گرفتگی عضلات مشکلی نسبتاً شایع است که اکثر افراد در طول زندگی خود آن را به دلایل مختلفی تجربه نموده اند. این گرفتگی ها بیشتر در نواحی کمر، پا، کتف و … شایع بوده و می تواند موجب آزار فرد گردد؛ چرا که در حین آن که این وضعیت اتفاق می افتد، استفاده از ماهیچه ها به صورت موقت غیرممکن بوده و حرکت فرد محدود می شود. اگر می خواهید با روش هایی مفید و مؤثر برای درمان گرفتگی عضلات آشنا شوید، توجه شما را به مقاله امروز جلب می نماییم: |
گرفتگی عضلات چیست؟
گرفتگی عضلات یا اسپاسم عضلانی در اثر ایجاد یک واکنش انقباضی در عضلات بدن ایجاد می شود. این عارضه عموماً در اثر تحریک و یا آسیب عصب عضلانی ایجاد شده و سبب احساس درد شدید و سفت شدن ماهیچه ها می گردد. در واقع، این عارضه در اثر انقباضات غیرعادی و خودبه خودی در عضله ایجاد شده و باعث منقبض شدن عضله و ایجاد گرفتگی می شود.
دلایل گرفتگی عضلانی چیست؟
دلایل متعددی در بروز و ایجاد این وضعیت مؤثرند که در ادامه به شرح و معرفی آن ها می پردازیم:
1- فشار عصبی و استرس
پزشکان اصلی ترین، مهم ترین و متداول ترین علت گرفتگی عضلات را فشار عصبی و استرس معرفی نموده اند. در واقع، در بیشتر موارد ایجاد این وضعیت ریشه عصبی داشته و گرفتگی های عضلانی مانند گرفتگی پا و … در اکثر موارد به این علت ایجاد می شوند.
2- کمبود مواد معدنی
یکی از علل اصلی گرفتگی عضلات، کمبود منابع معدنی مانند منیزیم و کلسیم در خون می باشد. ایجاد اختلال در تعادل میان مواد معدنی و کاهش سطح عناصر نامبرده موجب انقباض عضله و احساس درد و گرفتگی در آن می شود.
3- کم آبی بدن
کم آبی و دهیدراته شدن بدن سبب افزایش میزان اسیدلاکتیک در عضلات و گرفتگی های عضلانی می شود. با کمبود آب در بدن عملکرد خون رسانی به عضلات، اندام و بافت های بدن دچار اختلال گشته و با کاهش دریافت خون توسط عضلات اسپاسم عضلانی ایجاد می شود.
4- کاهش جریان خون
ابتلا به تصلب شرایین سبب مسدود شدن رگ ها و کاهش جریان خون درون رگ ها می شود. این موضوع نیز فاکتور دیگری است که منجر به اسپاسم عضلانی می شود.
5- تحت فشار بودن عصب
در برخی موارد قرار گرفتن در موقعیت های نادرست در هنگام نشستن، خوابیدن و یا ایستادن، بلند کردن اجسام سنگین به روشی اشتباه میتواند عصب عضله را درگیر کرده و منجر به گرفتگی عضلانی گردد. افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی، دیسک کمر و … بیشتر در معرض این وضعیت قرار دارند.
6- بارداری
بارداری نیز می تواند یکی از علل ایجاد و ابتلا به اسپاسم های عضلانی به شمارآید. افزایش وزن در ماه های آخر بارداری و وارد آمدن فشار جنین به ستون فقرات احتمال ابتلا به گرفتگی کمر و عضلات پا را افزایش می دهد.
علائم و نشانه های بروز این مشکل چیست؟
مهم ترین علائم و نشانه های گرفتگی عضلانی شامل احساس درد شدید و ناگهانی در عضله به هنگام حرکت یا استراحت می باشد. در این حالت میزان حرکت فرد محدود و در برخی موارد غیرممکن گشته و فشار بسیاری به تاندون ها و ماهیچه ها وارد می شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که با استراحت در وضعیت جسمی شما تغییری ایجاد نگردید و یا این که این گرفتگی دائماً در زمان های مختلف تکرار می گردد،بهتر است هر چه سریع تر به یک متخصص ارتوپد یا جراح مغز و اعصاب مراجعه نمایید.
