| سرخرگ ها در بدن مسئول انتقال خون از قلب به سایر اندام ها و بافت های بدن می باشند و برای بهبود جریان خون درون رگ ها به فشار مناسبی نیاز می باشد .بنابراین به فشار جریان خون یا فشار برخورد خون به دیواره سرخرگ ها پس از هر انقباض عضله قلب فشارخون گفته می شود .در اثر از دست رفتن قابلیت ارتجاعی سرخرگ های بزرگ قلب عروق کوچک باریک شده و در نتیجه شاهد فشارخون بالا می باشیم .فشارخون یکی از علایم اصلی حیات است بنابراین فشارخون بالا می تواند کشنده بوده و سبب بروز سکته های قلبی و مغزی گردد .با توجه به اهمیت موضوع سلامت وب امروز را به بررسی فشارخون بالا و روش های مفید برای کاهش آن اختصاص داده ایم. |
فشارخون بالا چیست؟
فشارخون بالا در اثر افزایش فشار وارده از جریان خون به جدار رگ های خونی ایجاد می شود .این عارضه به عنوان پر فشاری خون نیز شناخته شده و با توجه به این که در بیشتر موارد فاقد علامت می باشد به عنوان قاتل خاموش از آن یاد شده است.برای اطلاع از این که فشارخون بالا چیست؟یا فشارخون بالا چند است؟ به ادامه سلامت وب امروز توجه فرمایید:
فشار خون چیست؟
قبل از شروع بحث تکمیلی در مورد فشارخون بالا بهتر است ابتدا مقداری راجع به فشارخون صحبت کنیم ،تا در ابتدا بدانیم فشارخون چیست و چگونه اندازه گیری می شود و پس از آن به بررسی تکمیلی موضوع امروز بپردازیم .فشارخون ( Blood pressure) یکی از ویژگی ها و علامت های اصلی حیات می باشد که اندازه آن در بخش های مختلف سیستم گردش خون متفاوت می باشد.انواع فشارخون شامل دو نوع سیستولیک و دیاستولیک می باشد.فشارخون سرخرگی فشارخون سیستولی و فشارخون وریدی فشارخون دیاستولی نامیده می شود .
نحوه اندازه گیری فشارخون
برای اندازه گیری فشارخون از دستگاهی به نام فشار سنج استفاده می شود که این دستگاه فشارخون در حال چرخش درون رگ ها را با ارتفاع جیوه نشان می دهد .فشارخون نرمال یا فشارخون طبیعی بر اساس قراردادهای بین المللی برای فشارخون سیستولی پائین تر از 120 میلی متر جیوه و برای فشارخون دیاستولی پائین تراز 80 میلی لیترجیوه می باشد .بنابراین بالا بودن فشار خون سیستولی بالاتر از 140 میلی متر جیوه به عنوان فشارخون بالا شناخته می شود .این عارضه در اثر از دست رفتن قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی سرخرگ های بزرگ ایجاد شده و سبب باریک شدن عروق کوچک خواهد شد .
| طبقه | سیستول (عدد بالا) | دیاستول (عدد پایین) |
|---|---|---|
| مطلوب/ طبیعی | کمتر از 120 | کمتر از 80 |
| پیش فشار خون بالا | 120–139 | 80–89 |
| فشار خون بالا: مرحله 1 | 140–159 | 90–99 |
| فشار خون بالا: مرحله 2 | 160 و بیشتر | 100 و بیشتر |
علت فشارخون بالا چیست؟
در ار استرس و فعالیت های بدنی فشارخون به طور طبیعی افزایش می یابد اما فرد مبتلا به فشارخون بالا در زمان استراحت نیز فشارخونی بالاتر از حد طبیعی دارد .مهم ترین علل فشارخون بالا و افزایش آن موارد زیر می باشد:
- رژیم های نادرست غذایی
- مصرف زیاد غذاهای چرب و پرنمک
- بی‌تحرکی و زندگی ماشینی
- چاقی
- بیماری دیابت
- عوامل ارثی و سابقه فامیلی
- استعمال دخانیات
- مصرف برخی داروها
- افزایش سن بالای 60 سال
علل فشارخون بالا از دیدگاه ابوعلی سینا
عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه داروهای ضد روماتیسم و بارداری، قرص اکستازی، از دست رفتن حالت ارتجاعی رگ ها و خشک شدن آن، اختلال هاضمه، سوءمزاج ارثی، علل کلیوی و فوق کلیوی، بیماری های عفونی، سیفلیس، تنبلی روده و یبوست، پرکاری تیروئید، لبنیات چرب، ناهماهنگی عصبی، رسوب کلسیم، بدخوابی (به ویژه همراه با ناراحتی تنفسی)، ورزش های شدید و بیش از 30 دقیقه در روز، خیارشور، پنیر شور، نمک زیاد، اهدای خون، حمام آفتاب، قند و شیرینی و شکلات، بستنی، گوشت های چرب، پوست ماهی و مرغ، منابع کلسترول، غذاهای کنسروی، خاویار، سوسیس، کالباس، پیتزا، قارچ، ساندویچ، سس، رب، کله پاچه، کباب پستان، دنبلان، افراط در نوشیدن نوشیدنی های گازدار، کشک، کمبود «پتاسیم- کلسیم- منگنز- کبالت- ویتامین‌های C,D,E گروه B (به ویژه ویتامین B1 )، زیادی «آهن- سدیم- پتاسیم- سرب»، زندگی در مجاورت فرودگاه و … می باشد.
