| یکی از بیماری های التهابی که در سلامت وب امروز قصد معرفی آن را داریم بیماری سینوزیت است که در اثر التهاب و تورم بافتی سینوس ها ایجاد می شود .سینوزیت بیماری نسبتا شایع و آزار دهنده ای است که عموما در فصل سرما فرد دچار آن می شود .سلامت وب امروز با هدف معرفی بیماری سینوزیت،علایم ،نحوه تشخیص و روش های درمان این بیماری در طب سنتی و مدرن تهیه و تدوین شده است. |
سینوزیت چیست؟
سینوزیت یکی از بیماری های شایع و آزاردهنده است که در اثر التهاب و تورم مخاط سینوس ها ایجاد می شود و در نتیجه شاهد درد، فشار و تورم در سینوس ها خواهیم بود.کلمه سینوزیت از دو کلمه سینوس و یت گرفته شده است که برای آشنایی بیشتر با این بیماری و درک مفاهیم آن ابتدا به بررسی آناتومی سینوس ها می پردازیم.
سینوس چیست؟
سینوس ها 4 جفت حفره تو خالی ( سینوزیت فکی، سینوزیت اتموئیدی یا اتموئیدیت، سینوزیت پیشانی و سینوزیت پروانه ای یا شب پره ای) تعبیه شده درجمجمه هستند که در اسکلت صورت و در مجاورت بینی قرار گرفته اند و وظیفه تهویه هوا را برعهده دارند.این اتاقک های توخالی توسط مجموعه ای از مجاری به بینی متصل شده و هوای در گردش در درون بینی را تهویه نموده و گرم و مرطوب نموده و ترشحات آن ها به درون بینی تخلیه می شود .سینوس های سالم با هوا پر می شوند،بنابراین در صورت مسدود شدن آن ها با مایع سینوس ها عفونی شده و سینوزیت ایجاد می شود.
انواع سینوزیت
انواع سینوزیت بنا به عامل مولد آن به دو دسته زیر تقسیم می شود:
1.سینوزیت حاد
سینوزیت حاد شایع‌ترین نوع این بیماری است که در اثر سرماخوردگی یا وجود سایر عوامل محرک شامل آلرژی ها، عفونت های ویروسی و باکتریایی ایجاد می شود.شروع این بیماری به طور ناگهانی بوده و ممکن است 2-4 هفته طول بکشد.
2.سینوزیت مزمن:
شدت علایم در این نوع از بیماری کمتر از نوع قبلی بوده و معمولا فاقد درد یا تب می باشد.مهم ترین نشانه سینوزیت مزمن گرفتگی بینی و ترشحات مداوم از بینی و پشت گلو و در برخی مواقع کاهش حس چشایی و بویایی همراه با بوی بد دهان خواهد بود.مدت زمان شروع تا درمان این بیماری بیش از یک ماه و کمتر از سه ماه خواهد بود.
چه عواملی در انسداد ویروس ها موثر است؟
- سرماخوردگی
- تورم بینی یا رینیت آلرژیک
- پولیپ بینی
- تغییر در حفره بینی یا سپتوم انحرافی
ریسک بروز سینوزیت در چه افرادی بیشتر از سایرین است؟
ریسک بروز سینوزیت در افرادی با شرایط زیر بیشتر از سایرین می باشد:
- افراد مبتلا به تورم داخلی بینی مانند سرماخوردگی
- افراد دارای پولیپ بینی
- افراد دارای انحراف تیغه بینی
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف
- مصرف کنندگان سیگار و سایر دخانیات
- داشتن سابقه آلرژی یا حساسیت
- قرار گرفتن در هوای آلوده
- ابتلا به برخی از عفونت ها یا سرطان ها
علائم سینوزیت حاد
مهم ترین علایم سینوزیت حاد عبارت است از :
- وجود درد یا فشار در صورت
- گرفتگی و آبریزش بینی
- اختلال در بویایی
- سرفه یا گرفتگی سینه
- تب
- بوی بد دهان
- احساس خستگی
- دندان درد
علائم سینوزیت مزمن
علایم سینوزیت مزمن نیز عبارت است از:
- گرفتگی یا انسداد بینی
- وجود عفونت و چرک در حفره بینی
- تب
- آبریزش بینی
- سردرد ، دندان درد یا تنگی نفس
- درد و فشار بالای چشم ها، اطراف بینی و گونه ها
بیماری سینوزیت چگونه تشخیص داده می شود؟
با مشاهده هریک از علایم نامبرده برای تشخیص سینوزیت و تمایز آن از یک سرماخوردگی ساده بهتر است به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید .پزشک با معاینه شما و با استفاده از روش های تصویربرداری با اشعه ایکس از سینوس های شما این بیماری را به راحتی تشخیص می دهد.
