یکی از سبزیجات بسیار مفیدی که در سلامت وب امروز قصد معرفی آن را داریم سبزی معطری با خواص دارویی فراوان است که همه آن را به نام سوسنبر یا نعناع فلفلی می شناسند . این گیاه طبی و همگانی که کفپوش زمردین جنگل های سرسبز شمال ایران است از خانواده نعنا است و ضمن این که سبزی خوشبوئی است و داخل سایر سبزی ها در سر سفره جلوه بخش میز طعام است و در داخل ترشی ها هم مصرف میگ ردد خود از لحاظ داروئی جزو گیاهان داروئی بسیار مفید و پر کاربرد محسوب می گردد.این سبزی در بیشتر نقاط ایران به عمل آمده و دارای خصوصیات و فواید زیر می باشد. |
سوسنبر چیست؟
سوسنبر یا سیسنبر با نام انگلیسی Breckland thyme و نام علمی:Thymus serpyllum یکی از سبزیجات مفید و پرخاصیت است که استفاده از آن می تواند فواید بی شماری برای سلامتی به همراه داشته باشد .نام های دیگر سبزی سوسنبر شامل نمام الملک ،آس بویه ، آویشن وحشی، نعناع فلفلی ،آویشن خزنده و آویشن برکلند بوده و طبع سوسنبر گرم و خشک می باشد.
مشخصات ظاهری سوسنبر
سوسنبر گیاهی علفی و پایا با ارتفاعی در حدود نود سانتیمتر و متعلق به تیره نعناعیان می باشد. شاخه های این گیاه پرپشت و خزنده و گل های آن به شکل خوشه و به رنگ سفید ،قرمز یا بنفش می باشد. برگ های آن به رنگ سبز تیره و بزرگ تر از برگ نعناع بوده و بسیار معطرمی باشد.مناطق کاشت سوسنبر در ایران شامل مناطق مختلف دامنه البرز، دره لار، آذربایجان، تبریز می باشد.سوسنبر یا نعناع فلفلی از خانواده نعنا است ولی بیش از 18 نوع نعناع تابحال شناخته شده که همۀ آن ها تقریبا” دارای خواص مشابهی هستند ولی در اینجا مقصود و بحث ما فقط در مورد سوسنبر می باشد.
ترکیبات غذایی موجود در سوسنبر
این سبزی معطر و پر خاصیت دارای ویتامین هایی نظیر ویتامین های A، B، C، D، E و K و عناصر معدنی از قبیل فسفر، کلسیم، آهن، سدیم، منیزیم، پتاسیم، روی، مس، منگنز می باشد.همچنین ترکیباتی مانند تیامین، کاروتن، ریبوفلاوین، فولات، منتول، نیاسین، فلاونویید و … در این گیاه به وفور یافت می شود.
فرق نعناع با سوسنبر
مهم ترین فرق نعناع با سوسنبر را در ادامه می توانید مطالعه کنید:
- سوسنبر آبدار تر از نعناع می باشد.
- برگ های این گیاه ریزتر و طعم سوسنبر تند تر از نعناع می باشد.
- در نعناع ترکیبی به نام آرکاروون مسئول طعم دهی به این گیاه بوده ولی در سوسنبر منتول مسئول طعم دهی به این گیاه است.
- نعناع را می توان در بسیاری از نوشیدنی ها و حتی خمیردندان ها استفاده نمود اما سوسنبر اگر چه برای طعم دادن به مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد اما بیشتر جنبه دارویی داشته و این خاصیت آن مد نظر می باشد.
خواص درمانی سوسنبر
سوسنبر گیاهی سراسر خاصیت است که بیشتر خواص آن را می توانید در ادامه نوشته سلامت وب امروز مطالعه نموده و دنبال نمایید:
1.درمان سردرد و بی خوابی
برای رفع این مشکل چند عدد برگ تازه سوسنبر را در یک فنجان آب جوش ( پس از شستن ) بیندازید یک ربع بماند سپس آن را صاف کنید و شیرین سازید و بنوشید. روزی سه تا چهار فنجان از شربت گیاهی سوسنبر به فاصله معین بنوشید .در صورت نبودن برگ تازه می توانید مقدار پانزده گرم از برگه ای خشک آن را مصرف کنید. ( برگ های خشک را در داخل یک لیتر آب جوش همانند روش ذکر شده استفاده کنید).
2.درمان اختلالات عصبی
برای درمان اختلالات عصبی عینا” به تجویز بالا عمل کنید ناراحتی شما برطرف خواهد شد. جوشانده دوازده گرم برگ خشک در یک لیتر آب که این جوشانده یا دم کرده ضعف جسمانی و احساس سستی و خستگی را برطرف ساخته و عملکرد مغزتان را بهبود خواهد بخشید.
