| یکی از بیماری های مهم و انسانی سرطان است که به علت داشتن ماهیت پیچیده تاکنون علت پیدایش و نحوه درمان آن شناسایی نشده است .سرطان مثانه دومین سرطان شایع دستگاه ادراری تناسلی است که جایگاه نهم در میان سرطان شایع را در جهان به خود اختصاص داده است .در سلامت وب امروز مطالب مفیدی را در مورد علایم سرطان مثانه،عوامل موثر در افزایش خطر ابتلا به این عارضه و نحوه تشخیص و درمان آن برایتان آماده نموده ایم که خواندن و به اشتراک گذاشتن این مقاله می تواند در پیشگیری و یا تشخیص به موقع سرطان مثانه نقش چشمگیری داشته باشد . |
سرطان مثانه چیست؟
سرطان مثانه Bladder Cancer یکی از سرطان های شایع است که با درگیر نمودن اندامی به نام مثانه شروع به پیشرفت کرده و در صورت عدم درمان متاستاز خواهد کرد.میانگین سن ابتلا به سرطان مثانه 60 سالگی است که متاسفانه میانگین آن در سال های اخیر بسیار کاهش یافته و نسبت ابتلا به این سرطان در مردان سه برابر زنان می باشد.برای درک بهتر این موضوع ابتدا به بررسی آناتومی مثانه می پردازیم:
آناتومی مثانه
مثانه (Bladder) کیسه ای عضلانی مخاطی است که در قسمت قدامی لگن قرار گرفته است.این اندام شکل مشخصی نداشته و در هنگام پر شدن ظاهری مشابه تخم مرغ پیدا می نماید .این اندام از دو قسمت تشکیل شده است که قسمت فوقانی آن جسم مثانه و قسمت تحتانی آن گردن مثانه نام دارد .این اندام توسط رباط ها در جای خود تثبیت شده است و بافت پوششی آن از نوعی بافت به نام بافت انتقالی (Transitional) تشکیل شده است. وظیفه مثانه در بدن انبار نمودن ادرار برای دفع در زمان رسیدن به آستانه اضطرار می باشد.ظرفیت مثانه در افراد مختلف بین 120تا 500 سی سی متغیر است که وجود ادرار در حد 280 سی سی می تواند احساس دفع را در فرد ایجاد نماید .
علایم سرطان مثانه
شایع ترین علامت سرطان مثانه مشاهده خون در ادرار است که در برخی موارد علاوه بر مورد نامبرده علایم دیگری مانند تکرر ادرار ،فوریت و سوزش ادرار نیز وجود دارد. بنابراین با مشاهده خون در ادرار بلافاصله به پزشک مراجعه کنید چرا که این وضعیت می تواند در برخی موارد یکی از علایم سرطان مثانه به شمار آید .در هنگام پیشرفت این بیماری علایم سرطان مثانه نیز می تواند به صورت درد های استخوانی،درد در پهلو ها،حالت تهوع ،استفراغ ، ورم پاها و یا بی اشتهایی نیز نمود پیدا کند .
سایر علایم سرطان مثانه
علاوه بر موارد یاد شده سایر علایم سرطان مثانه به شرح زیر می باشد:
- تحریک پذیری مثانه
- درد در ناحیه‌ی کمر و پایین تر
- تورم در نواحی تناسلی و زیر مثانه
- سوزش ادرار
- دفع مکرر ادرار
- نارسایی‌های کلیوی
- کاهش وزن
عوامل افزایش دهنده ریسک خطر ابتلا به سرطان مثانه
- استعمال دخانیات
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و سموم
- تماس با مواد صنعتی
- وجود برخی انگل ها در روده
- عفونت ها و التهاب مزمن مثانه
- نقص های مادرزادی
- افزایش سن
- مصرف برخی داروها نظیر «سیکلوفسفامید» و «فناستین»
- جهش های ژنتیکی
- عوامل وراثتی
انواع سرطان مثانه
انواع سرطان مثانه شامل موارد زیر می باشد :
- کارسینوم سلول‌های اوروتلیال (ترانزیشنال یا بینابینی)
- کارسینوم سلول‌های سنگفرشی (SCC)
- آدنو کارسینوم
سرطان مثانه چگونه ایجاد می شود؟
سرطان مثانه در اثر رشد غیر قابل کنترل سلول های داخلی آن و در نتیجه تشکیل تومور ایجاد می شود. این تومور ممکن است در بافت های بدن حرکت نموده و با وارد نمودن آسیب به آن ها سرطان های دیگری مانند سرطان ریه یا سرطان کبد را ایجاد نماید.
