زنجبیل یا زنجفیل یکی از گیاهان دارویی ارزشمند در طب سنتی است که در درمان بسیاری از بیماری ها و مشکلات کاربرد وسیعی دارد .این گیاه جادویی برای سلامتی و زیبایی به شمار می رود که با استفاده از زنجبیل می توانید سلامتی بدن و زیبایی پوست خود را تکمیل کنید .در ادامه سلامت وب امروز شما را خواص این گیاه جادویی و مزایای درمانی فوق آلعاده آن آشنا می کنیم. |
زنجبیل چیست؟
زنجبیل با نام علمی Zingiber officinale یکی از گیاهان دارویی فوق العاده برای سلامتی و زیبایی است که با داشتن عطر و طعم تند به عنوان ادویه برای معطر و خوش طعم نمودن بسیاری از غذاها به کار می رود.این گیاه دارویی از دیرباز در طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گرفته است .اگر علاقمندید تا بیشتر با خواص دارویی این گیاه و معجزات آن آشنا شوید به ادامه سلامت وب امروز توجه بفرمایید.
مشخصات ظاهری گیاه زنجبیل
گیاه زنجبیل گیاهی زرد رنگ با رگه های بنفش و چند ساله است که دارای ساقه باریک و نی مانند ،ریزوم های غده ای زیزمینی بوده و قسمت های مورد استفاده گیاه ساقه متورم شده زیر زمینی آن یا همان ریزوم ها می باشد .ساقه، برگ و گل زنجبیل از داخل همین ریزوم ها می روید که پس از خشک کردن ریزوم ها مورد استفاده قرار می گیرد .با توجه به محل کشت این گیاه رنگ زنجبیل متفاوت بوده و به رنگهای زرد، سفید و قرمز دیده می شود .این داروی بزرگ جهانی هم خانواده هل و زردچوبه بوده و در مناطق گرم و مرطوب به بهترین شکل ممکن رشد کرده و میزان کاشت این ادویه در چین و هند بیشتر از سایر نقاط جهان می باشد.
تاریخچه زنجبیل
تاریخچه مصرف زنجبیل در حدود 5000 سال پیش می باشد و در ایران باستان آن را را با اسم ژنگویر می شناسند.هندی و چینی ها اولین اقوامی بودند که از این گیاه برای مصارف دارویی استفاده می کرده اند .در ایران باستان علاوه بر مصارف دارویی از عطر و طعم این گیاه برای طعم دادن به غذاها استفاده می شده است .نخستین بار پزشکی یونانی به نام «دیوسکوریدس» در سده یکم میلادی کاربرد درمانی زنجبیل را ثبت کرده و مصارف پزشکی آن را بیان نمود و سر انجام در قرن 13 و 14 کاربرد این گیاه به عنوان ادویه رواج پیدا نمود.
ارزش غذایی زنجبیل
زنجبیل مجموعه کاملی از ویتامین ها و املاح معدنی مهم و مورد نیاز بدن است که مصرف آن می تواند مزایای فراوان و منحصر به فردی برای سلامتی داشته باشد .پتاسیم ،مس،منگنز،منیزیم،فسفر،کلسیم،روی و آهن از مهم ترین ترکیبات معدنی درون این ماده غذایی بوده و ویتامین هایی مانند ویتامین آ ،ث،ویتامین های گروه ب علی الخصوص نیاسین در آن به وفور یافت می شود .این ادویه همچنین حاوی ترکیبی آنتی اکسیدانی به نام gingerol جینجرول می باشد.
خواص درمانی زنجبیل
فواید زنجبیلبرای درمان بسیاری از دردها و بیماری ها کاملا به اثبات رسیده است.به علت وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی به نام های زینگنور، شوگاول و جینجرول در این ماده خواص پزشکی این گیاه بی شمار بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1.درمان التهابات بدن
برای درمان التهابات بدن و رفع دردهای عضلانی و مفصلی التهابی در بیماری هایی مانند روماتیسم یا استئو آرتریت استفاده از خواص زنجبیل و دارچینفوق العاده مفید بوده و بر خلاف داروهای ضدالتهاب رایج در هنگام مصرف آن کلیه ها و معده فرد آسیب نمی بیند.همچنین برای درمان روماتیسم و درمان رطوبت و ناراحتی مفاصل و ساق های پا 1- خوردن زنجبیل با ترب خوبست. 2- مقداری زنجبیل کوبیده را با نفت بجوشانند مردم آنرا ضماد کنند.
2.ضد تهوع
بر اساس پژوهش های انجام شده مصرف این گیاه در کاهش تهوع مفید بوده و می تواند انواع تهوع چه تهوع مسافرتی و چه تهوع ناشی از بارداری را برطرف نماید .مصرف این گیاه به کاهش تهوع ناشی از شیمی درمانی نیز کمک کرده و با تاثیر بر روی گیرنده های سروتونین اثرات ضد تهوع را در هر دو سطح مغز و روده ایجاد می نماید.
3.هضم سریع غذا
این گیاه به هضم سریع غذا کمک کرده و می تواند از سوزش معده و نفخ معده جلوگیری نماید .این گیاه با دارا بودن آنزیمی به نام zingibain در هضم پروتئین تاثیرگذار بوده و فرایند گوارش را تسهیل می نماید.خواص زنجبیل برای معده نیز شامل درمان نفخ معده و اسیدی شدن معده می باشد.
