|
ترش کردن معده یکی از شایع ترین مشکلات گوارشی است که فرد مبتلا به آن دائماً دچار نفخ، آروغ زدن و ناراحتی معده خواهد بود. ترش کردن معده که با نام سوء هاضمه نیز شناخته می‌شود در اثر ترشح بیش از حد اسید هیدروکلریک در دستگاه گوارش و معده ایجاد می‌شود و به عنوان یک بیماری حاد گوارشی قابل درمان می‌باشد. اگر می‌خواهید در مورد این عارضه، علل به وجود آورنده آن، علائم و نشانه های این عارضه روش های تشخیص و درمان آن اطلاعات کامل تری را کسب کنید با مقاله امروز سلامت وب همراه شوید. |
ترش کردن معده چیست؟
ترش کردن معده دومین بیماری گوارشی شایع جهان است که در اصطلاح پزشکی از آن به عنوان رفلاکس معده نام برده می‌شود. شیوع این عارضه محدود به سن خاصی نبوده و این عارضه بیشتر در اثر بازگشت محتویات معده به همراه اسید معده به مری ایجاد می‌شود.
مکانیسم ایجاد ترش کردن معده
غذا پس از قرار دادن در دهان و جویده شدن توسط دندان‌ها با بزاق مخلوط شده و از طریق مری وارد معده می‌شود. در معده عملیات هضم غذا توسط اسید و شیره معده آغاز می‌شود. با توجه به پوشش مقاوم دیواره معده، معده در مقابل اثرات اسیدها و شیره‌های گوارشی مقاوم بوده اما مری به علت دارا بودن ساختار پوششی متفاوت دارای چنین مقاومتی نمی‌باشد.دریچه‌ای به نام دریچه اپی گلوت مابین مری و معده قرار گرفته است که اجازه ورود غذا را از مری به معده می دهد در صورتی که هر گونه اختلالی در عملکرد این دریچه ایجاد شود و به درستی و در زمان مناسب باز و بسته نشود اسید و شیره معده توان بازگشت به مری را پیدا نموده و زمینه ایجاد رفلاکس معده را فراهم کرده و مساعد می‌سازد.
علائم ابتلا به ترش کردن معده
مهم ترین علائم ابتلا به ترش کردن معده را می‌توان موارد زیر بر شمرد:
- احساس بازگشت مایعی تلخ یا ترش از معده به دهان
- سوزش سردل
- احساس سنگینی پس از خوردن حجم کمی از غذا
- درد قفسه سینه
- اختلال و مشکل در عمل بلعیدن مواد غذایی
- احساس یک توده در گلو
- گیر کردن غذا در گلو
- حالت تهوع یا استفراغ
- بادگلو و آروغ زدن‌های مکرر
- مشکلات تنفسی و بدبو شدن دهان
علل ایجاد ترش کردن معده
اگرچه تا کنون دلیل مشخصی برای ایجاد این عارضه پیدا نشده است اما برخی عوامل می‌تواند در بروز و یا تشدید این عارضه نقش داشته باشند مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
مشکلات ساختاری مری
ضعف سیستمی دریچه اپیگلوت
شل بودن عضلات مری
عوامل ایجاد یا تشدیدکننده ترش کردن معده
ابوعلی سینا مهم ترین عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه را مصرف اغذیه‌ی دارای طبع گرم (تند و شیرین)، همیشه پر نگه داشتن معده، سیگار، اختلالات کیسه‌ی صفرا، اغذیه‌ی چرب و ثقیل و خمیری (اسپاگتی، آبگوشت و …)، سس، کنسرو، مصرف آب یا نوشابه بین غذا، مصرف چای یا قهوه به مقدار زیاد، گوشت قرمز (خصوصاً چرب)، پوست ماهی یا مرغ، کرفس، شیرینی، سمبوسه، سوسیس، کالباس، پیتزا، قارچ، رب، ساندویچ، اضافه وزن، مسموم بودن غذا و …. معرفی نموده است .
بروز ترش کردن معده در چه افرادی بیشتر است؟
- افراد چاق
- خانم‌های باردار
- مصرف‌کنندگان داروهای آسم و آنتی‌هیستامین‌ها
- استعمال دخانیات
- زیاده روی در مصرف نوشیدنی‌های گازدار، قهوه و شکلات
ترش کردن معده چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص رفلاکس معده بهتر است به یک پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. پزشک با استفاده از روش‌های تشخیصی زیر می‌تواند علت بروز این عارضه را پیدا نموده و شیوه درمانی مناسبی را برای درمان این بیماری انتخاب نماید.
اندازه گیری میزان اسید مری
آندوسکوپی
مانومتر مری
تصویربرداری با اشعه ایکس از مری، معده و دوازدهه
ترش کردن معده چگونه درمان می‌شود؟
رایج ترین و متداول ترین روش‌های درمان ترش کردن معده عبارت است از:
1.دارودرمانی
پزشک با تجویز داروهای رفلاکس معده همانند امپرازول، پنتاپرازول، رابیپرازول و لانسوپرازول و آنتی‌اسیدها و آنتی‌بیوتیک‌ها سعی می‌کند تا مقدار اسید تولید شده از طریق معده را توسط این داروها کاهش دهد.
2.جراحی
روش‌ها و جراحی معمولاً به عنوان راه حل نهایی درمان این عارضه شناخته می‌شوند.
Fandoplicatior نوعی روش جراحی است که در بالای شکم و اطراف مری به منظور درمان رفلاکس انجام می‌شود.
3.درمان با طب ابوعلی سینا
جهت درمان ترش کردن گیاهی معده با طب سنتی و طب ابوعلی سینا ویتامین D، کلسیم، یک قاشق «زیره + بادیان + زنجبیل (به مقدار اندک)» را در شیر بجوشانید و صاف کنید و با یک کپسول روغن ماهی هر روز میل کنید؛ یک قاشق «پودر زیره (5 گرم) + تخم شوید (6 گرم) + جوش‌شیرین (1 گرم)» را در یک استکان آب جوش بریزید و هم بزنید و دو دقیقه صبر کنید، سپس آن را صاف کنید و بنوشید و چند بار بنشینید و بلند شوید؛ خواب منظم در روز (8 ساعت)، آب لیموی تازه + عسل آب (ناشتا) – (بعد از یک هفته اثر خود را نشان می‌دهد)، جوشانده‌ی کلم، مصرف 20 قطره تنتور «تخم شوید (10 گرم) + زنیان (10 گرم) + بادیان (10 گرم) + زنجبیل (3 گرم) + زیره (10 گرم) » پیش از هر وعده غذا – می‌توان به صورت دم کرده نیز مصرف کرد. خوردن ریحان با کمی سرکه (بعد از ناهار و شام) مفید می باشد.
چگونه از بروز ترش کردن معده جلوگیری نماییم؟
ساده ترین راه جلوگیری از بروز رفلاکس معده عمل به توصیه‌های زیر است:
- کاهش وزن
- محدود نمودن مصرف مواد غذایی حاوی کافئین مانند شکلات، قهوه و نوشابه و …
- ترک سیگار
- مصرف مواد غذایی در حجم کم و دفعات بیشتر
عوارض عدم درمان رفلاکس معده در دراز مدت
این عارضه در صورت عدم درمان در دراز مدت می‌تواند سبب بروز عوارضی هم چون تنگی مری، التهاب مری، مشکلات تنفسی و سرطان مری گردد. پس این عارضه را جدی گرفته و هر چه سریع‌تر نسبت به درمان این عارضه اقدام نمایید.