| بادنجان یکی از سبزیجات بسیار ارزشمند است که به عنوان یک ماده خوراکی فوق العاده می تواند در تهیه انواع دسرها و غذاهای ایرانی و فرنگی مورد استفاده قرار گیرد تا بدینوسیله بتوان از خواص جادویی آن برای تامین سلامتی و تناسب اندام استفاده کرد .مقاله سلامت وب امروز به معرفی خواص بادنجان و تاثیر مصرف آن بر سلامتی پرداخته است. |
بادنجان را بیشتر بشناسید
بادنجان که اسم عربی آن مغدوغد است یکی از سبزیجات بسیار مفید از تیره سیب زمینیان است که از آن می توان در پخت غذاهای مختلف استفاده کرد .البته بهتر است این خوراکی همیشه همراه با گوشت های فربه و روغن زیتون و ترشی سرکه میل شود .این ماده غذایی پوستی رنگی داشته و طبع بادنجان گرم و خیلی خشک می باشد .
ترکیبات تغذیه ای بادنجان
بادنجان حاوی پروتئین،چربی،نشاسته و املاح معدنی مانند کلسیم،فسفر،گوگرد،منیزیم،پتاسیم،آهن،سدیم،روی،مس،ید،و ویتامین هایی مانند ویتامین ب 1 ،ب2 و ب3 و مقادیری از ویتامین ث و بتاکاروتن می باشد.در جدول ارزش تغذیه ای بادنجان می توانید مواد تشکیل دهنده مغذی آن را به تفکیک مشاهده کنید.
| مواد مغذی در هر 100 گرم | |
|---|---|
| انرژی | 3/3 کیلوکالری |
| کربوهیدرات‌ها | 5٫88 گرم |
| قندها | 3/53 گرم |
| فیبر | 3 گرم |
| چربی | 0٫18 گرم |
| پروتئین | 0٫98 گرم |
| ویتامین ب1 (تیامین) | 0٫039 میلی‌گرم |
| ویتامین ب2 (ریبوفلاوین) | 0٫037 میلی‌گرم |
| ویتامین ب3 (نیاسین) | 0٫649 میلی‌گرم |
| پانتوتنیک اسید (ویتامین ب5) | 0/281 میلی‌گرم |
| ویتامین ب6 | 0/084میلی‌گرم |
| اسید فولیک (ویتامین ب9) | 22 میکروگرم |
| ویتامین C | 2/2 میلی‌گرم |
| کلسیم | 9 میلی‌گرم |
| آهن | 0/23 میلی‌گرم |
| منیزیم | 14 میلی‌گرم |
| منگنز | 0/232 میلی‌گرم |
| فسفر | 24 میلی‌گرم |
| پتاسیم | 229 میلی‌گرم |
| روی | 0/16 میلی‌گرم |
گیاه شناسی بادنجان
بادنجان گیاهی پایا یکساله و گرمسیری است که در مناطق معتدل کاشته می شود و گل آن به رنگ سفید تا بنفش بوده و میوه آن به شکل تخم مرغی با داشتن پوستی بنفش و گوشتی سفید می باشد .علت بنفش بودن پوست بادنجان وجود آنتی اکسیدانی به نام آنتوسیانین در این ماده است .بادمجان در سه رنگ سفید، بنفش مایل به قرمز و بنفش مایل به سیاه دیده می‌شود.
انواع بادنجان
- بادنجان معمولی یا بادنجان آمریکایی با (نام علمی: Solanum melongena L. var. esculentum)
- بادنجان قلمی (نام علمی: Solanum melongena L. var. serpentinum)
- بادنجان پاکوتاه (نام علمی: Solanum melongena L. var. depressum)
انواع بادمجان در ایران بادنجان شامل قلمی، دلمه‌ای و معمولی می باشد.
علت تیره شدن بادنجان پس از کندن پوست آن چیست؟
قهوه ای و تیره شدن گوشت بادمجان پس از پوست کندن، به علت وجود ترکیبات فنلی موجود در آن و اکسیداسیون سریع پلی فنل‌ها می باشد.
