| یکی از سبزی های بسیار معطر و پر خاصیت سبزی به نام ریحان است که از خانواده نعناعیان بوده و استفاده از آن به صورت خام و در آشپزی می تواند مزایای بی شماری داشته باشد .این ماده گیاهی دارای خواص ضد پیری و ضد باکتریایی و فواید بی شمار دیگری است که در مقاله سلامت وب امروز به معرفی بخشی از فواید بی نظیر آن می پردازیم. |
ریحان را بیشتر بشناسید
ریحان «شاهِسپَرَم» و «شاهسپرغم» با نام علمی Ocimum basilicum یکی از سبزیجات بسیار مغذی و خوش عطر است که انواع مختلفی داشته و دارای کالری بسیار پایینی می باشد .هر 100 گرم از این سبزی تنها دارای 22 کالری است .طبع ریحان گرم و خشک بوده و در ادامه این مقاله با فواید ریحان در طب سنتی بیشتر آشنا می شوید .
گیاه شناسی ریحان
سبزی ریحان گیاهی علفی ، یکساله و معطر با ساقه منشعب از قاعده و به ارتفاع 15 تا 45 سانتی متر و ریشه هایی بین 10 تا 16 سانتی متر می باشد.برگ های این گیاه به صورت متقابل، بیضوی نوک تیز با کناره های دندانه دار بوده و گل های معطر این گیاه به رنگ های سفید، گلی و گاهی بنفش به صورت دسته های 4 تا 6 تائی مشاهده شده است. اولین گل ها در اواخر بهار (خرداد) ظاهر شده و معمولا گل دهی تا اواخر شهریور ماه ادامه می یابد. دانه ریحان سیاه رنگ یا قهوه ای تیره بوده و خواص بی شماری دارد .این گیاه در شمال غربی ایران ، آذربایجان ، تبریز، کرمان ، میناب، خراسان و اطراف تهران کاشته می شود.در زیر می توانید عکس ریحان را مشاهده نمایید:
انواع ریحان
انواع ریحان را در زیر می توانید مشاهده بفرمایید :
- ریحان شیرین و ریحان بنفش همانی که در سبزی خوردن استفاده می کنیم است .
- ریحان تایلندی: دارای طعم وانیل و شیرین است و معمولا در غذاهای تایلندی و جنوب شرقی آسیا استفاده می شود.
- دارچین ریحان: بومی مکزیک بوده و دارای عطر و طعم دارچین است. معمولا با حبوبات یا سبزیجات تند و سبزی سرخ شده استفاده می شود.
- ریشه کاهو: ویژگی های آن برگ های بزرگ دارای چین و چروک، نرم و با عطر و طعم شیرین بیان است . در سالاد قابل استفاده است .
- ریحان مقدس : در مکمل ها و چای گیاهی استفاده می شود که گاهی اوقات به نام tulsi شناخته می شود .
تفاوت بذر ریحان با تخم شربتی و چیا
مشاهده شده است که برخی افراد بذر ریحان را به دلیل مشابهت با تخم شربتی و دانهٔ چیا اشتباه می گیرند ، در حالی که این سه ماده کاملا متفاوت از یگدیگرند و هر کدام خاصیت جداگانه‌ای دارند. بهتر است بدانید تنها شباهت بذر این سبزی با دانه چیا و تخم شربتی لعاب دار شدن هر سه دانه به علت داشتن موسیلاژ می باشد ولی در کل خواص این سه دانه با هم فرق داشته و هر کدام مصارف خاصی دارد .شما می توانید با مطالعه مقاله معجزه تخم شربتی در سلامت جسم و روح و مقاله دانه چیا چیست؟+خواص تغذیه ای و درمانی دانه چیا در مورد خواص تخم شربتی و دانه چیا اطلاعات لازم را کسب کنید .
مواد مغذی و ترکیبات گیاهی ریحان
ریحان حاوی مقادیر بسیار بالایی از ویتامین ث،ویتامین آ،ویتامین کا ،ویتامین ب6 و عناصر معدنی هم چون کلسیم ،آهن ،پتاسیم،منیزیم و منگنز است که با به همراه داشتن خواص آنتی اکسیدانی دارای مزایای فراوانی برای سلامتی است .
