| هر گونه اشکال و تاری بینایی در تاریکی و شب ،شب کوری نامیده می شود. ذر این اوقات بینایی فرد مبتلا به این عارضه به صورت غیر عادی مختل می شود. این افراد علاوه بر مشکل بینایی در زمان های یاد شده در زمان ورود از یک محیط روشن به یک محیط کم نورتر نیز مشکل تطابق دید داشته و میزان دیدشان به میزان قابل توجهی کاهش می یابد .برای آگاهی بیشتر با دلایل ایجاد شب کوری و پیشگیری از آسیب های احتمالی ناشی از آن توجه شما را به مطالعه سلامت وب امروز جلب می نماییم. |
شب کوری چیست؟
شب کوری (nyctalopia) نوعی مشکل بینایی است که افراد مبتلا به آن توانایی دید پایین تری نسبت به افراد معمولی در شب یا جاهای کم نور دارند .بنابراین شب کوری به معنای ازدست دادن کامل بینایی در شب نمی باشد و برخلاف کوررنگی، اختلال به شمار نمی آید. این عارضه می تواند در همه‌ی افراد و در همه‌ی سنین، حتی در کودکان ایجاد شود و محدود به سن یا جنس خاصی نمی باشد.
دلایل ابتلا به شب کوری
مهم ترین دلایل ابتلا به شب کوری به دو دسته علل اکتسابی و علل مادرزادی تقسیم می شود .در ادامه سلامت وب امروز می توانید با این دلایل بیشتر آشنا شوید:
علل اکتسابی
مهم ترین علل اکتسابی شب کوری به شرح زیر می باشد:
- ابتلا به آب مروارید(cataracts)
- افراد نزدیک بین (myopia)
- مصرف بعضی داروها مانند داروهای مصرفی برای درمان آب سیاه یا گلوکوم (glaucoma)
- کمبود ویتامین A
- ابتلا به بیماری دیابت
علل مادرزادی
مهم ترین علل شب کوری به صورت مادرزادی به شرح زیر می باشد:
- برخی از اختلالات ناهمگن ژنتیکی (جهش ژنتیکی) می توانند سبب بروز نوعی از شب کوری مادرزادی به نام (choroideremia) شوند .این وضعیت تنها بر روی جنس مذکر اثر داشته و جنس مؤنث حامل ژن های شب کوری بوده و نشانه ها و علایم این بیماری را ندارد .
- در صورت ابتلا به بیماری چشمی رتینیت پیگمنتوزا (Retinitis pigmentosa) که در اثر چندین نقص چشمی ایجاد می شود شبکیه آسیب دیده و این افراد دچار کاهش دید در شب هنگام و زمانی که روشنایی کم است می شوند .
- در افراد مبتلا به سندرم آشر(Usher syndrome) نیز احتمال ابتلا به این عارضه بیشتر از سایرین است.
شب کوری چگونه دید را تحت تاثیر قرار می دهد؟
چشم انسان در تاریکی اصولا کور رنگ بوده و دید چشم در شب کاهش می یابد بنابراین چشم انسان قادر است تنها بخشی از آن چه که در روز می‌بیند را در شب نیز مشاهده نماید. علت این امر به دلیل ظاهر شدن یک اسکوتوم مرکزی در مرکز میدان دید است که سبب می شود چشم در شب نتواند به خوبی اشیای متحرک را از اشیای ایستا تشخیص داده و متمایز نماید.بنابراین اگر در شب ها یا مکان هایی که فاقد نور کافی می باشد دید ضعیفی دارید و در مکان های دارای نور کافی دید خوبی دارید به احتمال بسیار زیادی دچار شب کوری می باشید .پس با توجه به این مطالب شب کوری یا ضعف سازگاری با تاریکی، در اثر اختلال سلول های موجود در شبکیه‌ی چشم که مسئول دید در روشنایی اندک می باشند ایجاد شده و می تواند نشانه ای از ابتلا به بیماری های مختلف اکتسابی یا مادرزادی به شمار آید.
نشانه ها و علایم افراد مبتلا به شب کوری
مهم ترین نشانه ها و علایم ابتلا به شب کوری شامل موارد زیر می باشد:
- دید ضعیفی در شب و در مکان های تاریک دارند.
- در هنگام رفتن از یک محیط روشن به تاریک دچار مشکل دید می باشید .
- قادر به رانندگی در شب ها نمی باشید .
- دچار کمبود ویتامین آ می باشید.
