سلامت وب: بدن مادر باردار احتیاجات ویژه ای دارد، به همین علت توجه به تغذیه در دوران بارداری اهمیت ویژه ای دارد
چون جنین در دوران بارداری در حال رشد و نمو است، مادر حامله به مواد پروتئینی ، ویتامین و املاح نیاز دارد. رژیم غذایی صحیح و مناسب مادر، مخصوصا در شش ماه اول دوران باردار، سبب می شود که سلامت جنین و مادر در دوران حاملگی و هنگام زایمان و پس از زایمان تامین گردد. اصل مهم این است که مادر باید در دوران آبستنی خود انواع غذاهای تازه را بیشتر، و مواد غذایی مصنوعی و سرخ کرده و شیرین یا شور را کمتر مصرف کند.
فرهنگستان ملی علوم کشور آمریکا، مواد غذایی لازم برای تامین رژیم متعادل و کافی روزانه مادر را در دوران حاملگی به شرح زیر توصیه کرده است
- حداقل نیم لیتر شیر
- یک وعده غذای گوشت سفید یا قرمز
- یک عدد تخم مرغ
- دو وعده میوه که یک وعده آن مرکبات باشد
- دو یا سه نوبت از انواع سبزی ها
- دو یا سه تکه نان سبوس دار
- دو قاشق کره
- 400 گرم ویتامین D
شیر برای مادر حامله غذای بسیار خوبی است، زیرا دارای املاح مهم کلسیم و فسفر می باشد که برای تشکیل استخوان و دندان جنین لازم است، همچنین منبعی از پروتئین و ویتامین می باشد. اگر مادر روزانه یک لیتر شیر مصرف کند، یک چهارم کالری لازم خود را بدست می آورد، اگر خانومی شیر دوست ندارد، می تواند از آن صرف نظر کند و به جای آن از فراورده های لبنیات مانند ماست، پنیر و دوغ استفاده نماید.
مواد غذایی اصلی که برای سلامت مادر و جنین ضرورت دارد عبارتند از:
پروتئین:
پروتئین ها برای ساخته شدن سلول های نسوج اعضای بدن ضرورت دارند. بدن انسان خود می تواند 12 نوع از 20 نوع آمینواسید را بسازد، ولی 8 نوع آن باید از راه مواد غذایی به بدن انسان برسد. این هشت نوع آمینواسید در مواد غذایی مانند گوشت قرمز، ماهی، تخم مرغ، لبنیات و حبوبات وجود دارند. در دوران بارداری نیاز به پروتئین 30 درصد افزایش می یابد، یعنی از 45 گرم تا 60 گرم در روز به 75 تا 100 گرم افزایش می یابد.
| مادر باردار نباید جگر مصرف کند زیرا مقدار ویتامین آ در جگر زیاد است و ممکن است برای جنین ضرر داشته باشد. |
میوه ها و سبزی ها:
میوه ها و سبزی ها برای سلامتی هر انسانی مخصوصا مادران باردار ضرورت دارد. مصرف یک نوع میوه تمام نیاز مادر و جنین یعنی ویتامین ها، آهن، کلسیم و مواد هضم نشدنی را تامین نمی کند. مصرف روزانه پنج وعده میوه و سبزی برای مادر باردار ضروری است ولی اگر بیشتر مصرف کند بهتر است. میوه را می توان بصورت تازه یا خشک، و سبزی را بصورت پخته یا خام مصرف کرد. آب میوه باید کمتر مصرف گردد زیرا قند و کالری زیاد دارد و قسمتی از ویتامین و مواد فیبری را از بین می رود. بنابراین مصرف یک نوبت آب میوه در روز کافی است.
مادر باردار باید انواع سبزی ها را مصرف کند، مانند سبزی های تیره، سبز، زرد، نارنجی و قرمز که هر کدام مزه و طعم و ویتامین و املاح متفاوتی دارند، بنابراین هم مواد مختلف به بدن می رسد هم مادر از خوردن آنها لذت می برد.
مواد هضم نشدنی (فیبر های گیاهی)
مصرف مواد هضم نشدنی(فیبر های گیاهی) که در روده ها هضم و جذب نمی شوند مانند میوه ها، سبزی ها، غلات و حبوبات ضرورت دارد تا عمل طبیعی روده ها و دفع مدفوع به خوبی انجام گیرد و مادر در دوران بارداری به یبوست مبتلا نشود. مصرف این مواد همچنین سبب می شود که مادر احساس سیر بودن و پر شدن معده کند و از زیاد خوردن غذا و افزایش وزن جلوگیری نماید. مادر در دوران بارداری باید در هر روز حدود 25 تا 35 گرم مواد هضم نشدنی مصرف کند.