3.درمان درد پاها
اگر پاهای شما متورم شده و درد می کند و یا همیشه در پاهای خود احساس خستگی و فرسودگی دارید ، بهتر است در حدود دوازده گرم برگ خشک یا تعدادی برگ تازه سوسنبر را در میان یک لگنچه پر از آب جوش بریزید یک ربع بماند تا حدی که از لحاظ گرما قابل تحمل شود سپس پاهای خود را در میان آن قرار دهید و ماساژ دهید. هرگاه بمدت یک هفته این برنامه را ادامه دهید پاهای شما سلامت و چالاکی خود را باز خواهد یافت.
4.درمان بی اشتهائی
8 تا 10 عدد برگ تازه و یا 10 گرم برگ خشک سوسنبر را در یک فنجان آب جوش بیندازید تا به مدت 12 دقیقه بماند بعد آن را صاف کنید و با عسل شیرین سازید بزودی معالجه خواهید شد. و پنوشید این عمل را در روز 3 الی 4 بار تکرار کنید تا اگر دچار بی اشتهایی شده باشید بزودی معالجه شوید.
5.درمان آسم
برای درمان آسم 2 عدد برگ تازه سوسنبر را در یک فنجان آب جوش بمدت 12 دقیقه دم کنید و اگر دسترسی به برگ تازه آن ندارید 5 گرم برگ خشک آن را در یک لیتر آب جوش 12 دقیقه دم کنید بعد آن را صاف کرده با عسل شیرین سازید و همه روزه 3 تا 4 بار و هر بار یک فنجان از آن بنوشید. این جوشانده سرفه های پی درپی و برونشیت را درمان می کند و بیماری های مجاری تنفسی و سرماخوردگی را نیز درمان می کند و نیز ضد درد تشنج است .
6.درمان درد معده و سکسکه
هنگامی که معده شما درد می گیرد بهترین دارو دم کرده رقیق سوسنبر است .برای این منظور 2 عدد برگ های تازه سوسنبر را در یک فنجان آب جوش بمدت 12 دقیقه دم کنید و با عسل شیرین سازید و هر روز 3 تا 4 فنجان از آن بنوشید. دمکرده رقیق سوسنبر درمان موثری برای سکسکه نیز می باشد. لذا هنگامی که احساس کردید قوه هاضمه شما ضعیف شده و غذا را به آسانی هضم نمی کنید دمکرده قوی سوسنبر را بنوشید در این مورد از 8 تا 10 عدد برگ مثل دستور ذکر شده در رفع بی اشتهائی شربت مفید و ملایمی بسازید و بنوشید.برای درمان کرم معده نیز از جوشانده 10 در هزار آن استفاده کنید چرا که ضدکرم روده و معده است.
7.درمان قولنج
دمکرده رقیق سوسنبر انواع قولنج ها را آرام کرده و درمان می کند برای تهیه آن عینا” بدستور در مورد آسم مراجعه شود.
8.درمان بوی بد دهان
کسانی که دهانشان بوی بد می دهد و یا نفس نامطبوعی دارند اگر برگ تازه یا خشک سوسنبر را در دهان خود بجوند بوی بد دهان آنها برطرف می شود و در ضمن محیط دهان آنها ضد عفونی خواهد شد ( مقدار برگ هائی که باید بجوند 8 تا 10 برگ است).
9.نارسایی های کبدی
کسانی که ناراحتی و نارسایی های کبدی دارند بایستی بمدت 8 روز همه روزه 8 عدد برگ های تازه سوسنبر را بجوند. جویدن برگ های سوسنبر ضد عفونی کننده کبد بوده و بیماری های مربوط به آن را درمان می کند.
10.درمان رماتیسم
مقدار یکصدگرم از برگ های تازه و یا خشک آن را در میان دولیتر آب جوش بمدت کافی خوب بخیسانید وقتی خوب خیس خورد گرماگرم آن را در داخل پارچه نازکی بپیچید و بصورت کمپرس روی محل های دردناک بگذارید، این کمپرس به زودی دردها را تسکین می بخشد.
مضرات سوسنبر
برای دورماندن از مضرات سوسنبر رعایت نکات زیر ضروری بوده و می تواند از سلامتی شما محافظت نماید:
- زیاده روی در مصرف آن در دوران بارداری مضر بوده و منجر به سقط جنین خواهد شد.
- این سبزی کاهنده و غلیط کننده شیر زنان می باشد از این رو مصرف آن در دوران شیردهی توصیه نمی شود.
- مصرف اسانس خالص سوسنبر به طور موضعی یا خوراکی سبب تحریک، التهاب و زخم می شود .بنابراین از مصرف این اسانس به صورت خالص خودداری نمایید.