- کمبود “رنگدانه ارغوانی” یا “رودوپسین” (rhodopsin) سلول های استوانه ای
شب کوری در کودکان
شب کوری در کودکان بیشتر به علت کمبود ویتامین آ ایجاد می شود و مهم ترین نشانه سوء تغذیه در کودک به شمار می آید .از آن جا که کودکان کم سن و سال قادر به بازگویی مشکلات بینایی خود نمی باشند بنابراین این عارضه در سنین بالاتر نمود پیدا کرده و قابل تشخیص خواهد بود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر قادر به رانندگی در شب نمی باشید ، یا علایم نامبرده را در خود مشاهده می کنید و دید ضعیفی در شب ها دارید حتما به یک چشم پزشک برای معاینه چشم هایتان مراجعه کنید .
شب کوری چگونه تشخیص داده می شود؟
چشم پزشک برای تشخیص شب کوری پس از معاینه دقیق چشم های شما از روش های زیر برای تشخیص دقیق تر این وضعی استفاده می نماید :
- تست بررسی حدت بینایی
- تست اندازه گیری توانایی تشخیص رنگ ها
- تست واکنش مردمک چشم به روشنایی
- تست انکسار برای بررسی تجویز عینک یا لنز چشم
- بررسی ساختار های جلوی چشم ازجمله ملتحمه، قرنیه، پلک ها، عنبیه و ..با استفاده از معاینه‌ی لامپ اسلیت
- معاینه‌ی شبکیه و ساختار های پشت چشم ازجمله زجاجیه و مشیمیه
- استفاده از روش الکترورتینوگرافی (Electroretinography) برای بررسی واکنش های الکتریکیِ سلول های استوانه‌ا ی و مخروطی (سلول‌های گیرنده‌ی نور)
- آزمایش میدان دید
شب کوری چگونه درمان می شود؟
درمان شب کوری معمولا پس از کشف علت بروز آن انجام می شود .در صورتی که علت بروز این عارضه بیماری دیگری مانند آب مروارید یا گلوکوم می باشد ب کوری پس از درمان این بیماری ها برطرف می گردد .رایج ترین روش های درمان شب کوری عبارتند از:
- در صورت ابتلا به نزدیک بینی با تغییر شماره ی عینک درمان می شود.
- در صورت وجود آب مروارید راه درمان جراحی است .
- در افراد مبتلا به آب سیاه یا گلوکوم،تجویز داروهای مناسب راه درمان بیماری است.
- مصرف مکمل های حاوی ویتامین آ برای افراد دچار کمبود این ویتامین
- مصرف قرص شب کوری یعنی مکمل های حاوی امگا 3 و لوتئین
چگونه از آسیب های ناشی از شب کوری جلوگیری کنیم؟
برای پیشگیری از شب کوری و آسیب های ناشی از آن به موارد زیر توجه نمایید:
- از رانندگی کردن در شب ها خودداری کنید .
- در صورتی که به این عارضه به صورت مادرزادی مبتلا می باشید تحت نظر چشم پزشک بوده و چکاب های خود را به طور منظم انجام دهید .
- از انجام فعالیت هایی که نیاز به دید کافی در شب دارید خودداری نمایید .
- مصرف داروهای تجویزی و یا استفاده از لنز یا عینک را جدی گرفته و حتما از آن ها استفاده کنید.
آیا شب کوری باعث نابینایی می شود؟
از آن جا که یکی از دلایل بروز این عارضه سوء تغذیه و کمبود ویتامین آ می باشد بنابراین عدم استفاده از مکمل های غذایی و رژیم غذایی سالم حاوی ویتامین آ می تواند در تشدید این عارضه نقش مهمی داشته باشد .همچنین با توجه به این که این وضعیت می تواند نشانه مشکلات جدی تری در چشم باشد بنابراین درمان آن باید جدی گرفته شود تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود. بنابراین پاسخ سوالاتی مانند آیا شب کوری باعث نابینایی می شود ایا شب کوری باعث کوری می شود ؟مثبت بوده و این عارضه در این حالات به کوری دائم منجر خواهد شد.
درمان شب کوری با طب گیاهی
عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه تابش زیاد آفتاب به مدت طولانی،مصرف زیاد تره،غذاهای سرخ کرده،نمک،خیارشور،بادمجان سرخ کرده،کاهو و کمبود ویتامین های آ،ب و ای می باشد.برای درمان شب کوری با گیاهان مصرف ویتامین های آ،ب،ث و ای را فراموش نکنید .شیر هویج+یک قرص مخمر+روغن آفتابگردان میل کنید .روزانه نیم مشت گردو و بادام میل کنید .مصرف کباب جگر سیاه با ریحان و اب لیمو ترش تازه را فراموش نکنید و هر روز دو قطره آب هویج صاف شده طبیعی را در چشمانتان بچکانید .
