گیاه قدومه یکی از داروهای بسیار مفید و پر خاصیت است که استفاده از آن در درمان بسیاری از مشکلات موثر بوده و اثرات شفابخشی به همراه دارد.اکثر افراد قدومه را به عنوان دارویی مفید برای درمان سرماخوردگی و سرفه می شناسند اما بهتر است بدانید این دانه های کوچک اما بسیار قدرتمند خواص دیگری نیز دارند که کمتر کسی از آن ها اطلاع دارد .برای آشنایی بیشتر شما با این گیاه و خواص آن توجه شما را به مطالعه ادامه این مقاله جلب می نماییم. |
گیاه قدومه چیست؟
گیاه قدومه با نام انگلیسی HEDGE MUSTARD و نام علمی ALYSSEAE یکی از قدیمی ترین،موثرترین و پر کاربرد ترین گیاهان دارویی است که دارای طبع گرم و تر بوده و طعم آن تند و تیز هم چون ترتیزک می باشد .انواع قدومه از لحاظ حیث و محتوا مشابه هم بوده و تنها تفاوت قدومه شیرازی با قدومه شهری در اندازه می باشد که سبب نامگذاری آن ها به نام قدومه شیرازی و شهری شده است .این دانه گیاه کوچک جزو دانه های لعاب دار بوده و مشخصات ظاهری این گیاه به شرح زیر می باشد:
مشخصات ظاهری گیاه قدومه
گیاه قدومه جزو گیاهان علفی ،گلدار،دو لپه ای و متعلق به راسته کلم سانان و تیره شب بویان است .این گیاه یک ساله و دارای ارتفاعی در حدود 5 تا 10 سانتی متر می باشد .شاخه های این گیاه منشعب و شکننده ،برگ آن قاشقی و کشیده و دمبرگ آن دارای کرک و پرزهای ستاره ای شکل است .گل های این گیاه زرد بوده و میوه این گیاه خورجینک به صورت تخم مرغی و بدون کرک و به رنگ قرمز می باشد .قسمت دارویی این گیاه دانه های آن است که گرد،پهن و خاکستری یا سرخ بوده و دارای پوششی موسیلاژی می باشد .دامنه انتشار این گیاه در کشور های آسیایی هم چون مصر،عربستان و ایران بوده و کاشت قدومه در ایران در بلندی های استان های کهکلویه و بویر احمد ،لرستان و اصفهان رواج دارد .
ترکیبات شیمیایی گیاه قدومه
این دانه کوچک اما قدرتمند گیاهی دارای ترکیبات و عناصر مهمی هم چون موسیلاژ،لیسیتین،پکتین،دکسترین،گلوکوزیدهایی هم چون گلوکوسینولیت و و ویتامین ث می باشد .نام های دیگر این گیاه شامل تودری،چشم بلبل،قدومه شیرازی،بذر الخمخم،توذریج و بذرالهوه می باشد که برخی اطبا طب سنتی به آن خاکشیر درشت نیز می گویند.
خواص درمانی گیاه قدومه
مهم ترین و اصلی ترین خواص قدومه در طب سنتی عبارت است از:
1.رفع کننده سرفه
دانه های قدومه همانند تخم به،بارهنگ و تخم شربتی دارای لعاب و موسیلاژ است .از این رو افزودن این دانه ها به اندکی آب جوش رفع کننده سرفه های خشک ،نرم کننده سینه و گلو،صاف کننده صدا و ضد سرماخوردگی می باشد.مصرف قدومه به همراه بارهنگ،به دانه و سپستان ترکیبی جادویی و معروف به نام چهار تخمه را می سازد که افراد می توانند برای درمان سرماخوردگی ،زکام،باز شدن سینه و برونش ها و درمان سرفه از آن استفاده نمایند.
2.درمان ورم و التهابات
این ماده به علت دارا بودن ترکیبات شیمیایی قدرتمند و سطح بالایی از ویتامین ث در درمان ورم و آماس اندام ها بسیار موثر است .استفاده از ضماد این گیاه و استعمال خارجی آن از بین برنده ورم زیر چشم ،پشت گوش،پستان و بیضه ها می باشد.
3.سنگ شکن
استفاده از قدومه برای درمان و دفع سنگ های کلیه و مثانه بسیار نافع است .چنان چه از سنگ کلیه رنج می برید روزانه یک فنجان شربت قدومه را برای دفع آسان و بدون درد سنگ ها فراموش نکنید .برای تهیه این شربت قدومه را با گلاب خیس کرده و صبح ناشتا با کمی آب و سکنجبین میل نمایید.
4.اشتها آور
این ماده گیاهی ماده ای اشتها آور است .لذا نوشیدن روزانه سه فنجان دم کرده قدومه قبل از هر وعده غذایی سبب افزایش اشتها و اضافه وزن در افرادی که قصد افزایش وزن خود را دارند و از لاغری رنج می برند می گردد.
5.درمان نیش حشرات
بومیان شهرها و روستاهای استان های لرستان و کهکلویه و بویر احمد معتقدند که با استفاده از این گیاه می توان به درمان و تسکین درد ناشی از نیش حشرات کمک نمود.بدین منظور می بایست مقداری قدومه را با آب انگور مخلوط کرده و مصرف نمایید.
6.درمان نقرس
استفاده از ضماد قدومه در کاهش ورم و دردهای استخوانی و مفصلی ناشی از بیماری نقرس بسیار مفید است و ورم ها را نرم کرده و کاهش می دهد.
نحوه مصرف قدومه
ساده ترین و متداول ترین طریقه مصرف قدومه به صورت دم کرده،ضماد و ….می باشد .با توجه به این که این ماده دارای خواص درمانی متعددی می باشد .میزان مصرف مجاز قدومه با توجه به علت مصرف ،شرایط عمومی و جسمی فرد ،سن و جنسیت او متغیر بوده و توسط پزشک تعیین می شود .اما به صورت معمول می توانید روزانه در سه نوبت و در هر نوبت 2 تا 4 گرم از این گیاه را مصرف کنید .
عوارض مصرف قدومه
زیاده روی در مصرف این گیاه سبب بروز نمایان شدن عوارض قدومه هم چون اختلالات تیروئیدی و انسداد روده خواهد شد .با مصرف صحیح و به اندازه این گیاه تنها از مزایای درمانی این گیاه بهره مند شده و از بروز عوارض ناشی از مصرف نادرست و نا به جای این گیاه جلوگیری نمایید.همچنین بهتر است بدانید مصرف قدومه در بارداری تنها با مشورت پزشک و صلاحدید او مجاز می باشد .