| سرطان حنجره یکی از شایع ترین سرطان های مربوط به ناحیه سر و گردن است که بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی انجمن مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی ایران حدود 20 درصد از کل سرطان های سر و گردن را تشکیل می دهد .این عارضه به دلیل رشد غیرطبیعی سلول های آسیب دیده در گلو به وجود می آید که در صورت تـشخـیص بـه مـوقع احتـمال درمـان آن بسیار بالا می باشد.با توجه به اهمیت تشخیص سریع این بیماری در سلامت وب امروز قصد داریم تا در مورد علائم و نشانه ها و همچنین روش های تشخیص و درمان این بیماری اطلاعات جامع و کاملی را خدمتتان ارائه نماییم. |
سرطان حنجره چیست؟
سرطان حنجره (Laryngeal Cancer) یکی از انواع شایع سرطان هاست که متاسفانه در اثر تکثیر مهار نشده سلول ها در حنجره و بافت های اطراف آن ایجاد می شود .حنجره از چند غضروف و چند عضو توخالی تشکیل شده است که در تارهای صوتی و در جلوی گردن قرار گرفته است .وظیفه و نقش حنجره در بدن انسان تولید صدا ،صحبت کردن ، بلع غذا و نفس کشیدن بوده و در نتیجه رشد سلول های بدخیم در این منطقه موجب ایجاد کارسینومای حنجره خواهد شد .سن سرطان حنجره عموما در سنین 50 تا 70 سـالگـــی بوده و آقایان چهار برابر بیشتر از خانم ها در معرض ابتلا به این سرطان خواهند بود.
انواع سرطان حنجره
با توجه به محل قرار گیری و رشد تومور انواع سرطان حنجره شامل دو نوع سرطان سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma) و آدنوکارسینوم می باشد .سرطان سلول سنگفرشی بر روی سلول‌های صاف سطح گلو تاثیر گذار بوده و آدنوکارسینوم سلول‌های غده‌ای گلو را تحت تاثیر قرار می‌دهد .این سرطان در موارد نادری ایجاد شده و نوع سلول سنگفرشی متداول ترین نوع این سرطان می باشد.
فاکتورهای افزایش دهنده خطر ابتلا به این سرطان کدام است؟
در طی تحقیقات انجام شده در مورد این بیماری برخی فاکتورها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان حنجره را افزایش دهند. این فاکتورها عبارتند از:
- استعمال دخانیات
- مصرف زیاد الکل
- تغذیه نامناسب
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و اشعه رادیو اکتیو
- بهداشت دندانی ضعیف
- جهش های ژنتیکی
- کمبود ویتامین آ
- استفاده از قلیان
- افزایش سن
- ابتلا به سرطان مری
- بازگشت اسید معده (رفلاکس)
- پاپیلوما
علائم ایجاد سرطان حنجره
اولین علائم سرطان حنجره را می توان تغییر صدا و گرفتگی گلو عنوان نمود .سایر علایم سرطان حنجره شامل موارد زیر می باشد که می بایست در صورت مشاهده و تکرار هر یک از این علایم فرد هر چه سریع تر به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نماید:
- مشکل در بلع غذا
- کاهش وزن
- احساس نیاز دائم به صاف کردن گلو
- سرفه مداوم و یا خونی
- تورم و التهاب گلو
- احساس توده دردناک در سمت راست گلو
- خس خس کردن در هنگام نفس کشیدن
- درد گوش
- احساس خفگی
- بوی بد دهان
- دردناک شدن حنجره
پزشکان چگونه بیماری سرطان حنجره را تشخیص می دهند؟
در صورت مشاهده هر یک از علایم نامبرده فرد می بایست هر چه سریع تر به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی و یا جراح سرو گردن مراجعه نماید.پزشک پس از شنیدن شرح حال بیمار و معاینه و لمس گردن و گلو به دنبال توده در این منطقه می باشد .انجام بیوپسی ،تصویربرداری با سی تی اسکن و یا ام.آر .آی ،آندوسکوپی،استروبوسکوپی،پت اسکن و استفاده از روشی تشخیصی به نام لارنگسکوپ (دوربین کوچکی که در انتهای آن نور است و امکان مشاهده دقیق دهان و گلو را به پزشک می دهد) از جمله مهم ترین روش های تشخیص این بیماری به شمار می رود. با توجه به این که تومور مارکرهای این عارضه در خون قابل اندازه گیری نمی باشند بنابراین آزماش خون روش مناسبی برای تشخیص این عارضه به شمار نمی رود.
