علت شکم درد چیست ؟
خیلی از ما ممکن است در طول روز با درد شکمی و اطراف آن مواجه شویم که آن را چندان جدی نگرفته و از مراجعه به پزشک نیز غفلت کنیم. اما این غفلت در درازمدت صدمات جبرانناپذیری را به همراه خواهد داشت که البته میتواند در همان ابتدای ابتلا به سادگی درمان و کنترل شود.
چه درد شکمی خطرناک است؟
دکتر ایرج خسرونیا، رئیس هیات مدیره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، درمورد برخی دردهای شکمی بسیار مهم توضیحاتی ارائه کرده و تاکید میکند که در صورت بروز آن باید سریع و بدون معطلی به پزشک مراجعه کرد چرا که در غیر این صورت میتواند به مرگ بیمار منجر شود. در ادامه با تعدادی از این دردهای مهم شکمی آشنا میشویم.
درد شکمی ناشی از التهاب کیسه صفرا
این التهاب ممکن است با عفونت خود را نشان دهد؛ در صورت تشدید التهاب کیسه صفرا، ممکن است قسمتی از جدار آن پاره شده و ترشحات در فضای شکم پخش شود. در این حالت بیمار درد را در تمام شکم احساس میکند. در بیش از ۹۵ درصد موارد، وجود سنگ صفرا علت التهاب است اما در مواردی که سنگ وجود نداشته باشد، علتهای میکروبی و ویروسی یا بیماریهایی مثل نارسایی قلبی هم میتواند التهاب کیسه صفرا را به وجود آورد. این مشکل و درد اگر به موقع درمان نشود میتواند به مرگ فردی که دچار التهاب کیسه صفراست، منجر شود. التهاب کیسه صفرا معمولا در افراد بالای ۴۰ سال، خانمها، افراد چاق و آنهایی که سابقه خانوادگی دارند، شایعتر است.
دردهای پانکراس یا پانکراتیت
این بیماری همراه با درد شدید و آزار و اذیت بیمار شروع میشود که باید به سرعت تشخیص داده شود. علائم پانکراتیت ممکن است به صورت دردهای مداوم یا متناوب در ناحیه فوقانی شکم احساس شوند که این دردها در صورت غذا خوردن تشدید میشوند. این علائم که با تهوع و اسهال چرب همراه هستند با عللی مثل بیماریهای مجاری صفراوی، سنگ کیسه صفرا، مصرف بعضی داروها و وجود برخی عفونتها ایجاد و تشدید میشوند.
درد شکمی ناشی از زخم اثنیعشر
با درد شدید شروع میشود. اثنیعشر نیز مانند دیگر اعضای بدن زخم میشود و شایعترین علامت زخم اثنیعشر در قسمت فوقانی شکم و پایین جناق سینه است که اغلب با گرسنگی تشدید شده و با مصرف غذا به طور موقت بهبود مییابد. درد زخم اثنیعشر میتواند به پشت هم تیر بکشد. یکی از مشخصههای درد زخم اثنیعشر، دورهای یا فصلی بودن آن است، به طوری که ممکن است برای چند هفته و هر روز درد وجود داشته باشد و بهدنبال آن، برای چند ماه خود به خود برطرف شود، اما دوباره عود کند.
بیماریهای عروقی داخل شکم
بیماریهای عروقی داخل شکم که به رگهای کوچک داخل شکم خون نمیرسد، سکته رگهای داخل شکمی که باعث سیاه شدن روده میشود همچنین زخم معده که با درد یا ترش کردن همراه است که بیمار از آن شکایت دارد و حتی سوراخ شدن روده که ممکن است به دلیل زخم ایجاد شده باشد نیز از دیگر دردهای شکمی جدی هستند که به بررسی دقیق پزشک نیازمند است.
درد شکمی ناشی از دردهای قاعدگی
گاهی دردهای قاعدگی نیز با دردهای شکمی اشتباه گرفته میشوند درحالیکه دردهای قاعدگی دردهای داخل لگن است که معمولا خانمها از زمان شروع و پایان آن مطلع هستند. اما پیچ خوردگی تخمدانها یا کیسههای داخل تخمدان ممکن است با دردهای شکمی همراه باشد و کیستهای تخمدانی هم به آسانی پاره میشوند و با ریزش خون به داخل حفره لگن و شکم ایجاد درد شدید میکنند که این دردها نیز نیازمند تشخیص و معاینه دقیق است.
درد شکمی ناشی از آپاندیسیت
برخی دردهای شکمی به دردهای آپاندیسیت معروفاند که با دردهای شدید شکمی یا تب همراه هستند و بهدلیل التهاب و عفونت ایجاد شده و ممکن است به دلیل ورم کیسه صفرا ایجاد شوند. همچنین عفونت پردههای داخل شکم نیز باعث درد و تب میشود. آپاندیس زایدهای به طول 10 سانتیمتر است، یک سر این زائده کرمی شکل به روده بزرگ وصل است و یک سر آن داخل حفره شکم قرار دارد. گاهی این زایده در کودکان ملتهب و عفونی میشود و از آنجا که بچهها نمیتوانند دقیقا علائم خود را بیان کنند، ممکن است آپاندیسیت در آنها دیرتر تشخیص داده شود. اگر درد شکم کودک بیش از چهار ساعت طول بکشد حتما باید به پزشک مراجعه و از خوددرمانیهای رایج در منزل مثل دادن مسکن خودداری کرد.
درد شکمی ناشی از سکتههای قلبی
یکی دیگر از دردها که ممکن است به دردهای شکمی ارتباطی نداشته باشد اما ممکن است با شکایت از دردهای شکمی به پزشک مراجعه شود، سکتههای قلبی است. در بیماریهای قلبی که با درد شکم همراه هستند پزشک با معاینه و گرفتن نوار قلب متوجه میشود که این درد، ازجمله دردهای شکمی نیست.
درد شکمی ناشی از درد عصبی
برخی دردهای دیگر با دردهای شکمی اشتباه گرفته میشود مثل دردهای زونا و شکستگی استخوان که با دردهای شدید همراه است و باید پیراهن بیمار بالا زده شده و فرد معاینه شود. در بیماران دچار زونا، این ویروس باعث عفونت در اعصاب حسی شده و منجر به درد عصبی در ناحیه شکم میشود. درد کمر اولین علامت زونا و بعد از آن بثورات پوستی است.