خواص بادنجان
وجود انواع آنتی اکسیدان ها در این گیاه علی الخصوص اسیدکلروژنیک و سایر ترکیبات فنلی سبب شده است تا این ماده گیاهی دارای خواص ارزشمندی برای تامین سلامتی باشد .در زیر می توانید با خواص بادنجان برای سلامتی آشنا شوید .
1-کاهنده فشار خون
مصرف بادنجان در کاهش فشار خون سودمند است و به تعادل آن کمک می کند .املاح معدنی موجود در این ماده غذایی گیاهی به ویژه پتاسیم به کاهش فشار خون کمک می‌کند. بنابراین با مصرف این ماده می توانید از نوسانات فشار خون جلوگیری کرده و در صورت بالا بودن آن به راحتی فشارخونتان را کاهش دهید.
2- پیشگیری از کم خونی
بیماری کم خونی عمدتا به دلیل کمبود آهن ایجاد می شود . بنابراین مصرف مواد غذایی آهن‌دار در مبارزه و پیشگیری از ابتلا به کم خونی بسیار سودمند است .بادنجان به علت دارا بودن مس و آهن در ساخت گلبول های قرمز نقش چشمگیری دارد بنابراین مصرف بادنجان پخته شده می‌تواند در پیشگیری از کم‌خونی هم نقش داشته باشد.
3- تضمین سلامت قلب
مصرف این ماده گیاهی به علت دارا بودن ترکیبات موثره فنلی و فلانوئیدها در سلامت قلب تاثیر بسزایی دارد .آنتوسیانین موجود در این ماده غذایی علاوه بر کاهش فشار خون سلامت قلب و عروق شما را تضمین می نماید و به شما کمک می‌کند قلب و عروق سالم‌تری داشته باشید.
4- ضد سرطان
پلی فنول های موجود در این ماده غذایی فوق العاده مانند آنتوسیانین ها و اسید کلروژنیک دارای خواص ضد سرطانی می باشند و می توانند از سلول ها در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد محافظت کرده و بدین وسیله مانع رشد و تهاجم تومورها و گسترش سلول های سرطانی در بدن شوند.در صورت مصرف بادنجان با پوست می توانید از خواص آنتی اکسیدانی بسیار قوی به نام «ناسونین» بهره‌مند شده و بدین وسیله از ابتلا به انواع سرطان ها پیشگیری نمایید .
5- حفظ سلامت پوست و مو
بادمجان به علت دارا بودن مقادیر بالایی آب در سلامت پوست و مو تاثیر بسزایی دارد و می تواند از خشکی پوست و به تبع آن افزایش چین و چروک های پوستی جلوگیری نماید .آب موجود در این ماده غذایی در آبرسانی و هیدراته نمودن تارهای مو نیز تاثیر داشته و از خشک و وز شدن موهایتان جلوگیری می کند.
6- بهبود عملکرد حافظه
آنتوسیانین های موجود در این ماده گیاهی در بهبود حافظه و تقویت آن نقش داشته و با بهبود فرایند خونرسانی به مغز علاوه بر مزیت یاد شده از بروز اختلالات مغزی ناشی از کهولت سن پیشگیری کرده و عملکرد حافظه را بهبود می‌بخشد.
7- کاهنده وزن
برای کاهش وزن می توانید از بادنجان استفاده کنید .فیبر موجود در این خوراکی ارزشمند سبب ایجاد حس سیری و کاهش اشتها در شما شده و با ایجاد احساس سیری بیشتر در طی روز دریافت کالری اضافی را کاهش داده و از پرخوری و ریزه خواری جلوگیری می کند.برای کاهش چربی های دور شکمخود می توانید به مقاله پیشین سلامت وب به نام با بادمجان به تناسب اندام برسید مراجعه نموده و دستور تهیه معجون لاغری بادمجانی را دریافت کنید.
8-سلامت استخوان ها
ترکیبات تغذیه ای موجود در این ماده گیاهی در کاهش علائم پوکی استخوان، محکم شدن استخوان‌ها و افزایش تراکم مواد معدنی استخوان بسیار موثر است .بر اساس تحقیقات انجام شده بادمجان یک ماده‌ی خوراکی گیاهی بسیار مفید برای جلوگیری از پوکی استخوان و حفظ سلامت استخوان ها می باشد.
