| تیروئید یک غده پروانه ای شکل است که در گردن انسان واقع شده و وظیفه اصلی آن تنظیم متابولیسم بدن است.اگر تیروئید بیش از حد فعال باشد و بیش از حد هورمون تیروکسین ترشح کند اصطلاحا فرد دچار تیروئید پرکار یا (هیپرتیروئیدیسم) شده است .برای درمان این بیماری علاوه بر دارو روش های متعددی در طب سنتی ذکر شده است که در مقاله امروز علاوه بر آشنایی با این بیماری شما را با روش های مختلف درمان این بیماری آشنا می کنیم. |
تیروئید پرکار چیست؟
تیروئید پرکار یا هیپرتیروئیدی (Hyperthyroidism) در اثر فعالیت بیش از حد غده تیروئید ، تولید بیش از حد هورمون تیروکسین و در نتیجه افزایش سوخت و ساز بدن بروز پیدا می کند و منجر به بروز علایم ذکر شده در ادامه خواهد شد .
علایم تیروئید پرکار
علایم تیروئید پرکار و تیروئید کم کار کاملا بر عکس هم می باشند بنابراین شایعترین علایم تیروئید پرکار عبارت است از :
- گواتر یا بزرگی تیروئید
- تغییرات خلقی
- عدم تحمل گرما و تعریق زیاد
- افزایش اشتها همراه با کاهش وزن
- اختلالات خواب
- اختلال قاعدگی
- اگزوفتالمی
- افزایش ضربان قلب
- فشار خون بالا
- لرزش دست
- تغییرات حرکات روده
- نداشتن تمرکز
- شکنندگی و نازکی مو
- تهوع و استفراغ
- بزرگ شدن سینه در مردان
- فیبریلاسیون دهلیزی
علت بروز تیروئید پرکار چیست؟
علت بوجود امدن تیروئید پرکار موارد زیر می باشد این موارد عبارتند از:
- ابتلا به بیماری خود ایمنی گریوز
- سابقه ابتلا به پرکاری تیروئید در سایر اعضای خانواده
- زیاده روی در مصرف مواد غذایی حاوی ید
- التهاب تیروئید
- وجود تومور در بیضه و تخمدان
- عوارض مصرف برخی از داروها
عوامل افزایش خطر ابتلا به تیروئید پرکار
- عوامل وراثتی یا اکتسابی
- ابتلا به برخی از بیماری های خود ایمنی
- جنسیت این بیماری در زنان بیشتر از مردان بروز پیدا می کند
- بروز این بیماری در نوزادان نیز مشاهده شده است .
تیروئید پرکار در بارداری
بارداری یکی از حساس ترین دوران در زندگی هر بانویی است چرا که تمامی اجزای بدن جنین در این دوران تشکیل می شود و هر گونه بیماری می تواند علاوه بر به خطر انداختن سلامتی مادر سلامتی جنین را نیز چه در شکم مادر و چه در آینده تهدید نماید .بنابراین تیروئید پرکار در دوران بارداری خطرات زیر را به دنبال دارد:
- مسمومیت بارداری
- سقط جنین
- زایمان زودرس
- تولد نوزاد با وزن کم
تیروئید پرکار چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص تیروئید پرکار مراجعه به متخصص غدد الزامی است .پزشک مربوطه با بررسی سابقه‌ی پزشکی بیمار و معاینه بالینی غده تیروئید از طریق لمس گردن و شنیدن شرح حال وی از روش های تشخیصی زیر برای تشخیص این عارضه استفاده می نماید :
- ازمایش اندازه گیری میزان کلسترول و تری گلیسیریدخون
- آزمایش اندازه گیری هورمون های T3,T4,آزادTSH ,T4
- آزمایش هورمون تحریک‌کننده‌ی تیروئید
- آزمایش جذب و اسکن تیروئید
- سونوگرافی
- سی‌تی اسکن یا ام.آر.آی
تیروئید پرکار چگونه درمان می شود؟
رایج ترین روش های درمان تیروئید پرکار را می توان موارد زیر برشمرد .این موارد عبارتند از:
- درمان های دارویی شامل تجویز داروی پرکاری تیروئید به نام متی مازول (methimazole)، جهت جلوگیری از ترشح زیاد هورمون های غده‌ی تیروئید
- درمان با یُد رادیو اکتیو: این درمان، سلول هایی را که هورمون تولید می‌کنند، از بین می‌برد.