بیماری سینوزیت چگونه درمان می شود؟
درمان سینوزیت با توجه به علت ایجاد کننده آن و نوع این بیماری یعنی این که در چه مرحله ای قرار دارد توسط پزشک تعیین می شود .برای درمان سینوزیت حاد تجویز مسکن، ضد التهاب ها ،قطره های بینی و آنتی‌بیوتیک در صورت عفونی بودن سینوس ها متداول بوده و برای درمان سینوزیت مزمن پزشک غالبا از یکی از متدهای زیر استفاده می نماید:
- استفاده از داروهای ضد استروئیدی
- آنتی بیوتیک ها
- جراحی یا آندوسکوپی سینوس برای برداشتن عامل مسدود کننده سینوس ها و یا برداشتن پولیپ
درمان سینوزیت در طب سنتی
ابوعلی سینا معتقد است عوامل ایجاد یا تشدید کننده این بیماری آلرژی ،موتور سواری و دوچرخه سواری (به ویژه در هوای سرد و بعد از استحمام)،بیرون رفتن در هوای سرد(به ویژه طی زمستان)،باد خوردن به پیشانی در زمستان و کشیدن سیگار می باشد .ایشان برای درمان سینوزیت در طب سنتی استفاده از سربند روی پیشانی در طی فصل زمستان و موتور سواری ،بخور گل بابونه (13 روز متوالی)،چهار روز متوالی بخور پودر پنی سیلین(اگر به آن حساسیت ندارید)،طی ده روز متوالی هر روز به مدت پانزده دقیقه بخور گل بابونه بدهید و در هر سوراخ بینی دو قطره جوشانده بابونه بچکانید ،بخور«مانتول75%+اوکالیپتوس+تنتور بنژوان +الکل (20 درجه به مقدار کافی برای 100 گرم )»،«گوگرد زرد+کندر دودی+صمغ عربی» را نیمکوب کنید و روی صفحه فلزی با میله داغ دود دهید و با چشمان بسته دود حاصل از بینی را به داخل بکشید (بیماران قلبی از این کار اجتناب کنند)،روزی 5 بار آب نمک رقیق یا جوشانده گل بابونه را از راه بینی به داخل بکشید تا به حلق برسد ؛منابع آنتی بیوتیک و پنی سیلین طبیعی (سیر،پیاز و…)،پیاز+سیر+ماست،آب شلغم با عسل (هر ساعت یک قاشق مک بزنید – هنگام عود بیماری توصیه نموده اند.
عوارض ناشی از بیماری سینوزیت
شایع ترین عوارض این بیماری ،عوارض سینوزیت بر چشم می باشد.به علت مجاورت سینوس ها با کره چشم و حفره های قدامی مغز عوارض عفونی ناشی از عفونی شدن سینوس ها به این اندام ها نیز سرایت نموده و در برخی مواقع ممکن است مجر به بروز عوارض چشمی شدید یا حتی کوری شود .سینوزیت های داخل جمجمه ای نیز می توانند زمینه ابتلا به مننژیت یا آبسه مغز را ایجاد نموده و فرد را در شرایط بحرانی قرار دهند .بنابراین درمان این بیماری را برای جلوگیری از بروز عوارض خطرناک ناشی از این بیماری جدی بگیرید.
چگونه از بروز سینوزیت پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از بروز سینوزیت به توصیه های زیر توجه نمایید:
- مایعات بیشتری بنوشید.
- از قرار گرفتن در محیط های آلوده هوایی خودداری نمایید .
- سیگار کشیدن را ترک نمایید .
- از دستگاه بخور برای مرطوب نگهداشتن هوای محیط در فصول سرد سال استفاده کنید .
- از قرار گرفتن در برابر باد سرد جدا خودداری نمایید .