روش های تشخیص عامل اصلی این عارضه کدام است؟
پزشک پس از شنیدن شرح حال شما با استفاده از روش های زیر علت اصلی بروز این وضعیت را کشف کرده و اقدامات درمانی لازم را آغاز می نماید. این روش ها عبارتند از:
1- آزمایش خون برای اندازه گیری سطح عناصر معدنی در خون هم چون کلسیم، پتاسیم، منیزیم و …
2- سونوگرافی کالرداپلر برای تعیین گرفتگی عروق
3- ام. آر. آی و سیتی اسکن
4- نوار عصب و عضله
روش های درمان این عارضه به چه صورت است؟
برای درمان گرفتگی عضلات روش های متعددی وجود دارد که در این مقاله به صورت کامل آن ها را خدمتتان معرفی می نماییم.
1) روش های خانگی
ساده ترین و دردسترس ترین روش درمان گرفتگی عضلانی استفاده از روش های خانگی هم چون استراحت، ماساژ ملایم عضلات، مصرف مسکن های ساده و غیر استروئیدی همچون استامینوفن، ژلوفن، ناپروکسن و … به همراه قرار دارن کمپرس سرد یا گرم بر روی عضله و یا حمام گرم می باشد. گرما باعث رفع گرفتگی و شل شدن عضلات گردیده و درد را تا حدود بسیار زیادی کاهش می دهد. نوشیدن آب به میزان کافی 8 تا 10 لیوان در روز، پرهیز از قرارگرفتن در شرایط استرس زا و داشتن استراحت کافی از سایر روش های درمان خانگی گرفتگی عضلانی به شمار می روند .برای گرفتگی عضلات چه بخوریم؟ مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و منیزیم همچون لبنیات، موز، کنجد و … از جمله روش های خانگی درمان این عارضه به شمار می رود.
2) درمان با طب سنتی
اطباء طب سنتی همواره با ارائه راه کارهای متفاوت و مؤثر توانسته اند درمان بسیاری از مشکلات و بیماری ها همراه خوبی به شمار آیند و با ارائه شیوه های درمانی مؤثر مشکل ایجاد شده را از بین برده و برطرف نمایند.تحقیقات نشان داده است نوشیدن دم نوش های آرام بخش هم چون بابونه، گل گاو زبان یا دمنوش بادرنجبویه نیز با آرامش اعصاب می تواند از بروز این وضعیت پیشگیری نماید.
3) دارو درمانی
تجویز داروهای شل کننده عضلات همچون قرص گرفتگی عضلات مانند ملوکسیکام و آمپول گرفتگی عضلات به نام متوکارمابول و … و یا تزریق کورتون راه دیگری برای رهایی از اسپاسم عضلات می باشد. مصرف این داروها بدون تجویز پزشک ممنوع بوده و بنابراین از مصرف خودسرانه آن ها خودداری نمایید.
4) فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست با استفاده از دستگاه و نرمش های مناسب به انعطاف پذیری عضلات کمک کرده و با تقویت عضلات از بروز این مشکل جلوگیری می نمایند.
5) جراحی
در برخی موارد با توجه به اینکه تنگی کانال نخاعی، دیسک، وجود تومور و … عامل اصلی بروز این وضعیت است، لذا استفاده از روش جراحی برای درمان این عارضه بسیار کارآمد می باشد.
6) سایر روش ها
کایروپراکتیک یا تحریک الکتریکی عصبی از راه پوست (TENS)، ورزش درمانی، ماساژ درمانی و استفاده از بریس یا کرست به عنوان مهاربند خارجی عضلات می تواند در درمان و از بین بردن علائم اسپاسم عضلانی مؤثر باشد.