| رماتیسم نوعی بیماری خود ایمنی است که با درگیر نمودن استخوان ها، مفاصل و بافت همبند سبب درد و التهابات شدید مفصلی می شود. روماتیسم مفصلی آرتریت روماتوئید و روماتیسم قلبی تب روماتیسمی نامیده می شود.اگرچه شیوع این بیماری در زنان شایع تر از مردان است اما برخی از انواع روماتیسم مانند رماتیسم ستون فقرات در مردان شایع تر می باشد.در نوشته امروز سلامت وب بیشتر با رماتیسم ،علایم و نشانه ها، روش های تشخیص و درمان آن آشنا می شوید . |
رماتیسم چیست؟
رماتیسم یا آرتریت روماتوئید یکی از بیماری های التهابی سیستمیک مزمن است که سبب تورم و خشکی مفاصل متحرک بدن و در نهایت تخریب غضروف و ایجاد ضایعات استخوانی می شود .این بیماری جزو بیماری های خود ایمنی یا اتوایمیون طبقه بندی می شود چرا که در این بیماری سیستم ایمنی به اشتباه، بافت های مفصلی را به عنوان بافت های خارجی و غریبه تلقی نموده و به آنها حمله می کند.این بیماری در زنان بیشتر از مردان دیده شده و می تواند در هر سنی ایجاد شود .بنابراین اگر بیماری در زمان شروع تشخیص داده نشده و درمان نشود، علاوه بر تحمل دردهای مفصلی تغییرات ظاهری اندام، قطعی خواهد بود.
رماتیسم کدام اندام ها را تحت تاثیر قرار می دهد؟
در این بیماری بیشتر مفاصل انگشتان و کف دست، مچ دست، آرنج دست، پا، مچ پا و گاهی اوقات مهره‌های گردنی درگیر می‌شوند.
علت بروز رماتیسم چیست؟
روماتیسم چگونه بوجود می آید ؟علت اصلی این بیماری ناشناخته است، اما پزشکان ترکیب عوامل مختلفی را در بروز رماتیسم موثر می دانند .این عوامل عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی
- عوامل محیطی
- مصرف سیگار
- عفونت ها
- عوامل هورمونی و…
نشانه ها و علایم ابتلا به رماتیسم
بارز ترین نشانه و علایم رماتیسم خشکی صبحگاهی مفاصل است .بیمار بعد از بیدار شدن از خواب به مدت بیش از یک ساعت از درد شدید همراه با خشکی مفاصل شاکی است که به تدریج از این درد و خشکی با انجام فعالیت روزانه کاسته می شود .سایر علایم این بیماری شامل موارد زیر است:
- درد و تورم در مفاصل از جمله مفاصل انگشتان ،لگن و زانوها
- رماتیسم زانو
- تورم بندهای انگشت و یا مفاصل
- تغییر شکل مفاصل
- احساس وجود توپی کوچک در زیر پا یا به عبارتی تورم در زیر پا
- احساس وجود برجستگی هایی در آرن
- کاهش انرژی
- گرم و دردناک شدن مفاصل
رماتیسم چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص اینکه علامت های موجود مربوط به بیماری آرتریت روماتوئید است و افتراق آن از بیماری استئوآرتریت، کاری بسیار مشکل است که تنها یک پزشک روماتولوژیست می تواند در این زمینه اظهار نظر نماید.انجام برخی تست های خونی برای تشخیص رماتیسم مفید می باشند .این تست ها توسط پزشک متخصص برای تایید وجود این بیماری در فرد مراجعه کننده درخواست شده و پرکاربردترین آن ها در زمینه تشخیص این بیماری تست های زیر می باشند:
- دو نوع از این تست ها سطح آنتی بادی های خاصی را در خون اندازه گیری می کنند از جمله تست Rf و تست CCP.
- دو نوع دیگر از این تست ها التهاب را در خون اندازه گیری می کنند، تست ESR و CRP.
بنابراین برای تشخیص روماتیسم کافی است نتیجه یکی از تست های Rf یا CCP مثبت بوده و و حداقل یکی از تست های CRP یا ESR نتایج غیر عادی داشته باشد تا شما برای پیگیری هرچه سریع تر مراحل درمان، به پزشک متخصص مراجعه کنید.البته لازم به ذکر است بدانید تست های تشخیصی دیگری به عنوان آزمایش رماتیسم نیز در زمینه تشخیص آرتریت روماتوئید کاربرد دارند که برای اطلاع از آن ها می توانید مقاله پیشین سلامت وب به نام روماتیسم چیست؟+راه تشخیص و درمان روماتیسم را مطالعه نمایید.
رماتیسم چگونه درمان می شود؟
مهم ترین هدف درمان رماتیسم کاهش درد مفاصل و تورم آن ها با حفظ شکل و بهبود عملکرد مفاصل و توقف روند بیماری می باشد.در طب جدید غالبا کنترل علایم این بیماری به وسیله داروهای غیر استروئیدی مانند ایندومتاسین، آسپرین ،پیروکسی کام ، بروفن و سولفاسالازین انجام می شود که مصرف این دسته از داروها عوارض گوارشی زیادی به همراه دارد .متوتروکسات (methotrexate) برایج ترین داروی استفاده شده برای درمان رماتیسم مفصلی بوده و در مراحل التهابی شدید پزشک از داروهای استروئیدی یا کورتون ها مانند پردنیزولون که عوارض غیر قابل جبرانی به همراه دارد نیز استفاده می می نماید.
روش های پیشگیری از بروز رماتیسم
برای پیشگیری از ابتلا به رماتیسم به نکات زیر توجه کنید :
- از استعمال دخانیات خودداری کنید .
- مصرف ویتامین دی و امگا3 و منابع غذایی حاوی آن را فراموش نکنید .
- از قرار گرفتن در مکتن های سرد و دارای رطوبت به علت تشدید دردهای روماتیسمی خودداری کنید .
- ورزش را از یاد نبرید.
- از روش های کمکی مانند فیزیوتراپی و طب سوزنی برای بهبود عملکرد مفاصل خود کمک بگیرید .
- از غذاهای ضد رماتیسم مانند گردو،آجیل،مواد غذایی با طبع گرم استفاده کنید .
- ماساژ برای رماتیسم مفصل درگیر را با روغن های گیاهی علی الخصوص روغن سیاهدانه یا کنجد فراموش نکنید.
عوامل ایجاد یا تشدید کننده رماتیسم از دیدگاه طب ابوعلی سینا
عوامل ایجاد یا تشدید کننده این بیماری ضعف بنیه و مزاج ،پیری،آسب دیدن مهره 12 گردنی،تماس با روغن های صنعتی،زندگی در محل های مرطوب،راه رفتن در منزل با پای برهنه،نارسایی های کبدی و کلیوی،عدم ترشح کافی هورمون کورتیزول (هورمون فوق کلیوی)،سل،سوزاک،عفونت لوزه،بیماری های ویروسی،داروهای حاوی کورتون،قرص های جلوگیری ،کمبود «کلسیم،فلورین،روی،مس،سرب،کبالت،نقره،طلا،منگنز،پتاسیم» می باشد .
درمان گیاهی رماتیسم با طب بوعلی سینا
