گیاه دارویی گل ختمی از پرکاربردترین ،شگفت انگیزترین ومفید ترین گیاهان دارویی است که علمای طب سنتی سالیان سال است از خواص طبی آن برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می نمایند .این گیاه علاوه بر مصارف دارویی جنبه تزیینی نیز داشته و باغچه ها و معابر را می تواند به وجود خود مزین سازد.بیشترین خاصیت این گیاه مربوط به درمان بیماری های تنفسی بوده و سایر خواص آن و اطلاعات کاربردی دیگر در مورد گل ختمی را می توانید در نوشته سلامت وب امروز مطالعه نمایید . |
گیاه دارویی گل ختمی
گیاه دارویی گل ختمی Hollyhock با نام علمی: Althaea officinalis گیاهی بسیار مفید در درمان بیماری های مختلف است که بیشترین خواص دارویی آن در قسمت برگ و گل های این گیاه نهفته است .طبیعت گل ختمی از نظر طب سنتی سرد و تر بوده و گیاه دارویی گل ختمی به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان دارویی لعابدار در سطح دنیا شناخته شده است .
ریخت شناسی گیاه دارویی گل ختمی
گیاه دارویی گل ختمی یکی از گیاهان گلدار دو یا چند ساله متعلق به خانواده پنیرکیان می باشد که ارتفاع آن در حدود یک و نیم تا دو متر بوده و ساقه هایی سبز و برگ هایی زبر داشته و گل های این گیاه به رنگ صورتی ،قرمز،سفید،بنفش و زرد می باشد .این گیاه بومی آسیا و اروپا بوده و در ایران نیز کاشت می شود .ریشه، برگ ها، و گل های این گیاه خواص دارویی داشته و زمان گل دهی آن از اواسط خرداد تا اواسط پاییز می باشد.این گیاه در میان مردم یونان و روم باستان از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار بوده و معروف ترین گیاه طبی در حدود 5000 سال پیش شناخته شده است.
خواص درمانی گیاه دارویی گل ختمی
به علت وجود ترکیباتی مانند مواد لزج و لعابی ، قندی ، نشاسته ، پکتین ، املاح آهکی و پتاسی، فلاونوئید،آسپاراژین و کمی استرول این گیاه در درمان اغلب بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد و خواص آن در طب سنتی به شرح زیر می باشد:
1.درمان گلودرد (آنژین)
30 تا 50 گرم ریشه خشک کرده گیاه دارویی گل ختمی را بکوبید و قطعات ریز آن را به مدت 1 تا 2 ساعت در یک لیتر آب سرد بخیسانید و سپس این ظرف را روی آتش بگذارید تا 10 دقیقه بخوبی بجوشد و پس از سرد شدن آن را صاف کنید محلول غرغره آماده است روزی چندین بار با آن غرغره نمائید غرغره جوشانده گیاه دارویی گل ختمی انواع تحریکات و ناراحتی های مخاط دهان و گلو را بزودی برطرف می سازد.
2.درمان آفت دهان
گیاه دارویی گل ختمی در درمان آبسه و پیوره ، تورم لثه ها و دانه های ریز سپیدی که اغلب در داخل دهان ظاهر می شود بسیار سودمند است .برای رفع مشکلات یاد شده شستن و غرغره کردن چندین مرحله با این جوشانده توصیه می شود تا تمام این عوارض برطرف شود.
3.درمان برونشیت
این گیاه در درمان بیماری برونشیت نیز بسیار نافع است .بدین منظور مقدار 20 گرم از گل و برگ خشک گیاه دارویی ختمی را در یک لیتر آب جوشیده بریزید و بگذارید در حدود 10 دقیقه خوب دم بکشد سپس آن را با عسل شیرین کنید (البته قبلا آنرا صاف کنید)روزانه 3 فنجان از این دمکرده بنوشید. این دمکرده شیرین سینه را نرم کرده و برونشیت را تسکین می دهد و سرفه را نیز برطرف می سازد.همچنین شما می توانید از جوشانده ریشه آن (بطوری که در مورد آنژین دستور داده شد) نیز روزی چند فنجان (از 3 فنجان تجاوز نکند) بنوشید و ناراحتی های تنفسی خود را برطرف سازید.
4.درمان ورم مثانه (سیستیت)
مقدار 15 تا 30 گرم ریشه خشک شده ختمی را خرد کنید و داخل نیم لیتر آب سرد بریزید و یک کیلو شکر به آن بیفزائید و مدت 24 ساعت کنار بگذارید سپس روزی یک قاشق سوپخوری همه روزه صبح ناشتا از آن بنوشید سوزش و درد پیشاب و سوزش ادرار را برطرف می سازد.همچنین برای درمان مشکل دفع شدن ادرار دمکرده گیاه دارویی گل ختمی مفید است.
5.درمان اسهال
از شربت ختمی تهیه شده برای ناراحتی مثانه ابرای درمان اسهال استفاده کنید.(روزانه یک قاشق)
6.درمان کورک و آبسه ها
هرگاه مقداری از پخته ریشه ختمی (طبق دستور برونشیت) را بصورت ضماد روی کودک و آبسه ضماد کنید و بگذارید به زودی چرک آن خارج می شود و بهبود می یابد.
7.درمان گریپ
استفاده از دمکرده گل و برگ ختمی و با استفاده از جوشانده ریشه آن طبق تذکرات و توضیحات در بالا (روزی 3 فنجان) در فواصل معین از دمکرده آن و یا خوردن روزانه 3 قاشق سوپخوری از شربت ریشه آن بسیار مفید و درمان کننده است.
8.درمان خونریزی جزئی از معده یا روده
تنقیه گل ختمی معده را ضد عفونی می کند و زخم های آنرا التیام می بخشد.
9.درمان زرد زخم
برای شستشوی زخم ها در سابق از مطبوخ گل ختمی استفاده می کردند هنوز هم این ترکیب برای درمان زرد زخم معمول است و هیچ یک از داروهای گرانقیمت جدید جای آنرا نگرفته است.
10.درمان یبوست های شدید و کهنه
جوشانده در حدود 20 گرم گل ختمی و تنقیه آن بصورت نیم گرم بسیار مفید است. با تجویز پزشک.
11.دوستدار سلامت پوست و مو
برای شادابی پوست صورت ،نرمی ،صافی و لطافت پوست از ماسک گل ختمی استفاده کنید، همچنین لعاب گل ختمی برای رفع شوره سر و عصاره ریشه و ساقه این گیاه در کاهش عوارض ناشی از اگزما بسیار مفید است.
نحوه استفاده از گیاه دارویی گل ختمی
تمامی اجزای گیاه دارویی گل ختمی خوراکی بوده و این گیاه به صورت خوراکی و ضماد قابل استفاده می باشد .مهم ترین راه استفاده از خواص این گیاه دارویی به صورت عرق گل ختمی و دم نوش گل ختمی می باشد .
مضرات گیاه دارویی گل ختمی
علاوه بر خواص یاد شده این گیاه می تواند در برخی افراد سبب بروز مشکلاتی گردد .بنابراین برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته و مضرات گیاه دارویی گل ختمی به موارد زیر توجه نمایید :
- مصرف این گیاه در دوران بارداری و شیر دهی ممنوع می باشد.
- مصرف همزمان برخی از داروهاى خوراکى شیمیایی با این گیاه سبب بروز تداخل دارویی می گردد.
- با توجه به طبع سرد این گیاه زیاده روی در مصرف آن در افراد سرد مزاج می بایست محدود شده و با مصلح گل ختمی یعنی عسل باید میل شود .