یکی از بیماری های نشیمنگاهی بیماری شقاق روده یا شقاق مقعدی است که در اثر یک ترک خوردگی باریک با طول و عمق مشخص در پوست یا یک دیوارهی یا غشای مخاطی مقعد ایجاد می شود.به علت وجود حسگرهای قوی در این ناحیه این زخم پوستی می تواند بسیار دردناک و آزار دهنده باشد.در سلامت وب امروز در مورد این عارضه و روش های درمان آن با شما صحبت خواهیم نمود و روش های ابوعلی سینا را برای درمان شقاق به شما معرفی خواهیم نمود. |
شقاق روده چیست؟
شقاق روده یکی از بیماری های نشیمنگاهی است که در اثر ایجاد شکاف و یا پارگی سطحی در بافت سلولی اطراف مقعد ایجاد می شود .نام دیگر شقاق روده شقاق مقعدی یا آنال فیشر می باشد.شقاق روده در میان کودکان بسیار رایج است و این عارضه عمدتا به همراه درد زیاد و خونریزی هنگام دفع می باشد.
شقاق حاد یا مزمن
شقاق حاد روده عموما قبل از 6 هفته و با مراقبتهای شخصی به صورت خود به خود بهبود می یابد اما علایم شقاق مزمن مقعد، معمولا بیشتر از 6 هفته ادامه یافته و برای درمان نیاز به مصرف دارو و حتی جراحی دارد.
تفاوت بین شقاق روده و بواسیر
تفاوت شقاق و بواسیر چیست؟شقاق مقعد یا فیشر نوعی زخم پوستی و یا ترک خوردگی پوست اطراف مقعد است که معمولا با درد و یا سوزش شدید در ناحیه مقعد همراه است اما بواسیرها معمولا بدون علائم و نشانه می باشند .البته بهتر است بدانید شایع ترین نشانه بواسیر داخلی خونریزی به رتگ قرمز روشن ، احساس دفع ناکامل مدفوع و …می باشد.
نشانه ها و علائم ابتلا به شقاق روده
مهم ترین علایم و نشانه های ابتلا به شقاق روده عبارت است از:
- دفع دردناک
- درد بعد از دفع که ممکن است تا چندین ساعت به طول انجامد
- مشاهده خون قرمز و روشن بر روی دستمال توالت یا هنگام دفع مدفوع
- خارش و تحریک پذیری پوست اطراف مقعد
- شکاف و زخم قابل مشاهده بر روی پوست اطراف مقعد
- توده کوچک یا برآمدگی در پوست نزدیک مقعد
مهم ترین علل ابتلا به شقاق روده
مهم ترین علل ابتلا به شقاق روده شامل موارد زیر می باشد:
- دفع مدفوع بزرگ و سفت تر از حالت عادی
- یبوست و اسهال مزمن
- التهاب در نواحی اطراف مقعد به علت ابتلا به بیماری های التهابی دستگاه گوارش مانند کرون
- زایمان های متعدد
- ابتلا به بیماری ایدز،سل،سیفلیس و تبخال
- کمبود عناصری مانند مس،منگنز،سدیم و ویتامین ث
- مصرف غذاهای چرب و نفاخ و ملین های شیمیایی
- سرطان مقعد
عوامل افزایش دهنده ریسک خطر ابتلا به شقاق روده
در ادامه شما می توانید عوامل افزایش دهنده ریسک ابتلا به شقاق روده یا مقعدی را مطالعه بفرمایید:
- نوزادی
- افزایش سن
- یبوست مزمن و طولانی مدت
- زایمان
- ابتلا به بیماری کرون(Crohn’s disease) نوعی بیماری التهابی روده
- مقاربت مقعدی.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر در هنگام اجابت مزاج درد دارید و یا هنگام دفع مدفوع خون قرمز روشنی به همراه مدفوع از شما خارج می شود بهتر است به متخصص گوارش یا پزشک فوق تخصص جراحی عمومی مراجعه نمایید تا علت این مساله بررسی شده و در صورت وجود شقاق اقدامات درمانی لازم در این زمینه صورت پذیرد.