فواید سلامتی گیاه ریحان
استفاده از گیاه ریحان در طب سنتی و طب چینی برای درمان بسیاری از مشکلات و بیماری ها کاربرد گسترده ای دارد .با مطالعات پژوهشگران بر روی اثرات بالقوه گیاه ریحان و ترکیبات تغذیه ای عصاره ها و یا اسانس ریحان مشخص گردید این گیاه می تواند در بهبود موارد زیر کاربرد موثری داشته باشد :
- کاهش حافظه ناشی از استرس و پیری
- کاهش افسردگی مرتبط با استرس مزمن
- کاهش آسیب مغزی و کمک به بهبودی، قبل یا بعد از سکته مغزی
- بهبود قند خون ناشتا
- کاهش کلسترول و تری گلیسیرید
- کاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا به علت دارا بودن اثری مشابه آسپرین
- حفاظت از روده ها و جلوگیری از زخم روده
- جلوگیری از موارد خاص سرطان، از جمله سرطان پستان، روده بزرگ و پانکراس
- افزایش قدرت ذهنی هنگام استنشاق در روش آروماتراپی
- مهار رشد باکتری هایی که باعث آسیب دیدن دندان می شوند
- جایگزین آنتی بیوتیک ها در درمان بیماری های عفونی
- کاهنده وزن
- تقویت کننده قلب
- نعوظ آور
- افزاینده شیر زنان
- بازکننده گیرهای قاعدگی
- درمان کننده تنگی نفس،ضعف کبد و رفع کننده سنگ مثانه
- درمان گوش درد و باد گوش
- درمان ورم پستان
- درمان خون دماغ
- تقوت قدرت بینایی
سایر خواص ریحان در طب سنتی
ریحان یا سپرغم گیاهی با طبع گرم و خشک و لینت دهنده فرح بخشای قلب، نعوظ آور، افزاینده شیر زنان، باز کننده گیر و ناراحتی های قاعدگی ،نرم و برطرف کننده ورم ها است که بو کردن کوبیده آن، عطسه آور، درمان کننده قلب و تنگی نفس، غش، ضعف کبد، تقویت کننده شامه و دفع کننده سنگ مثانه می باشد.تخم ریحان جلوگیری کننده و مانع ایجاد سودا برطرف کننده نفخ و ضماد آن بر پستان افزاینده شیر می باشد.
1.درمان خون دماغ:هرگاه آب آنرا پس از کوبیدن با سرکه و کافور مخلوط و در بینی چکانند خونریزی بینی بند خواهد آمد .
2.تقویت قوای بینایی برطرف کننده اثر گزیدگی:چکاندن آب آن در چشم روشنی بخش است و نزله ها را نیز برطرف خواهد کرد و ضماد آن ناراحتی و اثر گزیدگی عقرب و زنبور را نیز برطرف می کند.
3.درمان ورم پستان و درمان ورم ساق پا:ضماد آب ریحان ضمن برطرف کردن ورم به شیر هم می افزاید. در ضمن ضماد ریحان بیماری(داء الفیل) ورم ساق پا را برطرف می کند.
4. رفع کندی دندان و برطرف کردن رطوبت:جویدن ریحان بسیار مفید است .
5.درمان گوش درد:گذاشتن ریحان در گوش موثر است.
نحوه خرید ریحان
شما می توانید از بازارهای عرضه کننده تره بار و یا سبزی فروشی ها،سوپرمارکت ها و فروشگاه ها این سبزی پر خاصیت را به صورت تازه خریداری کنید .ریحان خشک یا پودر ریحان نیز به صورت بسته بندی نیز در برخی از فروشگاه های زنجیره ای عرضه کننده مواد غذایی به فروش می رسد.
نحوه استفاده از ریحان
شما می توانید برای استفاده از ریحان آن را به سالادها،سوپ ها ،پاستاها و غذاهای خود اضافه کنید و یا به عنوان یک سس خوشبو و معطر ریحان خشک را به همراه سیر ، پنیر پارمسان، روغن زیتون و…برای سالادهایتان استفاده کنید . استفاده از این گیاه در غذاهای ایتالیایی مشهور بوده و یکی از مواد اولیه در تهیه سس پاستو است. ریحان معمولا در غذاهای اندونزیایی، تایلندی و ویتنامی استفاده می شود. مصرف سبزی ریحان در کنار کباب سبب خوشمزه شدن این غذای اصیل ایراین خواهد شد.در نهایت این که برای بهره مندی خواص این گیاه می توانید از دمنوش ریحان استفاده کنید .
مضرات و عوارض جانبی ریحان
اگرچه این گیاه سراسر خاصیت است اما در برخی موارد می تواند عوارض جانبی ریحان بروز پیدا نموده و مضرات ریحان ایجاد شود این موارد عبارت است از :
- برگ های این سبزی حاوی ویتامین K بالایی هستند که به لخته شدن خون کمک می کند. بنابراین زیاده روی در مصرف این گیاه به طور هم زمان با داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین می تواند تداخل دارویی ایجاد نماید.
- در صورتی که دچار اختلال خونریزی یا جراحی در آینده می شوندعلاوه بر این، افرادی که قصد جراحی دارید یا از داروهای کاهش فشار خون یا داروهای دیابت مصرف می کنید حتما از زیاده روی در مصرف این گیاه پرهیز نمایید .
- در صورت بارداری از مصرف ریحان مقدس خودداری نمایید چرا که می تواند سبب زایمان زودرس شود .
روغن ریحان
روغن ریحان روغنی گیاهی است که از مخلوط کردن آب ریحان یا آب تخم ریحان با روغن زیتون به نسبت مساوی تهیه می شود.این محصول گیاهی جلادهنده پوست بوده و برای درمان درد پا نافع است .برای درمان دردپا 35 گرم از این روغن را با آب گرم مخلوط نموده و بنوشید برای دفع کرم معده مفید بوده و ضماد آن دردهای مفصلی را درمان می کند .در صورت زیاده روی در مصرف سبب بروز اخلاط مزاحم،تاریکی چشم،سردرد و سرگیجه خواهد شد .بنابراین بهتر ات با خیار و خرفه و سرکه مصرف شود و مقدار مصرف طبی شربت آن 10 گرم در هر مرحله و تخم آن 15 گرم در هر مرحله می باشد .
