امروزه بحث های فراوانی در مورد گیاه خواری و گوشت خواری در محافل عمومی و علمی مطرح می باشد .گیاه خواران با پرهیز از مصرف گوشت دام ها عموما بدن سالم تری داشته و احتمال ابتلا به بیماری هایی نظیر فشار خون ،کلسترول و … در آن ها پایین تر از سایرین است .اما بهتر است بدانید گیاه خواری نیز شامل زیر مجموعه های متعددی می باشد و هر کدام از این زیر مجموعه ها از اصول خاصی در تغذیه پیروی می کنند .وجترین نوعی رژیم غذایی و نوعی از مدل گیاه خواریست که معرفی و تشریح آن موضوع مقاله سلامت وب امروز را به خود اختصاص داده است . |
وجترین چیست؟
وجترین نوعی شیوه گیاه خواریست که افراد تابع آن بر خلاف وگان ها از هیچ نوع گوشتی استفاده نمی کنند و برخی از آن ها شیر و لبنیات و برخی دیگر در برنامه غذایی خود از تخم مرغ و عسل استفاده می نمایند.وجترین به انگلیسی vegetarianنوعی صفت است که به افراد گیاه خوار اطلاق می شود .
مروری بر تاریخچه گیاهخواری
قدمت گیاه خواری به قرن ششم پیش از میلاد به هند، یونان و تمدن یونانی در جنوبیترین نقطه ایتالیا باز میگردد.گیاه خواران با تکیه بر این نظریه که نباید به حیوانات آسیبی وارد شود خوردن گوشت را در مواردی ممنوع یا محدود کردند و تنها از گوشت ماهی استفاده می نمودند.با تاسیس انجمن گیاهخواران در سال ۱۸۴۷در انگلستان تبِ گیاهخواری در طول قرن بیستم به سرعت سرتاسر جوامع غربی را فرا گرفت و تغییراتی در شیوه گیاه خواری صورت پذیرفت وگیاه خواری به دسته هایی که در ادامه قید می شود طبقه بندی گشت.
گیاه خوار کیست؟
به افرادی که از گوشت حیوانات خشکی و دریایی استفاده نمی کنند گیاه خوار گفته می شود .انواع گیاه خواری شامل موارد زیر می باشد:
- Lacto-vegetarians : محصولات لبنی مصرف میکنند اما تخم مرغ نه. اکثر آنها عسل نیز میخورند.
- Ovo-vegetarians: تخم مرغ میخورند اما لبنیات نمیخورند. اکثر آنها عسل میخورند.
- Lacto-ovovegetarians: لبنیات تخم مرغ و عسل میخورند.
- Vegans:فقط غذاهای گیاهی مصرف میکنند و استفاده از لبنیات، تخم مرغ و عسل در رژیم آنها جایی ندارد.
مزایای گیاهخوار بودن چیست؟
- داشتن وزنی متعادل
- پایین بودن سطح کلسترول و فشارخون
- افزایش طول عمر
- کاهش ریسک ابتلا به بیماری های خطرناک من جمله سرطان ،بیماری های قلبی ، مغزی و دیابت
- صرفه جویی اقتصادی به علت پایین بودن قیمت میوه و سبزیجات در مقایسه با قیمت گوشت و ماهی
وگان کیست؟
به افرادی که به هیچ عنوان از پروتئین های حیوانی و حتی تخم مرغ، لبنیات یا عسل استفاده نمی کنند وگان (vegan) گفته می شود .
فرق وگان و وجترین در چیست؟
بر اساس تعاریف درج شده در سایت انجمن گیاهخواران ایران، فرق وگان و جترین در موارد زیر خلاصه می شود :
- وجترین ها از محصولات لبنی و تخم مرغ استفاده می کنند اما وگان ها از مصرف تمامی محصولات حیوانی خودداری می نمایند.
- وجترین نوعی رژیم غذاییست در حالی که وگان نوعی از سبک زندگیست که طرفداران آن مصرف تمامی فرآورده های حیوانی مانند گوشت،پشم ،شیر و حتی پوست حیوان را ممنوع می دانند .
