| کلانژیوکارسینوما یا سرطان مجاری صفراوی یکی از نادرترین انواع سرطان است که متأسفانه در بیشتر موارد شیوع آن در سنین بالاتر از 70 سال متداول بوده و توزیع جنسی آن در میان مردان بیشتر از زنان می باشد. با توجه به دیر نمایان شدن پیش آگهی های این بیماری و دشوار بودن مراحل تشخیص و درمان این بیماری، توصیه می کنیم مقاله سلامت وب امروز را که به معرفی کامل این بیماری پرداخته است حتماً مطالعه نمایید. |
کلانژیوکارسینوما چیست؟
کلانژیوکارسینوما (Cholangiocarcinoma) یا مجاری صفراوی نوعی از سرطان است که منشأ آن مجاری صفراوی بوده و در اثر رشد و تکثیر بی رویه سلول های این ناحیه ایجاد می شود. همان طور که می دانید مجاری صفرا از سه جهت به کبد، کیسه صفرا و روده کوچک متصل است؛ از این رو، انواع کلانژیوکارسینوما براساس تشکیل آن در لوله های بلند و باریک مجاری صفرا شامل موارد زیر می باشد:
انواع کلانژیوکارسینوما
۱- کلانژیوکارسینومای داخل کبدی (Cholangiocarcinoma Intrahpatic):
این سرطان در قسمتی از مجرای صفرا که در داخل کبد قرار گرفته است، رخ می دهد.
۲- کلانژیوکارسینومای داخل کبدی (Cholangiocarcinoma Hilar):
این نوع از این سرطان در مجاری صفراوی خارج از کبد ایجاد شده و به عنوان سرطان پری هیلار و تومور کلات اسکین شناخته می شود.
۳- کلانژیوکارسینومای دیستال (Cholangiocarcinoma Distal):
این نوع از سرطان نیز در مجرای صفراوی نزدیک روده کوچک ایجاد می شود.
علائم و پیش آگهی ها
مهم ترین علائم و پیش آگهی های این سرطان عبارتند از:
- تعریق بیش از حد
- زردی رنگ پوست و چشم
- خارش شدید پوست
- مدفوع بی رنگ (سفید شدن رنگ مدفوع)
- تیره شدن رنگ ادرار
- خستگی مفرط
- درد شکم
- کاهش وزن بدون دلیل
- کاهش اشتها
- تلخ شدن دهان
عوامل خطر ابتلا به کلانژیوکارسینوما
مهم ترین عواملی که خطر ابتلا به کلانژیوکارسینوما را افزایش می دهند، عبارت است از:
- ابتلا به بیماری کلانژیت اسکلروزان
- سابقه ابتلا به بیماری های مزمن کبدی – هپاتیت – سیزور کبدی و …
- مشکلات صفراوی ژنتیکی هم چون وجود کیست کلدوک
- انگل های کبدی
- افزایش سن
- مصرف دخانیات
- سابقه دارا بودن سنگ و التهاب کیسه صفرا
کلانژیوکارسینوما چگونه تشخیص داده می شود؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم نامبرده توصیه می کنیم هر چه سریع تر به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. پزشک پس از معاینه بالینی و شنیدن شرح حال شما از روش های تشخیص زیر برای تشخیص و تأیید وجود این بیماری استفاده می نماید.
- آزمایش خون برای اندازه گیری سطح آنزیم های کبدی، تومور مارکرها و بررسی و اندازه گیری سطح آنتی ژن 19 CA و بیلی روبین.
- معاینه و بررسی مجاری صفراوی با استفاده از روش کلانژیوگرافی یا ERCP.
- سایر آزمایشات تصویربرداری همانند سونوگرافی ، MRI و سیتی اسکن با تزریق ماده حاجب برای تعیین دقیق محل قرارگیری تومور و بررسی اندام های شکمی و ریه از حیث متاستاسیک بودن تومور
- بیوپسی یا MRCP جهت نمونه برداری از بافت تومور.
- بیوپسی کبدی که در بیشتر موارد در صورت استفاده از این روش و تأیید ابتلا به این بیماری، بیمار کاندیدای مناسبی برای پیوند کبد نخواهد بود.
نحوه درمان این سرطان به چه صورت است؟
بر اساس نتایج تست های تشخیصی، شرایط عمومی و سن بیمار پزشک از بهترین روش برای درمان کلانژیوکارسینوما استفاده می نماید. این روش ها به تنهایی یا به صورت ترکیبی قابل انجام شده و شامل موارد زیر می باشد:
۱- عمل جراحی:
در حین جراحی پزشک با حذف و برداشتن کیسه صفرا، مجاری صفراوی، قسمتی از بافت کبد، غدد لنفاوی، پانکراس و روده بیشتر نواحی که دچار سرطان شده است را از بدن خارج می نماید. این جراحی بسیار سنگین بوده و به زمانی در حدود 5 تا 6 ساعت نیاز دارد. پس از آن، بیمار برای مراقبت و کنترل علائم بالینی با نظر پزشک حداقل یک هفته در بیمارستان و در بخش مراقبت های ویژه بستری خواهد بود.
۲- شیمی درمانی:
در این روش با استفاده از داروها سلول های سرطانی کشته می شود که معمولاً پس از جراحی با تجویز پزشک ممکن است بیمار تحت چند جلسه شیمی درمانی نیز قرار گیرد. در صورتی که فرد کاندید مناسبی برای جراحی نبوده و جراحی برای او خطر داشته باشد، از این روش برای درمان این بیماری استفاده می نمایند.
۳- پرتو درمانی:
در این روش از اشعه ایکس برای نابود کردن سلول های سرطانی استفاده کرده و با تاباندن اشعه به بافت سرطانی سعی بر درمان این بیماری دارند.
۴- سایر روش ها:
درمان های فتودینامیک و استنت گذاری از جمله سایر روش های درمان این بیماری می باشد.
چگونه از ابتلا به کلانژیوکارسینوما جلوگیری کنیم؟
توصیه می کنیم برای پیشگیری از ابتلا به کلانژیوکارسینوما وزن خود را در محدوده متعادلی نگه داشته و مصرف چربی ها، قندها و فست فودها را حدالامکان محدود نمایید و حتماً در چکاب های سالانه سونوگرافی کیسه صفرا را جدی گرفته و حتما آن را در مراکز معتبری انجام دهید و در صورت مشاهده هر یک از علائم نام برده سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
در پایان
با توجه به این که کلانژیوکارسینوما یکی از سخت ترین و دشوارترین انواع سرطان است، بنابراین حتماً برای درمان این بیماری به جراح حاذق و متخصصی مراجعه کرده و روند درمان این بیماری را پس از تشخیص، سریعاً آغاز نمایید.