گیاه فاخره، گیاهی مفید و شفابخش است که ارزش دارویی و غذایی بسیار بالایی دارد و با تکیه بر فواید آن، می توان بسیاری از بیماری ها را درمان نمود. در ادامه همرا ما باشید تا با تمامی فواید فاخره برای سلامتی بدن و نحوه ی استفاده از این گیاه بیشتر آشنا شوید. |
گیاه فاخره چیست؟
گیاه فاخره با نام انگلیسی Common pricklyash و نام علمی Zanthoxylum یکی از مهم ترین گیاهان دارویی بسیار معتبر و با ارزش است که می تواند نقش مهمی را در درمان بسیاری از بیماری ها داشته باشد. این گیاه در طب سنتی کاربردهای وسیعی داشته و اثرات طبی و دارویی آن در طی تحقیقات انجام شده کاملاً به اثبات رسیده است. طبع گیاه فاخره گرم و خشک بوده و طعم فاخره شبیه آلبالوی تلخ می باشد.
مشخصات ظاهری گیاه فاخره
فاخره، گیاهی گلدار متعلق به راسته ی افراسانان و تیره سدابیان است که به عنوان یک درخت همیشه سبز دارای ارتفاعی در حدود 10 متر می باشد. ساقه ی این درخت، چوبی و تیغ دار و زرد رنگ است و برگ های این گیاه سبز رنگ متناوب و مرکب می باشد. میوه ی فاخره به اندازه ی فلفل سیاه بوده که پس از رسیدن، تا نیمه باز می شود. از این رو، به فاخره، دهان باز نیز می گویند.
درون میوه، دانه ای کوچک و براق به اندازه ی سیاهدانه وجود دارد. این گیاه، بومی مناطق آسیایی همچون چین و هند بوده و نام های دیگر فاخره، شامل فاغره، دهان گشاد، کبابه دهن، زرد چوب و چوب فلفل می باشد.اندام دارویی فاخره، میوه و دانه رسیده این گیاه است.این گیاه بوی بسیار قوی داشته و گل های آن به رنگ زرد و سبز می باشد. زمان برداشت میوه، اواخر فصل تابستان است که میوه ها به رنگ قهوه ای مایل به قرمز درآمده اند.
ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه فاخره
اینن گیاه غنی از آنتی اکسیدان ها، آلکالوئیدها، فلانوئیدها و اسانس های فلاندرن و لینالول می باشد.
خواص درمانی گیاه فاخره
مهم ترین فواید دارویی و درمانی گیاه فاخره در طب سنتی، شامل موارد زیر می باشد:
1- ضد التهاب
وجود سطح بالایی از آنتی اکسیدان ها در این گیاه، آن را به ماده ای مفید برای درمان التهابات در سراسر بدن و تقویت سیستم ایمنی تبدیل نموده است. مصرف این گیاه و مکمل های آن، علاوه بر رفع التهابات با اثرات مخرب اکسیداسیون سلولی مقابله کرده و بدن را درمقابل انواع بیماری ها و سرطان ها، ایمن و واکسینه می نماید.
2- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
مصرف این گیاه در بهبود عملکرد دستگاه گوارش و تضمین سلامتی آن، بسیار مفید و مؤثر می باشد. برای درمان اسهال، از پوست و میوه ی این گیاه می توان استفاده کرد و عصاره ی ریشه و ساقه فاخره در درمان سایر مشکلات گوارشی، از قبیل زخم معده، کاربرد مؤثری دارد.
3- بهبود عملکرد قلب و عروق
مصرف میوه ی فاخره، گردش خون در بدن را بهبود بخشیده و جوشانده برگ و ریشه های این گیاه، مقوی قلب به شمار می رود.
4- تقویت کننده ی نیروی جنسی
پوست و میوه ی فاخره در تقویت قوای جنسی، درمان مشکلات تناسلی و زودانزالی نافع بوده و می تواند منجر به افزایش قدرت باروری گردد.
5- ضد عفونت
عفونت های رحمی، عفونت های تناسلی و مجاری ادراری و حتی تنفسی، به سادگی با استفاده از برگ های فاخره، قابل درمان می باشد.
6- مسکن درد دندان
برای تسکین درد دندان می توانید پوست درخت فاخره را کوبیده و له نموده و بر روی دندان قرار دهید. مزمزه مخوط میوه فاخره و سرکه، راهی مؤثر برای بهبود التهاب لثه و ریشه کن نمودن عفونت های دهانی و دندانی به شمار می رود.
7- درمان کننده ی انگل های گوارشی
مهم ترین خاصیت فاخره، ضد کرم بودن آن است. پوست، میوه ی فاخره داروی بسیار خوبی برای از بین بردن انگل های گوارشی می باشد و می تواند در درمان کرم های گوارشی در کودکان نافع باشد.
8-سایر خواص
- درمان جرب یا گال
- حشره کش قوی
- درمان کننده ی نیش حشرات و گزش مار
- ضد سرفه
- قاعده آور
- رفع کننده ی سوء هاضمه
- درمان سفلیس
- درمان واریس و روماتیسم
نحوه ی مصرف گیاه فاخره
از این گیاه به صورت خوراکی (جوشانده) و تنتور می توان استفاده نمود. میزان مجاز مصرف خوراکی فاخره یک تا دو قاشق چایخوری تا 3 بار در روز بوده و میزان مصرف تنتور، دو تا چهار میلی لیتر و سه بار در روز می باشد. علاوه بر این، شما می توانید از فاخره به عنوان طعم دهنده در تهیه ی نوشیدنی ها و غذاها استفاده نموده و یا دمنوش فاخره و مکمل های این گیاه را از داروخانه های معتبر تهیه نمایید.
مضرات گیاه فاخره
زیاده روی در مصرف فاخره نیز همانند هر ماده ی غذایی دیگر می تواند سبب بروز مضرات فاخره و عوارض ناشی از سوء مصرف این گیاه گردد. مهم ترین مضرات این گیاه را می توان موارد زیر برشمرد:
- مسمومیت
- اسهال
- خواب آلودگی
- سقط جنین
- تشدیدکننده ی علائم بیماری های روده ای مانند بیماری کرون یا سندروم روده تحریک پذیر