باقلا یکی از گیاهان با ارزش است که در زمره حبوبات رده بندی می شود .این گیاه قدمتی در حدود 6000 سال داشته و حاوی انواع اسیدهای آمینه و ویتامین های مفید برای بدن می باشد .این گیاه خواص درمانی و دارویی بی شماری داشته و به همین علت موضوع سلامت وب امروز به معرفی ویژگی های این دانه سبز رنگ، روش مصرف و ترکیبات تغذیه ای موجود در آن اختصاص یافته است . |
باقلا چیست؟
باقلا (BEAN) با نام علمی VICIA FABA یکی از برترین حبوبات در ایران شناخته شده است که حاوی ترکیب های مهمی از قبیل اسیدهای آمینه مختلف، ویتامین ها و مواد معدنی می باشد .باقلا در دو نوع تازه و خشک به فروش می رسد که باقلای تازه طبعی سرد و تر داشته و طبع باقلای خشک سرد و خشک می باشد.عکس باقلا را در زیر مشاهده می کنید :
گیاه شناسی باقلا
ترکیبات تغذیه ای باقلا
باقلا مخزن کازئین است و حاوی مقدار فراوانی ویتامین های آ ،کا، ب ، ث و املاح معدنی از جمله آهن ، آهک ،کلسیم ،منیزیم، پتاسیم، مس، سلنیوم، روی،منگنز و فسفر و همچنین پروتئین و فیبر می باشد .در زیر می توانید جدول ترکیبات تغذیه ای باقلا را مشاهده بفرمایید :
خواص تغذیه ای باقلا
1- بهبود وضعیت پوست و مو
- جوان سازی پوست صورت
- پیشگیری از بروز علائم پیری زودرس مانند چین و چروک صورت و چروک دور چشم
- لایه برداری و پاکسازی صورت
- درمان آکنه
- جلوگیری از سفید شدن موی سر
2- ضد دیابت
این ماده غذایی گیاهی به علت دارا بودن فیبر فراوان در کاهش قند خون افراد مبتلا به دیابت نقش داشته و به علت دارا بودن نمایه گلایسمی بسیار پایین در کنترل قند خون نقش بسزایی دارد .
3-درمان کم خونی
وجود مقادیر فراوان آهن و مس در این گیاه است در افزایش تولید هموگلوبین خون نقش موثری داشته و از این جهت مصرف این گیاه در درمان کم خونی فقر آهن و آنمی بسیار سودمند است.در نتیجه می توانیم بگوییم باقلا و کم خونی به نحوی ضد هم می باشند .
4- کاهنده وزن
مقادیر بالای فیبر موجود در باقلا سبب بهبود حرکات روده و بهبود فرایند گوارش غذا می شود .پروتئین های موجود در این گیاه در کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری و ابتلا به یبوست نقش موثری داشته و در نتیجه مصرف آن از چاقی شکمی جلوگیری نموده و در کاهش حجم چربی های انباشته شده در این ناحیه تاثیر دارد.
5-ضد فشار خون و پوکی استخوان
بر اساس ارزیابی ها و مطالعات صورت گرفته بر روی این گیاه مشخص گردیده است که مقادیر قابل توجه منیزیم موجود در این گیاه در تنظیم فشار خون اثرات اثبات شده ای به همراه دارد و بدین جهت مصرف آن علاوه بر کاهش فشار خون در کاهش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی بسیار نافع است.همچنین منیزیم می تواند به افزایش توده استخوانی کمک کرده و با جلوگیری از کمبود کلسیم پوکی استخوان را به راحتی درمان نماید .
6- بهبود عملکرد سیستم عصبی
7- ضد سرطان
وجود مقادیر فراوانی از آنتی اکسیدان ها و ویتامین ب9 در این ماده غذایی از آسیب دیدن DNA جلوگیری نموده و در نتیجه با مصرف باقلا می توانید خطر ابتلا به انواع سرطان های سینه، مغز، گردن رحم، روده بزرگ و ریه را از خود دور نمایید .
8-تغذیه جنین
مصرف باقلا در بارداریبه علت دارا بودن طح بالایی از ترکیبی به نام فولات می تواند از نقص عصبی جنین اسپینا بیفیدا و آنانسفالی و مرگ و میر جنین قبل از تولد پیشگیری نماید .کلسیم موجود در این ماده گیاهی جادویی برای تقویت و تشکیل استخوان های جنین ضروری بوده و فیبر موجود در آن در پیشگیری و درمان یبوست در دوران بارداری سودمند است .البته بهتر است مصرف این ماده غذایی در دوران بارداری با صلاحدید پزشک انجام شود .
عوارض و مضرات باقلا
شایع ترین مضرات باقلاکه در اثر ابتلا به آلرژی غذایی و یا زیاده روی در مصرف آن به وجود می آید به شرح زیر می باشد:
- زیاده روی در مصرف باقلا می تواند سبب کمبود ویتامین B6 در بدن شده و این امر منجر به افسردگی گردد .
- در برخی افراد این ماده می تواند سبب بروز بیماری فاویسم گردد . در مورد کسب اطلاعات در مورد این بیماری به مقاله پیشین سلامت وب به نام با بیماری فاویسم اشنا شوید مراجعه نمایید .
