زایمان زودرس یکی از مشکلات بارداری است که معمولا در بین هفته های 20 تا 37 بارداری اتفاق افتاده و این امر سبب تولد کودک زودتر از موعد می شود .اگر تولد کودک در هفته های کمتر بارداری اتفاق افتد احتمال بروز مشکلات جدی در نوزاد بیشتر بوده و حتی می تواند تهدیدی جدی برای ادامه حیات وی تلقی گردد.برای اطلاع در مورد بروز زایمان زودرس و روش های جلوگیری از آن به ادامه سلامت وب امروز توجه فرمایید. |
زایمان زودرس چیست؟
زایمان زودرس یا زایمان نارس به انگلیسی Preterm delivery به زایمانی گفته می شود که قبل از زمان زایمان و قبل از 37 هفتگی بارداری بارداری اتفاق می افتد و در بیشتر موارد سبب ایجاد مشکلات جدی برای نوزاد می شود .با توجه به این که هر کدام از اندام های نوزاد در طی هفته های بارداری مختلف تشکیل و تکامل می یابد زایمان زودرس می تواند سبب عدم تکامل و رشد کامل اعضای بدن کودک گردد.
علل زایمان زودرس
مهم ترین دلایل زایمان زودرس را می توان موارد زیر برشمرد:
- بارداری دو یا چند قلویی و جدا شدن پیش از موعد جفت از جنین در برخی از این بارداری ها سبب بروز زایمان نارس می گردد.
- عفونت واژن و سایر عفونت های رحمی
- شکل غیر طبیعی رحم
- وجود فیبروم در رحم
- انجام جراحی های شکمی در زمان بارداری هم چون آپاندیس
- پاره شدن کیسه آب
- مصرف مواد مخدر
- علل ژنتیکی و ناشناخته
عوامل ایجاد یا تشدید کننده زایمان زودرس
چه عواملی باعث زایمان زودرس می شود ؟ ابوعلی سینا مهم ترین عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه را کوکی و ازبین رفتن قسمتی از جفت( به علت فشار خون ،مرض قند و ….) ،کمبودن سن مادر،گشادی دستگاه تناسلی،نارسایی هورمونی،عفونت جنینی،انگل ها،مالاریا،میکروب( به ویژه سل،سیفلیس و … )،ویروس ها(سرخجه،هپاتیت و فلج اطفال)،اختلالات ژنتیکی ،رنگ پوست(در سیاه پوستان بیشتر این اتفاق می افتد) ،بیماری های لثه ( تا هفت برابر موثر است)،راه رفتن با پاهای باز ،مقاربت بعد از ماه هفتم،مصرف برخی داروهای شیمیایی (قرص های خواب و آنتی بیوتیک)،قند زیاد ،کمبود ویتامین ب3 و ضخامت دیواره رحم عنوان نموده است.
علایم زایمان زودرس
در صورت مشاهده هر یک از علایم نامبرده که به عنوان علایم هشدار دهنده زایمان زودرس شناخته می شود بهتر است هر چه سریع تر با پزشک خود مشورت نموده و به بیمارستان مراجعه کنید.
- انقباضات رحمی منظم (4 بار یا بیشتر در هر ساعت)
- احساس سفتی و فشردگی در عضلات رحم
- افزایش و تغییر رنگ ترشحات واژن
- خون ریزی واژینال
- فاصله کوتاه بین حاملگی ها
- بارداری با IVF
- احساس دردهایی شبیه درد پریود
- پارگی کیسه آب و نشت مایعی روشن از واژن
- دردناک شدن پایین کمر
- تورم در اندام های تحتانی ،دست و صورت
- تغییر حرکات جنین
- درد معده همراه با اسهال و ..
مشکلات ناشی از زایمان زودرس
تولد نوزادان در حدود 32 هفتگی به علت عدم تکامل ریه ها نوزادان را دچار مشکلات تنفسی می نماید .در این صورت بلافاصله پس از زایمان و تولد آن ها به بخش مراقبت های ویژه نوزادان یا N.I.C.U منتقل می گردند .در این بخش این نوزادان تحت مراقبت های ویژه پزشکی قرار گرفته و کادر پزشکی تمامی تلاش خود را برای جلوگیری از بروز عفونت و تغییرات تنفسی تا زمانی که نوزادان قادر به تنفس و تنظیم دمای بدنشان باشند ادامه می دهند .تولد نوزادان قبل از 26 هفتگی او را با مشکلات جدی تری روبرو ساخته و ادامه زندگی او نیازمند درمان های سخت و مشکلی می باشد .
آیا نوزاد زنده می ماند؟
تواد نوزاد و زایمان قبل از هفته 22 امکان زنده ماندن نوزاد را بسیار کاهش می دهد و بعید به نظر می رسد که نوزاد متولد شده قادر به ادامه زندگی باشد.احتمال زنده ماندن نوزاد در زایمان زودرس در هفته 24 کمی بیشتر از مورد قبلی بوده و البته این امر بستگی به وزن و سلامت نوزاد دارد.
چگونه از بروز زایمان زودرس جلوگیری کنیم؟
چنانچه در چکاب های روتین و ماهانه بارداری پزشک شما مشکوک به وقوع زایمان نارس و تولد پیش از موعد نوزاد در شما باشد رعایت موارد زیر را به شما توصیه می کند:
- عدم نزدیکی با همسر
- استراحت مداوم
- عدم انجام فعالیت های سنگین
- استفاده از سرویس بهداشتی فرنگی
- مصرف داروهای تجویز شده به صورت منظم و طبق دستور
- انجام چکاب های ماهانه و مراجعه به پزشک
داروهای پیشگیری از زایمان نارس
استفاده از داروهای پیشگیری از زایمان زودرس در شرایطی که مادر و جنین در وضعیت مطلوبی می باشند می تواند مفید باشد .داروهای توکوسیستیک همانند ایزوپرین،تربوتالین،نیفریپین و ایندومتاسین ساده ترین داروهای موثر در پیشگیری از زایمان زود رس می باشند که به صورت خورراکی و تزریقی مصرف می شوند .داروهای استروئیدی و مصرف شیاف یا آمپول های حاوی پروژسترون نیز در ماه های اولیه بارداری با تجویز پزشک می تواند خطر سقط جنین را کاهش داده و از بروز زایمان زودرس جلوگیری نماید .
پیشگیری از زایمان زود رس با طب ابوعلی سینا
برای جلوگیری از زایمان زودرس چه بخوریم؟ برای جلوگیری از زایمان زود رس با طب سنتی و طب ابوعلی سینا مصرف شیر +عسل+زرده تخم مرغ+یک قرص مخمر ،تقویت شیر مادر ( کباب ماهی یا جگر سیاه یا گوشت قرمز )،میوه فراوان ،سبزی های تمیز و شسته شده،کله پاچه،شیر با شیره انگور،شیر با خرما،کپسول روغن ماهی،عسل،دم کرده رازیانه،مصرف سیر و پیاز با غذاها به صورت خام و پخته ،لوبیا چیتی،گل کلم،اسفناج خام و …. مفید می باشد .چه خوراکی های باعث زایمان زود رس می شود؟ ابوعلی سینا زیاده روی در مصرف زعفران ،آویشن و کنجد را که گیاهانی قاعده آور می باشد مضر می داند.