- وگان ها به هیچ عنوان از گوشت، تخم مرغ، عسل و غذاهای مشتق شده از حیوانات استفاده نمی کنند.
- وجترین ها اگر چه گوشت یا ماهی نمی خورند اما لبنیات را مصرف می نمایند .
برنامه رژیم غذایی وگان
بنا به تعاریف ارائه شده در این نوشته سلامت وب برنامه رژیم غذایی وگان شامل مصرف سبزیجات تازه یا پخته شده ، میوه ها ، نشاسته ها و غلات کامل مانند کینوا ،جو و گندم ،سیب زمینی و ذرت ، آجیل ، دانه ها و چربی های سالم مانند زیتون و نارگیل می باشد. منابع غذایی مورد استفاده در این سبک غذایی یعنی غذاهای وگان به دلیل گیاهی بودن کالری کمی داشته و سرشار از کربوهیدرات های پیچیده ، اسیدهای چرب امگا 6 ، ویتامین ث ،ویتامین ای ، منیزیم ، چربی های سالم ،انواع آنتی اکسیدان ها مانند کاروتنوئیدها و اسیدفولیک و پروتئین های سالم می باشند .مصرف وگان فود و این نوع از سبک زندگی برای افرادی که باید میزان کالری ، چربی ، کلسترول ، پروتئین و سدیم کمتری را مصرف کنند بسیار مفید است.
وجترین و گیاهخواری
وجترین و گیاهخواری شاخه دیگری از گیاه خواریست که افراد تابع این رژیم از تمامی سبزیجات به همراه تخم مرغ ،عسل و محصولات لبنی استفاده کرده و تنها استفاده از محصولات حیوانی مانند گوشت ماهی و گوشت قرمز و گوشت مرغ در برنامه غذایی آن ها جایی ندارد.بنابراین می توان گفت غذای وجترین ها شامل غلات تازه و سبوس دار ،چربی های سالم ،ممیوه های تازه ،پروتئین های گیاهی مانند سویا ،قارچ و حبوبات به همراه مصرف تخم مرغ ،لبنیات و عسل می باشد .
معایب گیاه خوار بودن چیست؟
- وگان ها به دلیل عدم استفاده از منابع حیوانی در معرض کمبود مواد مغذی مانند پروتئین ،کلسیم ،آهن و ویتامین ب 12 قرار دارند .
- به علت عدم استفاده از مواد غذایی گوشتی توسط وگان ها و وجترین ها کمبود ویتامین های گروه ب سبب احساس خستگی و بی حالی در فرد می گردد.
- به علت فقدان پروتئین های حیوانی در این نوع رژیم ها شاهد کاهش توانایی عضلانی در افراد خواهیم بود .
چطور گیاهخوار شویم؟
- از آن جا که مزیت های گیاه خواری بسیار بیشتر از گوشت خواری می باشد برای گیاه خوار شدن زمان را از دست ندهید .فرایند گیاه خوار شدن در شما برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته در دستگاه گوارش همانند ایجاد سندرم روده تحریکپذیر، اسهال و غیره می بایست به طور تدریجی صورت پذیرد .
- در هنگام پیروی از یک رژیم گیاه خواری، تمامی مواد مغذی مورد نیاز بدن را با استفاده از تنوع گسترده ای از غذاهای گیاهی تامین نمایید .
- از مصرف چربی های سالم مانند آجیل ها ،آووکادو ،زیتون و نارگیل غافل نشوید و با مصرف پروتئین های گیاهی از کمبود پروتئین در بدنتان جلوگیری نمایید .
نتیجه گیری
وجترین نوعی رژیم غذاییست که بر مبنای مصرف مواد غذایی گیاهی و لبنی استوار می باشد .وگان نیز نوعی از سبک زندگیست که مصرف گوشت و تمام فراورده های حیوانی را ممنوع می داند و تنها بر تغذیه گیاهی تمرکز دارد .استفاده از این روش ها برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند بسیار سودمند است و می تواند در سایر افراد از بروز بیماری ها و مشکلات جدی جلوگیری نماید .