دانه سویا دانه ای گیاهی و روغنی است که دارای ترکیبات غذایی بسیار ارزشمندی بوده و به عنوان یک ماده غذایی کامل می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها موثر واقع شده و از ابتلا به بسیاری از بیماری ها جلوگیری نماید .چنان چه شما نیز جویای آن هستید تا در مورد دانه سویا اطلاعات بیشتری را به دست آورید مقاله سلامت وب امروز جهت مطالعه و کسب آگاهی های لازم در این زمینه در اختیار شماست . |
دانه سویا چیست؟
دانه سویا با نام انگلیسی Soybean و نام علمی Glycine max گیاهی بسیار مفید است که منبع غنی از پروتئین ،ویتامین ها و املاح معدنی بوده و به عنوان یک دانه روغنی و پروتئینی گیاهی شناخته می شود .طبع دانه سویا گرم و تر بوده و مشخصات ظاهری و گیاهی شناسی آن به شرح زیر می باشد:
مشخصات ظاهری و گیاه شناسی دانه سویا
سویا گیاهی گلدار ،دو لپه ای متعلق به تیره باقلاییان و سرده سویاست که به عنوان یک گیاه علفی یک ساله دارای ساقه ها و برگ های پوشیده از پشم های ضخیم است .برگ های این گیاه به صورت سه برگچه ای بزرگ و به شکل بیضی و در سطح تحتانی رگه های آن کرک دار می باشد.گل های سویا کوچک و حاوی 24 دانه به رنگ های سفید ،زرد و یا قهوه ای مایل به سیاه می باشد .
دانه های سویا به طور معمول در اواخر بهار کاشته می شوند و هنگامی که گل می دهند ، در تابستان می توانند تا 80 غلاف تولید کنند. غلاف ها به طور معمول آبدار بوده و با کرکهای ابریشمی پوشانده شده اند. هر غلاف حاوی 2-4 لوبیا به اندازه نخود است که سرشار از پروتئین و روغن هستند. دانه های سویا دارای عطر و طعم علفی بوده و مقادیر بالای پروتئین آن را به منبع پروتئینی ایده آل برای گیاهخواران تبدیل می کند این گیاه بومی شرق آسیا کشور های تایوان ،چین و ژاپن بوده و در برخی نقاط ایران همانند استان های شمالی کشور یعنی استان های مازندران ، گیلان و گلستان این گیاه کشت شده و این مناطق به عنوان اصلی ترین تولید کننده لوبیای روغنی ( سویا ) در ایران بشمار می آیند.
ترکیبات شیمیایی دانه سویا
لوبیای سویا حاوی مقادیر بسیار بالایی پروتئین می باشد که میزان پروتئین آن از سایر حبوبات بیشتر می باشد.ترکیبات سویا شامل املاح معدنی هم چون آهن، فسفر، منیزیم، زینک، کلسیم بوده و ویتامینهای B1،B2 و B6 در این ماده گیاهی روغنی به وفور یافت می شود .این گیاه همچنین دارای فسفولیپیدها ،اسیدهای چرب، فیتو استرول ها و ایزوفلاونهای طبیعی هم چون «ژنیستئین» و «دایدزئین» میباشد . علاوه بر این ، بسیاری از اسیدهای آمینه هم چون تریپتوفان ، ترئونین ، ایزولوسین ، لوسین و لیزین می باشد.
خواص درمانی دانه سویا
مهم ترین خواص درمانی دانه سویا در طب سنتی شامل موارد زیر می باشد:
1.پیشگیری از سرطان
سرطان یکی از علل اصلی مرگ در جامعه امروز است. مصرف محصولات سویا با جلوگیری از رشد بی روسه سلول های در بافت پستان در زنان خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش می دهد.مطالعات همچنین حاکی از تأثیر دفاعی این مصحول در برابر سرطان پروستات در مردان است. اجزای سویا در پیشگیری از سرطان موثر می باشد. این اجزا شامل ایزوفلاون ، لکتین و لوناسین می باشد.
2.سلامت قلب و عروق
دانه های سویا حداقل مقدار چربی را تأمین می کنند ، و در واقع دانه های سویا منبع خوبی از چربی های اشباع نشده و سالم هستند که مصرف آن ها به کاهش کلسترول کل بدن کمک می کند. با مصرف این ماده غذایی می توانید از شرایطی مانند تصلب شرایین که به راحتی منجر به حملات قلبی و مغزی می شود ، جلوگیری کنید. جدا از آن ، اسیدهای چرب اسید لینولئیک و اسید لینولنیک دو اسید چرب هستند که به طور قابل توجهی در دانه های سویا یافت می شوند و به تنظیم عملکرد عضلات صاف در بدن کمک می کنند و در حفظ فشار خون و تنظیم آن بسیار مناسب می باشند. سرانجام ، فیبرگیاهی موجود در دانه های سویا با پاکسازی دیواره رگ ها و عروق به کاهش سطح کلسترول در بدن کمک می کند.