- عمل جراحی :درمان قطعی یا دائمی تیروئید پرکار با برداشتن بخش یا تمام غده ی تیروئید فرد با عمل جراحی
خطرات تیروئید پرکار
تیروئید پرکار چه خطراتی دارد ؟در صورت عدم درمان این عارضه خطرات تیروئید پرکار بروز پیدا خواهد نمود این خطرات شامل موارد زیر می باشد:
- مشکلات قلبی شامل آریتمی،انقباض قلب،ایست قلبی،فشار خون
- پوکی استخوان
- مشکلات چشمی
- طوفان تیروئیدی که سبب افزایش ضربان قلب ،افزایش دمای بالای بدن ،اسهال و استفراغ و از دست دادن هوشیاری می شود.
رژیم غذایی تیروئید پرکار
در کنار روش های درمانی ذکر شده استفاده از یک رژیم غذایی پرکاری تیروئید با مصرف مواد غذایی مفید و حذف مواد غذایی مضر روند درمان بیماری را تسریع نماید .در واقع شما می توانید جهت درمان خانگی تیروئید پرکار از مواد غذایی مانند کلم بروکلی،گل کلم، کلم پیچ ،کرفس، کلم، تربچه،سیر،توت فرنگی و انگور فرنگی برای کاهش ترشح هرمون تیروئید استفاده کنید .جهت درمان گیاهی پرکاری تیروئید می توانید از گیاهان دارویی مانند آجوگا،فرنجمشک،دم شیر و جلبک دریایی استفاده کنید .چای فرنجمشک یا چای گیاه برنجاسف یا دم شیر بهترین دمنوش برای پرکاری تیروئید به شمار می آیند.
درمان تیروئید پرکار با اسپند
درمان تیروئید پرکار با اسپند یکی از روش های درمانی است که مورد توجه و تایید اطبا طب سنتی قرار گرفته است .پژوهش های انجام شده نشان داده است که عصاره دانه گیاه اسفند در درمان پرکاری تیروئید موثر است. مصرف اسپند به صورت خوراکی با داشتن ترکیباتی نظیر آلکالوئیدها، ساپونین، استروئید و لیگان سبب کاهش معنادار سطح هورمون های محرک تیروئید، تیروکسین و تری یدوتیرونین خواهد شد.
علل و درمان تیروئید کم کار از نظر ابوعلی سینا
غلظت خون،گرمی،پخت و پز در ظروف آلومینیومی،آنتی اسیدها،آسپرین،اسپری زیر بغل،بکینگ پودر،پنیر،آرد های حاضری،نمک،سبزی های دریایی،تابش اشعه،ناراحتی های عصبی،کشیدن سیگار،استفاده کم و اندک از پروتئین حیوانی مانند گوشت،خام خواری ،عسل،زعفران،نارگیل،مقل ازرق،کتیرا،قرص های جلوگیری از بارداری،پیاز،گیاهان تیره ،افدرین،آب آشامیدنی حاوی املاح آهکی و کمبود کبالت،روی ،ید،منگنز و زیادی کلسیم اصلی ترین عومال ایجاد یا تشدید علایم این بیماری می باشند .
جهت درمان با طب بوعلی سینا از گیاهان تصفیه کننده خون،قرص مخمر آب جو،آب هندوانه،نمک یددار،کباب جگر،تنتور«برگ اوکالیپتوس (1 گرم)+عشقه(3 گرم)»روزی هشت قطره ،اهدا خون (دو ساعت قبل و تا چند روز بعد از آن ،آب انار شیرین،اسفناج خام،مائ الشعیر،اسفناج خام،آب هندوانه،کاهو و کباب جگر زیاد استفاده شود .)،زرده تخم مرغ ،«گردو+بادام+پسته بو نداده»(روزی یک مشت )،کباب ماهی،کپسول روغن ماهی،فرآورده های دریایی ،سالاد«پیاز+گوجه فرنگی+اسفناج خام+تره+تربچه+لبوی رنده شده »،شاهی ،ترب،تربچه روزی یک مشت پسته خام (متعادل کننده)،بالا نگهداشتن پاها بالاتر از زمین،رژیم کاهنده سودا،منضج سودا و بلغم،دم کرده آویشن ،جوشانده پوست بلوط،تنتور برگ و تخم خرف،قیصوم ،مغز بادام شیرین به صورت بو نداده ،مصرف سردی به مقدار زیاد،کمپرس آب سرد بر روی موضع روزی ده دقیقه استفاده کنید .