مراحل سرطان مثانه
مراحل سرطان مثانه پنج مرحله می باشد که عبارتند از :
- مرحله‌ی صفر: سلول های سرطانی تنها در پوشش داخلی مثانه یافت می‌شوند.
- مرحله‌ی یک: سلول های سرطانی به یک لایه پایین تر از لایه‌ی داخلی نفوذ ولی هنوز وارد عضلات مثانه نشده اند.
- مرحله‌ی دو: سلول های سرطانی به لایه‌ی عضلانی نفوذ نموده اند اما هنوز به لایه‌ی چربی دور مثانه نفوذ نکرده اند.
- مرحله‌ی سه: سلول های سرطانی به تمامی اجزای نامبرده و حتی دستگاه تناسلی مردانه و زنانه حمله نموده اند اما هنوز به غدد لنفاوی سرایت نکرده اند .
- مرحله‌ی چهار: سلول های سرطانی به تمامی اجزای نامبرده و سایر اندام های بدن نفوذ کرده و متاستاز ایجاد شده است.
سرطان مثانه چگونه تشخیص داده می شود؟
در صورت مشاهده علایم سرطان مثانه هر چه سریع تر به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید .پزشک با معاینه و شنیدن علایم بالینی شما و مطابقت آن با علایم سرطان مثانه از روش های تشخیصی زیر برای تشخیص سرطان مثانه استفاده می نماید.
روش های تشخیصی سرطان مثانه
برای تشخیص سرطان مثانه از روش هایی مانند آزمایش ادرار،کشت ادرار ، معاینه‌ی مثانه با روش (سیستوسکوپی)، سی‌تی اسکن، ام‌آر‌آی، کشت ادرار و …می توان استفاده نمود.
سرطان مثانه چگونه درمان می شود؟
درمان سرطان مثانه به وسیله جراحی،شیمی درمانی،پرتو درمانی و ایمونو تراپی امکان پذیر می باشد .همچنین استفاده از روش سیستوسکوپی می تواند در حذف تومور های کوچک از مثانه مفید واقع شود .آیا سرطان مثانه کشنده است؟آیا سرطان مثانه درمان قطعی دارد باید بگوییم در صورت تشخیص به موقع این سرطان کشنده نبوده و قابل درمان است .
چگونه از بروز سرطان مثانه پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از بروز سرطان مثانه به نکات زیر توجه نمایید:
- عدم نگه‌داری ادرار به مدت طولانی
- اجتناب از استعمال دخانیات
- قرار نگرفتن در معرض مواد شیمیایی
- نوشیدن آب فراوان در طی روز
- انجام چکاب های منظم و غربالگری های مربوطه
- داشتن تغذیه مناسب
سرطان مثانه از دیدگاه ابوعلی سینا
عوامل ایجاد یا تشدید کننده کشیدن سیگار ،مواد مخدر،مواد رنگی حاوی آنیلین ،تماس با «بنزیدین-کروسموم،اتر بی کلرومتیل»،عدم استفاده از سبزی های تازه،اسفناج پخته،سوسیس،کالباس،پیتزا،مصرف گرمی(خوراکی های تند و شیرین)،ادویه،نمک،ساندویچ،صفرای زیاد،سیر یا پیاز سرخ کرده،افراط در نوشیدن چای،اختلال لوزالمعده می باشد .برای درمان مصرف کباب ماهی،کپسول روغن ماهی(روزی سه بار )،سبزی تازه ،آب ترب سیاه یا سفید +عسل (هرروز)،عرق «کاسنی +گزنه +تخم ترب +بادیان +پونه »( روزی سه لیوان )،ماء الشعیر یا عرق کاسنی با عسل (روزی سه لیوان )،رژیم شیر و عسل ،لیموشیرین (تا روزی سه کیلوگرم)،انگور(به مقدار زیاد)،آب شلغم خام،آلبالو،شربت زرشک،نیش زنبور عسل(بعد از دو دقیقه نیش را خارج کنید)،سیر و پیاز خام برای افراد سیگاری ،شیر هویج ،کلم ،معجون جالینوس مفید می باشد.