شقاق روده چگونه تشخیص داده می شود؟
از آن جا که علایم این بیماری مشابه بیماری هموروئید و بواسیر می باشد پزشک پس از معاینه بالینی و دقیق مقعد از روش های تشخیصی زیر برای تشخیص شقاق روده استفاده می نماید:
- آنوسکوپی مقعد: در این روش با استفاده از یک لوله باریک و کوتاه مقعد و راست روده بررسی و مشاهده می شود.
- سیگموئیدوسکوپی: با استفاده از یک لوله باریک انعطاف پذیر همراه با دوربین قسمت پایین رودهی بزرگ بررسی و مشاهده می شود.
- بیوپسی مقعد: در صورت تغییر غیر طبیعی سلول های مخاط داخل روده، از قسمت کوچکی از بافت مقعدی برای بررسی آزمایشگاهی نمونه برداری می شود.
- کولونوسکوپی: با استفاده از لولهی باریک منعطف دارای دوربین معاینه کل قسمت های روده بزرگ انجام می شود.
شقاق روده چگونه درمان می شود؟
پس از استفاده از روش های تشخیصی یاد شده پزشک بر اساس نتایج به دست آمده و تایید وجود شقاق روده در فرد مراجعه کننده پروسه درمان مناسب شرایط بیمار را برایش آغاز خواهد نمود.هدف نهایی از درمان شقاق مقعد، کاهش درد، اجابت مزاج راحت و ترمیم بافت پوستی آسیب دیده می باشد.
روش های درمان شقاق روده
برای درمان شقاق مقعد و درمان سوزش مقعدی روش های متعددی وجود دارد که در زیر به معرفی آن ها می پردازیم:
1.درمان های غیر جراحی
استفاده از پماد برای درمان شقاق به نام پماد نیتوگلیسرینی یا رکتیو (Rectiv) استفاده از این پماد برای درمان زخم مقعدی به علت افزایش گردش خون و کمک به آرام کردن عضلات اطراف مقعد بسیار مفید است.سایر روش های غیر جراحی شامل استفاده از کرم موضعی بیحس کننده از جمله لیدوکائین هیدروکلراید برای کاهش درد ، تزریق بوتاکس برای بیحس کردن عضلات اطراف مقعد ،تجویز داروهای فشار خون مثلا نیفدیپین یا کاردیزم برای آرام کردن اسفنکترهای مقعدی می باشد.
2.جراحی
اگر مبتلا به شقاق روده مزمن باشید پزشک با استفاده از روش جراحی شقاق روده LIS یا اسفنکتروتومی داخلی جانبی بخش کوچکی از ماهیچه اسفنکتر مقعدی را برای کاهش اسپاسم و درد بریده و بدین طریق شقاق را درمان می کند.
3.درمان های خانگی
جهت درمان زخم مقعدی در خانه یا درمان خانگی خونریزی مقعدی با مصرف میوه ها و سبزیجات تازه فیبر بیشتری مصرف کنید تا اجابت مزاج راحتتری داشته باشید .همچنین برای درمان زخم مقعدی در اثر یبوست آب بیشتری بنوشید و تحرک بیشتری داشته باشید.تا بدین طریق از شر یبوست های طولانی مدت و مزمن رهایی یابید .
4.درمان با طب سنتی
جهت درمان شقاق مقعدی در طب سنتی یا درمان شقاق مقعدی طب اسلامی و روش ابوعلی سینا مصرف ملین های گیاهی ،رژیم ملایم گیاه خواری،آرتیشو ،هویج،سیب،جو،گردو،انبه،ازگیل،روغن زیتون تصفیه نشده،جعفری،اسفناج،لیموترش،نعناع،شوید،شاهی،عرق گزنه،جوشانده تخم خرفه،روزی یک مشت تره هنگام ناهار را فراموش نکنید .