3.درمان اختلالات خواب
دانه های سویا با تنظیم متابولسیم بدن به کاهش اختلالات خواب و درمان بی خوابی کمک می کنند. با این حال ، دانه های سویا دارای مقدار زیادی منیزیم هستند ، که وجود و مصرف این ماده معدنی عامل اصلی در داشتن خوابی راحت می باشد .
4.بهبود متابولیسم بدن
همان طور که قبلا ذکر شد ، دانه های سویا منبع فوق العاده مهم پروتئین هستند. وجود پروتئین ها در بدن عملکرد متابولیکی و سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشیده و ترمیم یا جایگزینی ، سلامت و رشد مجدد سلول ها را تضمین می کنند. دریافت پروتئین کافی هنگام رعایت سبک زندگی گیاهخواری یا وگان سخت خواهد بود. بنابراین ، دانه های سویا جایگزینی عالی برای پروتئین موجود در گوشت قرمز ، مرغ ، تخم مرغ ، لبنیات و ماهی است.
5.درمان کم خونی
دانه های سویا حاوی مقدار زیادی مس و آهن می باشد که هر دو عنصر برای تشکیل سلول های قرمز خون مهم هستند. وجود مقادیر مناسب گلبول های قرمز در بدن ، سبب افزایش خونرسانی و تامین اکسیژن مورد نیاز اندام ها و سیستم های حیاتی بدن می باشد .از همین رو مصرف این ماده می تواند از بروز کم خونی جلوگیری نماید.
6.تسکین علائم یائسگی
یائسگی دوره ای از زندگی یک زن است که در هنگام بروز آن قاعدگی متوقف می شود. این بیماری اغلب با علائم ناخوشایند مانند تعریق ، تغییرات خلقی و گرگرفتگی همراه است که به دلیل کاهش سطح استروژن ایجاد می شود. با این وجود زنان آسیایی ، به ویژه زنان ژاپنی ، کمتر از زنان غربی علائم مربوط به یائسگی را تجربه می کنند که علت آن مصرف بیشتر غذاهای محتوی سویا می باشد.مطالعات نشان می دهد که ایزوفلاون که در دانه های سویا یافت می شود ، به تخفیف علائم یائسگی کمک می کند.
7.جلوگیری از بروز نقایص هنگام تولد
دانه های سویا از مقدار قابل توجهی ویتامین های گروه ب تشکیل شده و مقادیر بالای اسید فولیک برای زنان باردار بسیار مهم است. اسید فولیک جلوگیری از نقص لوله عصبی در نوزادان را تضمین می کند و در نتیجه مصرف این ماده می تواند از بروز نقایص جنینی پیشگیری نماید.
8.حفظ سلامت استخوان
پوکی استخوان نوعی اختلال است که با کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی خصوصاً در خانم های مسن توصیف می شود. مصرف مکرر محصولات سویا به کاهش خطر پوکی استخوان در زنانی که یائسه شده اند کمک می کند. به نظر می رسد این اثرات مفید توسط ایزوفلاون ایجاد می شود.
9.کاهنده وزن
دانه های سویا به علت دارا بودن سطح بالایی از فیبرگیاهی و پروتئین از پرخوری جلوگیری کرده و اشتها را مهار می کنند .بنابراین مصرف سویا برای افرادی که قصد لاغری دارند بسیار مناسب می باشد .
نحوه استفاده از سویا
محصولات مختلف سویا مانند آرد سویا ، توفو ، پروتئین سویا ، روغن سویا در دسترس است. شیر سویا و سس سویا به راحتی در سراسر جهان در دسترس بوده و شما می توانید از فروشگاه های مواد غذایی معتبر آن ها را خریداری نمایید .همچنین دانه های سویای بو داده به عنوان آجیل همانن بادام زمینی قابل مصرف می باشد.
عوارض جانبی و هشدارهای مصرف دانه سویا
عوارض جانبی و مضرات سویا ناشی از مصرف سویا شامل بروز مشکلات گوارشی ،طولانی شدن چرخه قاعدگی و درماتیت تماسی در افراد مبتلا به آلرژی غذایی می باشد.