علایم فشار خون بالا
از آن جا که فشارخون بالا معمولا تا مراحل انتهایی فاقد علامت می باشد بنابراین از این بیماری به عنوان «کشنده بی‌سر و صدا» یا قاتل خاموش یاد می شود .اما علایم شایع فشار خون بالا شامل سردرد و سرگیجه،تنگی نفس،خونریزی بینی،خواب آلودگی،کرختی و خواب رفتن اعضای بدن و …. می باشد.
فشارخون بالا چگونه تشخیص داده می شود؟
ساده ترین راه تشخیص فشارخون بالا اندازه گیری میزان فشارخون می باشد .اما برای بررسی و تشخیص دقیق تر آزمایش خون،نوار قلب ،آنژیوگرافی و سایر عکسبرداری ها در صورت لزوم با تشخیص پزشک قابل انجام می باشد .
فشارخون بالا چگونه درمان می شود؟
برای درمان فشارخون بالا می بایست به یک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید .مهم ترین هدف درمان فشارخون بالا کاهش میزان آن و ثابت نگهداشتن فشارخون در وضعیت پایین است .کنترل فشارخون روزانه،کاهش وزن ،ترک دخانیات،تغییر شیوه زندگی ،کاهش مصرف نمک و غذاهای نیمه آماده ساده ترین راه درمان پرفشاری اولیه می باشد .برای درمان پرفشاری ثانویه که ناشی از ابتلا به بیماری های زمینه ای مانند نارسایی کلیه ها،اختلال در عملکرد غده تیروئید،و ….می باشد پزشک داروهای ضد فشار خون را تجویز می نماید . قرص فشار خون متورال،قرص فشار خون کاپتوپریل ،آتنونول و متیل دوپا از مهم ترین داروهای کاهنده فشار خون به شمار می روند.
درمان فشارخون بالا با طب ابوعلی سینا
ابوعلی سینا برای درمان گیاهی فشارخون بالا پیاده‌روی روزی نیم ساعت (باعث نرم شدن رگها و بازگشت حالت ارتجاعی رگ ها می شود)- همراه آن رژیم مرکبات مانند آب لیموترش تازه و پرتغال، خام خواری 80%+ گوشت سفید کم چربی 20%، لبنیات کم‌چربی و کم نمک و کم شیرینی، میوه (روزی نیم تا 2 کیلوگرم) شامل: مرکبات- آب گریپ‌فروت- آب لیموترش- گلابی- کیوی- آب لیمو شیرین- خرمالو- تمشک (به صورت ناشتا بهتر است)، شنبلیله با غذا (پخته یا خام) بیشتر مصرف شود؛ روغن زیتون تصفیه نشده، سالاد «هویج+ اسفناج نپخته+ چغندر+ خیار+ برگ کلم پیچ+ شنبلبله+ کرفس+ گوجه فرنگی+ آبلیموی تازه+ روغن زیتون تصفیه نشده+ پیاز+ سیر»، سیر روزی (یکی دو عدد)، قرص سیر، تنتور سیر، یک مشت تخم گشنیز را بکوبید و یک شب در آبغوره بخیسانید و صبح آن را شیره کش کنید تا 10 روز هر روز استفاده کنید؛
جوشانده ی «قره قات+ برگ زیتون+ عناب+ تخم‌جعفری+ تخم شنبلیله+ تخم هویج+ کاسنی+ پروانش+ تخم یونجه»- روزی 5 استکان، عرق کاسنی روزی 3 تا 5 لیوان، ضماد جوشانده ی پوست گردو روی پیشانی،
هرگاه فشار خون یکباره بالا رفت و پزشک در دسترس نبود به تمرین تمرکز بپردازید: یک مقوای مربع شکل سفید را در فاصله 30 سانتی متری دیوار قرار دهید و یک دایره سیاه در وسط آن رسم کنید و بدون پلک زدن به مدت 5 تا 30 دقیقه به آن نگاه کنید (حتی اگر آب از چشمان‌تان سرازیر شود)؛ آبی که روی ماست جمع می‌شود، شیر کم‌چربی دو سه لیوان در روز (به صورت دائم)، جوشانده ی عناب، آب گریپ فروت (ناشتا)، لوبیا چیتی- قرمز- سفید، یونجه، روغن زیتون را توصیه نموده اند.
عوارض فشارخون بالا
مهم ترین عوارض ناشی از فشارخون بالا بروز سکته مغزی و قلبی ، نارسایی احتقانی قلب ، ورم ریه ، نارسایی کلیه و پارگی عروق چشمی می باشد. برای جلوگیری از ابتلا به چنین بیماری های مرگباری فشارخون خود را به طور منظم کنترل نموده و در صورت افزایش فشار خون هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کرده و روند درمان را آغاز نمایید .
روش های پیشگیری از فشار خون بالا
- وزنتان را کنترل کرده و در صورت داشتن اضافه وزن آن را کاهش دهید .
- روزانه نیم ساعت ورزش کنید .
- مصرف نمک مصرفی را کاهش دهید.
- از میوه ها و سبزیجات تازه استفاده کنید .
- مصرف مواد غایی حاوی پتاسیم مانند موز و خشکبار را افزایش دهید .
- کشیدن سیگار را ترک کنید .
- استرستان را کاهش دهید .
- در صورت مصرف قرص های ضد بارداری داروهای سرماخوردگی و سینوزیت فشارخونتان را مرتب کنترل کنید .