- مصرف آن قبل از آزمایش هپاتیت ب سبب کسب نتیجه مثبت کاذب خواهد شد.
- بی خوابی ،دل پیچه ،نفخ معده و ایجاد تاول در دهان از سایر مضرات زیاده روی در مصرف این ماده گیاهی می باشد.
- نفاخ،سنگین کننده و ثقل دهنده دماغ و سر و کله و فشار و ذهن که برای جلوگیری از این عوارض بهتر است با روغن بادام بجوشانند و به آن ادویه بپاشند .
نحوه استفاده و مصرف
باقلا می تواند به صورت تازه ،خشک شده و فریز شده و حتی کنسرو مورد استفاده قرار گیرد .باقلا پخته را می توان در تهیه انواع سالاد، باقلا پلو، باقلا قاتق،کوکو ، سوپ و باقالی داغ استفاده نمود .طعم و بوی این خوراکی خوشمزه به خصوص همراه گلپر و سرکه بهترین خوراکی پاییزی و زمستانی را در اندک زمان می تواند برایتان مهیا سازد .باقالاقاتق نیز یکی از غذاهای اصیل و گیاهی شمالی است که طرفداران بی شماری دارد .و سال هاست با استفاده از باقلا یا پاچ باقلا تهیه می شود .باقالا زرد نیز همان خشک شده باقالا سبز است که در تهیه دم پختک خوشمزه از آن استفاده می شود .
روش پوست کندن باقلا
پس از خارج نمودن دانه های باقلا از داخل غلاف قابلمه بزرگی رااز آب و نمک پر کنید و بر روی اجاق بگذارید تا بجوشد، حالا دانه های باقلا را به آن اضافه کرده و پس از 5 دقیقه جوشیدن آن را بردارید .اکنون آن ها را درون ظرفی بزرگ که حاوی آب و یخ است بریزید تا با توجه به شوک وارد شده به راحتی بتوانید پوست دانه ها را از آن ها جدا نمایید .
خواص باقلا در طب سنتی
این گیاه مخزن کازئین است و مقدار زیادی از ویتامین های آ ،ب و ث دارد تازه آن سرد و تر و خشک آن سرد ولی خشک و گل آن گرم و با اعتدال و لطیف است پوست داخلی آن جمع کننده و یبوست آور است.در زیر نمونه ای از خواص این ماده گیاهی را در طب سنتی به شما معرفی می نماییم :
- خواص قوه باء
باقلا مقوی برای تقویت قوه باء بسیار مفید زود پز و زود هضم شونده است برای کسانی که مبتلا به زخم معده ،اسهال،قی و اخلاط سینه و ناراحتی ریه،زکام و آبریزش بینی هستند بسیار مفید است .خوردن آن توسط زنان شیرده باعث افزایش شیر می شود .آب باقلای پخته برای رفع خستگی و خشونت سینه و حلق و جلوگیری از تولید کرم معده و گیرهای معده بسیار مفید است.
- ورم پستان
هرگاه پستان با داشتن شیر دچار ورم و بسته شدن مجرای خروج شیر شده باشد تهیه ضمادی از آب باقلای پخته و آرد جو مخلوط با سرکه و نعناع مفید است و مخلوط آن با هلیله و عسل جهت رفع دمل و ورم بناگوش نافع است.
- ورم و برآمدگی حدقه چشم
ضماد آب باقلای پخته مخلوط با کندر و گل سرخ و سفیده تخم مرغ بسیار سودمند است.
- ورم بیضه
آب باقلای پخته شده مخلوط با گل ختمی جهت ورم بیضه و سایر ورم های مشابه بسیار مفید است.
- رفع جوش و زخم خنازیر
تهیه ضمادی از باقلای پخته برای ناراحتی و ورم بیخ ران و خنازیر بسیار مفید است.
- نقرس
ضماد باقلای پخته ،آرد جو شب یمانی،روغن زیتون کهنه و پیه خوک جهت درمان نقرس مفید است .
- خونریزی از محل زخم زالو و سایر زخم های مشابه
هرگاه باقلای تازه را به دو نیم تقسیم کنند و نیمی از آن را بر روی زخم زالو و امثال آن بگذارند خونریزی قطع خواهد شد.
- گزیدگی سگ هار
ضماد و بستن مقداری از باقلای پخته در محل گزیدگی سگ هار گزیدگی را به خود کشیده و از بروز خطرات جلوگیری می کند.
- قی و کثافات ترشح چشم
پودر خشک باقلا را اگر در چشم کشند این نوع ناراحتی ها را برطرف می کند .
- سوختگی
ضماد برگ و پوست این گیاه جهت رفع سوختگی آتش مفید است.
- گل باقلا
مسکن حرارت دماغ بوده و هرگاه در ظرف قلعی سابیده و در آفتاب گذاشته شود خضاب خوبی خواهد بود.
- دفع لک و زخم های پوستی
خاکستر برگ و ساقه آن برای رفع این لک ها مفید است.ضماد کوبیده باقلا هم لک و چرک پوستی را برطرف می کند.
تهیه غذای کودکان شیرخوار از باقلا
10 گرم پودر این ماده گیاهی را در 100 گرم آب بجوشانید و شیرابه آن را به کودک بخورانید و برای کودکان و شیرخوارگان بسیار مفید است .