نحوه مصرف بادنجان
برای استفاده از بادنجان به خاطر داشته باشید که این ماده گیاهی فقط باید به صورت پخته شده مصرف شود زیرا بادمجان خام سمی است و به بدن آسیب می رساند.نحوه مصرف بادنجان به صورت کبابی ،آب پز،بخارپز و سرخ شده می باشد .از این ماده گیاهی در تهیه غذاهای شمالی مانند میرزاقاسمی،کال کباب ،فسنجان و غذاهایی دیگر مانند کشک بادنجان ،خورشت بادنجان ،گراتن،موساکا،بورانی و ترشی ها استفاده می شود .
گرفتن تلخی بادنجان و مصرف کمتر روغن در هنگام سرخ کردن
برای گرفتن تلخی بادنجان روش ها و ترفندهای مختلفی وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
- برای گرفتن تلخی بادنجان قبل از سرخ کردن آن پس از پوست کندن بادنجان آن ها را از وسط به دو نیم کرده و سپس بر روی آن نمک بپاشید و آن ها را بر روی یک سینی بگذارید و سپس در آفتاب قرار دهید. پس از یکی دو ساعت بادمجان ها را فشار داده تا تلخی آن کاملا گرفته شود و روغن کمتری برای سرخ کردن آن ها استفاده کنید .
- روی بادنجان های آماده پوست گرفته شده کمی ماست بمالید و در روغن سرخ کنید .
- روی آن ها سرکه مالیده و در روغن سرخ کنید .
مضرات بادنجان
- مصرف بادمجان در افراد مبتلا به مشکلات گوارشی ممنوع می باشد.
- جهت در امان ماندن از مضرات بادنجان افراد مبتلا به آلرژی غذایی از مصرف این ماده می بایست خودداری نمایند چرا که ممکن است دچار خارش و کهیر شوند .
- وجود مقادیر قابل توجه اگزالات در این خوراکی می تواند در افراد حساس که مشکلات کلیوی دارند باعث ایجاد سنگ کلیه شود.
- مصرف این خوراکی برای افرادی که معده و روده حساسی دارند یا مبتلا به سودا و درد مفاصل و قولنج هستند مناسب نیست.
در هنگام خرید بادنجان به چه نکاتی توجه کنیم؟
مهمترین نکته در خرید بادمجان، انتخاب بادمجان های با تخم کم و مزه شیرین است. بنابراین در هنگام خرید باید بادمجان های گوشتالو، براق، سنگین ، بلند و با پوستی کشیده و سفت را انتخاب کنید و برای نگهداری آن را در کیسه پلاستیکی درون یخچال قرار دهید .
خواص بادنجان در طب سنتی
بادمجان مقوی معده و اشتها آور است مصرف آن همراه با روغن ملین و همراه با سرکه یبوست آور است.برای درمان خنازیر،اولسر،سردردهای شدید موثر بوده و خوشبو کننده عرق تن و دفع کننده بدبویی زیر بغل و ران است .سایر خواص آن عبارت است از:
درمان بواسیر و بیماری های مقعد:ضماد کوبیده کلاهک خشک شده این گیاه با روغن یا پودر بادام تلخ مخلوط کرده و پس از چرب کردن محل مورد نظر با روغن بادام یا بابونه از این مخلوط برای درمان بواسیر و امراض مقعد استفاده کنید .
سودا و زخم دست در اثر سرماخوردگی:زخم های سودایی را می توان با جوشانده آب بادمجان به همراه تخم کتان از بین برد .کافیست این ترکیب را بر روی زخم یا دمل بمالید تا به راحتی آن را از بین ببرید.
درد گوش:هرگاه بادمجان بزر و زرد شده باشد آن را خالی کرده و در جوف آن روغن تخم کدو بریزید و آن را پر کنید و در کنار حرارت یا آتش ملایمی بگذارید تا روغن ثانویه آن استخراج شود سپس آن را در گوش ریخته و درد گوشتان را برطرف نمایید.