تشخیص میزان پیشرفت سرطان حنجره
پس از تشخیص سرطان حنجره تعیین میزان پیشرفت سرطان حنجره بسیار مهم بوده و پزشک جهت تشخیص مرحله سرطان حنجره از سیستمی به نام سیستم (T.N.M) استفاده می کند.
- مرحله (T) : بررسی میزان گسترش تومور در حنجره و بافت های اطراف
- مرحله (N) : تعیین محل قرار گیری تومور ها و موقعیت آن ها نسبت به گره های لنفاوی
- مرحله (M) : بررسی میزان پیشرفت تومور و گسترش آن به اندام ها دورتر
نحوه درمان این بیماری به چه صورت است؟
تشخیص به موقع سرطان حنجره می تواند در بهبود بیمار تاثیر بسزایی داشته باشد و تا حدود بسیار زیادی میزان موفقیت مراحل درمان را افزایش دهد .با توجه به مرحله سرطان حنجره و در مراحل ابتدایی جراح می تواند تومور را از این منطقه خارج نموده و آن را به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال نماید .پس از جراحی و دریافت جواب پاتولوژی پزشک در مورد ادامه روند درمان و نیاز به شیمی درمانی یا رادیوتراپی یا ترکیب هر دو روش نامبرده تصمیم گیری می نماید.در ادامه در مورد هر سه روش به تفکیک توضیحات بیشتری خدمتتان ارائه می گردد:
1.جراحی
جراحی از جمله گزینه های درمان کارسینومای حنجره می باشد که بسته به میزان پیشرفت سرطان ممکن است قسمت آسیب دیده حنجره را بدون برداشتن تارهای صوتی خارج نماید و یا برای معالجه سرطان پیشرفته حنجره از لارنژکتومی کلی یعنی برداشتن کامل حنجره استفاده نماید.
بعد از جراحی، بیمار باید تحت نظر و مراقبت پزشک بوده و رژیم غذایی مناسب برای عدم وجود مشکل در بلع به او داده می شود و در صورت برداشت کامل حنجره از حنجره الکتریکی برای بیمار استفاده می شود .آیا سرطان حنجره راجعه است؟عود مجدد این سرطان در صورت راجعه بودن معمولا دو تا سه سال پس از درمان بوده و پس از گذشت 5 سال از درمان احتمال عود مجدد سرطان بسیار پایین است .
2. شیمی درمانی
در این روش، پزشک آنکولوژیست با تجویز دوز مناسب دارو به صورت خوراکی و یا وریدی از رشد و تقسیم سلول های سرطانی جلوگیری کرده و آن ها را نابود می سازد .
3.رادیوتراپی
در طی این روش بسته به میزان پیشرفت و گسترش سرطان رادیوتراپی به دو صورت خارجی و یا با استفاده از قرار گیری سوزن در نزدیکی حنجره و با استفاده از امواج پر قدرت اشعه ایکس برای نابودی سلول های سرطانی مورد استفاده قرار می گیرد.این روش بسیار قدرتمند بوده و باعث سوختن پوست در نواحی درمان و احساس درد در بیمار می گردد.
آیا این سرطان کشنده است؟
طول عمر بیماران سرطان حنجره چقدر است؟ در صورت تشخیص در مراحل اولیه و عدم گسترش سلول های سرطانی به بافت های مجاور بسیار بالا بوده و در نتیجه امکان بقای آن ها قبل از متاستاز افزایش می یابد.
چگونه از بروز این بیماری می توان پیشگیری نمود؟
با توجه به این که هیچ گونه تست غربالگری برای این سرطان وجود ندارد لذا با پیروی از سبک زندگی سالم و عدم استعمال دخانیات و غدم قرار گیری در مقابل آلاینده های محیطی و اشعه رادیو اکتیو می توان در پیشگیری از سرطان حنجره موفق بود.