4.تقویت کننده قلب
مصرف این گیاه در کنترل فشار خون موثر بوده و با ریلکس کردن عضلات و افزایش انعطاف عروق خونی در کنترل فشار خون موثر است .این گیاه ضد کلسترول بوده و تری گلیسیرید و چربی خون را کاهش می دهد در نتیجه استفاده از آن برای تقویت قلب مفید بوده و سلامت قلب و عروق را تضمین می نماید.
5.ضد سرطان
برای پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان ها روی مزایای درمانی این گیاه حساب کنید .خواص زنجبیل و عسل به علت داشتن خاصیت ضد التهابی و ضد اکسیداتیو در پیشگیری از سرطان نقش مهمی داشته و از تکثیر غیر متعارف سلول های بدن تشکیل تومور در اندام های مختلف بدن جلوگیری می نماید .
6.روشنکننده و پاک کننده پوست
خواص آنتی باکتریال این گیاه در پاکسازی پوست از وجود جوش و آکنه موثر است .خاصیت ضد التهابی و ضد باکتری این گیاه سبب شده است تا خواص زنجبیل برای پوست شامل موارد زیر باشد:
- حذف لکه های پوستی
- درمان چین و چروک
- مقابله با تغییر رنگ پوست و پیری
- درمان کننده جای زخم و لک های سوختگی
7.تقویت کننده نیروی جنسی
خواص زنجبیل برای مردان بی شمار بوده که مهم ترین آن افزایش میل جنسی می باشد .این ماده گیاهی سبب افزایش تستسترون در خون می شود و از این رو این محصول گیاهی به عنوان بهترین تقویت کننده نیروی جنسی شناخته شده است.برای تقویت قوه باء و ازدیاد منی 1- خوردن زنجبیل با زرده تخم مرغ نیم پز بسیار نافع است.2- خوردن زنجبیل و قولنجان و پسته بسیار مفید است .همچنین برای تقویت قوای باء اشخاص سرد مزاج و تقویت اشتها و بنیه در پیران و دفع بلغم خوردن مربای زنجبیل بسیار موثر است.
8.چربی سوزی قدرتمند
خواص چربی سوزی این گیاه باعث شده است تا با مصرف زنجبیل لاغری را تجربه کنید .این چربی سوز قوی و قدرتمند در آب کردن و ذوب نمودن چربی های شکمی بسیار موثر بوده و با کاهش اشتها به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.
9.تقویت کننده چشم
این ریشه گیاهی فوق استوائی که ریشه آن زیرخاک پراکنده می شود علاوه بر این که گرم و خشک و مقوی دستگاه هاضمه و کبد و قوای حافظه و بعلاوه جهت دفع سموم حیوانی و اخراج خلط غلیظ و بلغم و نفخ معده و رطوبت های دماغی و حلق و دفع رطوبت و سردی و فلج و کرم معده مفید است.در درمان شبکوری و سفیدی چشم و آبریزش چشم نیز نافع است.بنابراین برای بهره مندی از خواص زنجبیل برای چشم کشیدن آن بصورت سرمه بسیار موثر است .
10.سایر خواص زنجبیل
برای درمان ورم های چرکی ، باد بواسیر ، ضعف اعصاب ضماد زنجبیل بی نظیر بوده و برای درمان فلج و لقوه خوردن دمکرده زنجبیل تازه بدون ریشه بسیار خوبست .
در هنگام خرید زنجبیل به چه نکاتی باید توجه نمود؟
در هنگام خرید زنجبیل تازه قطعات سفت با پوست براق و صاف را انتخاب نموده و از خرید تکه های جوانه زده خودداری نمایید.زنجبیل های پوست کنده و بسته بندی شده را تا دو هفته می توان در یخچال نگهداری نمود و برای نگهداری در مدت طولانی تر آن را در فریز قرار دهید .برای پوست کندن زنجبیل نیز می توانید به جای چاقو از قاشق استفاده کنید و بدین صورت دور ریز این ماده ارزشمند کاهش دهید .بهتر است پوست زنجبیل را قبل از مصرف جدا کرده و از مصرف پوست آن به شدت خودداری نمایید.
موارد استفاده از زنجبیل
موارد استفاده از زنجبیل بی شمار بوده و شما می توانید از خواص درمانی این گیاه ارزشمند به صورت تازه و خشک شده در تهیه انواع ترشی ،سس ها ، غذاها و سوپ ها استفاده کنید .همچنین نوشیدن روزانه یک فنجان دم نوش زنجبیل نیز می تواند سلامتی و زیبایی را برایتان به ارمغان بیاورد .
مضرات زنجبیل
برای دور ماندن از مضرات زنجبیلاز مصرف بیش از اندازه این گیاه خودداری نموده و هرگز روزانه بیش از چهار گرم از آن استفاده نکنید .سایر نکاتی که در مورد مصرف این گیاه باید بدان توجه کنید شامل موارد زیر می باشد:
- در صورت بارداری برای مصرف زنجبیل با پزشک خود مشورت کنید.
- مصرف زیاد این گیاه هم زمان با مصرف قرص های فشار خون سبب افت شدید فشار خون می شود.
- در زمان ابتلا به اسهال از مصرف آن خودداری نمایید.
- افراد دیابتی به علت افت قند خون از مصرف آن خودداری نمایند .
- در صورت داشتن سابقه ابتلا به آلرژی غذایی از مصرف این گیاه و فرآورده های آن خودداری نمایید.
- در دهان گذاشتن و مکیدن آن گرچه دفع تشنگی حاصله ازبلغم داخلی است ولی برای حلق مضر است. خنثی کننده آن یا مصلح زنجبیل در این گونه موارد عسل و روغن بادام است .