگ گذاری با آزاد شدن تخمک ها آغاز می گردد .با آزاد شدن تخمک ها نوبت به ترشح هورمون پروژسترون رسیده است که بدین شکل اندومتر ضخیم شده و در صورت وجود اسپرم و ایجاد لقاح بارداری اتفاق خواهد افتاد و بدین شکل فرایند لانه گزینه صورت خواهد پذیرفت و در صورت عدم بارداری مجددا آندومتر شروع به ریزش نموده و خونریزی قاعدگی به صورت کاملا طبیعی اتفاق خواهد افتاد .
دانه ها و گیاهان حاوی هورمون های جنسی زنانه
برخی دانه ها و گیاهان به صورت کاملا طبیعی حاوی هورمون های جنسی زنانه نامبرده می باشند .ابوعلی سینا رازیانه (بادیان) ،شنبلیله،شوید ،شیرین بیان ،موز،زیره،ترخون،خرفه،سیب زمینی ،آناناس، توت فرنگی ،غوره،سویا،چغندر،مریم گلی،جینسینگ و گیاه پابو را جزو مهم ترین منابع گیاهی دارای هورمون های جنسی زنانه به صورت کاملا طبیعی معرفی نموده است .البته ذکر این نکته ضروری است که شیرین بیان ،موز،زیره،ترخون و خرفه علاوه بر دارای بودن هورمون های زنانه دارای هورمون های مردانه نیز می باشند. بنابراین در صورتی که دچار کاهش هورمون های جنسی نامبرده می باشید می توانید با صلاحدید پزشکتان با استفاده از این داروهای گیاهی به تنظیم سطح هورمون های استروژن و پروژسترون کمک نموده و سطح آن ها را در بدنتان متعادل نمایید .
در پایان
با توجه به توضیحات ارائه شده در این مقاله دو هورمون استروژن و پروژسترون از مهم ترین و اختصاصی ترین هورمون های زنانه به شمار می روند .البته هورمون های زنانه دیگری نیز وجود دارند که با توجه به این که هم در بدن مردان و هم در بدن زنان تولید می شود در این محتوا مورد بررسی قرار نگرفته است . ترشح منظم و متعادل این هورمون ها از غدد درون ریز (تخمدان ها ) سبب بروز صفات ثانویه جنسی در دوران بلوغ ،ایجاد سیکل قاعدگی طبیعی و آماده سازی رحم جهت حاملگی و پس از آن زایمان و شیردهی خواهد شد .
عدم تعادل میان هورمون های نامبرده سبب بروز علایم هم چون ریزش مو،خشکی پوست،قاعدگی های نامنظم،افزایش وزن،تنبلی تخمدان ، ناباروری و ….خواهد شد که در این صورت مراجعه به یک متخصص غدد و یا پزشک زنان جهت کشف علت بروز این عارضه و شروع درمان با استفاده از داروی تنظیم هورمون زنانه امری بسیار ضروری به نظر می رسد .