| اکلیل کوهی یا رزماری یکی از گیاهان معطر داروییست که استفاده از آن در درمان مشکلات و بیماری های جسمی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و جایگاه ارزشمندی در آشپزی دارد .مهم ترین مزایای استفاده از اکلیل کوهی شامل تقویت حافظه، بهبود خلق و خوی، درمان آلزایمر، سرطان درمانی، کاهش التهاب، کاهش درد و محافظت از سیستم ایمنی بدن می باشد. این گیاه همچنین باعث تحریک گردش خون، سم زدایی بدن، محافظت در برابر عفونت های باکتریایی، جلوگیری از پیری زودرس و بهبود وضعیت پوست می شود.برای آشنایی بهتر با این گیاه همه فن حریف و کاربردی به ادامه سلامت وب امروز توجه بفرمایید. |
اکلیل کوهی چیست؟
اکلیل کوهی یکی از گیاهان دارویی است که اکثرا آن را با نام رزماری می شناسند .این گیاه معطر متعلق به خانواده نعناعیان بوده و دارای برگ های سوزنی شکل و همیشه سبز می باشد.این گیاه همیشه سبز بومی مناطق مدیترانه بوده و دارای گل هایی به رنگ بنفش،صورتی ،سفید و آبی می باشد.این گیاه در میان مردم روم باستان، یونان، مصری ها و نیز عبرانیان مقدس است.نام رزماری برگرفته از کلمات لاتین “”ros به معنای شبنم و “marinus” به معنای دریا است.بنابر این ،این گیاه در فرهنگ ملل دیگر به عنوان دریای دریا و یا پیرمرد نیز نامیده می شود. این گیاه در هوای گرم و مرطوب رشد کرده ، طبع اکلیل کوهی گرم و خشک بوده و دارای طعمی تلخ می باشد.در زیر می توانید عکس گیاه اکلیل کوهی را مشاهده نمایید:
ترکیبات تغذیه ای اکلیل کوهی
بر اساس گزارش USDA، رزماری تازه دارای ذخایر بسیار زیادی از ویتامین ها مانند ویتامین A، ویتامین C، ویتامین B6، تیامین، فولات و همچنین مواد معدنی مانند منیزیم، کلسیم، مس، آهن و منگنز است. آنتی اکسیدان های فراوانی از قبیل ترکیبات فنولی مانند دیترپن، کارنوسول و اسید رزمارینیک، و همچنین روغن های اساسی مانند سینول، کمپلین، بورنئول، متندیل استات، α-ترپینول و α-پینن در آن وجود دارد. اکلیل کوهی دارای فیبر رژیمی بالا و کلسترول و سدیم بسیار پایینی می باشد.
خواص درمانی اکلیل کوهی
خواص درمانی اکلیل کوهی یا همان رزماری بسیار زیاد می باشد که ما در ادامه به معرفی متداول ترین و معروف ترین آن ها بسنده می نماییم :
1- تقویت کننده موها
استفاده از اکلیل کوهی برای مو و روغن آن در افزایش رشد مو، جلوگیری از طاسی، درمان شوره سر و خشکی پوست سر اثرات بالینی اثبات شده ای دارد .مطالعات تطبیقی منتشر شده در سال 2015 نشان می دهد که استفاده از روغن رزماری یا روغن اکلیل کوهی در درمان ریزش موها بهتر از استفاده از ماینوکسیدیل 2٪ است .این روغن گیاهی در درمان آندروژنیک (دائمی) موثر بوده و به افزایش رشد مو کمک می کند.
2- بهبود عملکرد مغز
استفاده از رزماری در بهبود عملکرد حافظه و کیفیت آن نقش بسزایی دارد و می تواند در افزایش توان و عملکرد مغز و افزایش هوشیاری، هوش و تمرکز سودمند به شمار آید.در واقع می توان گفت اکلیل کوهی از تشکیل پلاک بتا آمیلوئید در مغز جلوگیری کرده و با مهار استیل کولین استراز (AChE) از بروز آلزایمر و زوال عقل جلوگیری می کند .بر اساس تحقیقات انجام شده از رزماری یا اکلیل کوهی به عنوان “غذای مغز برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر نام برده شده است .اسید کارنوزیک موجود در رزماری دارای خواص ضد عفونی بوده و به کاهش استرس اکسیداتیو و کاهش حریک بیش از حد سلول های عصبی کمک کرده و در نهایت از سیستم عصبی محافظت می کند.
3- پاک سازی کبد
مصرف اکلیل کوهی در پاکسازی کبد و بهبود سریع بیماری کبد چرب سودمند است .این گیاه شگفت انگیز آنزیم های کبدی پلاسما را کاهش می دهد چرا که این آنزیم ها ممکن است باعث ایجاد دیابت نوع 2 شود. کارنوزول موجود در این گیاه از تخریب سلول های کبدی جلوگیری نموده و همچنین از تخریب گلیکوژن کبدی، مولکول های ذخیره انرژی جلوگیری می کند.
4- درمان اختلالات هورمونی
هورمون تعادل کارنوزول موجود در رزماری متعادل کننده هورمون های آندروژن و استروژن در بدن است. همچنین باعث آزاد شدن هورمون DHT (دی هیدروتستوسترون) می شود که به بهبود سلامتی پروستات و افزایش رشد مو کمک می کند.اثرات آرام بخش عطر این ماده گیاهی در درمان کسانی که از اضطراب و افسردگی مزمن رنج می برند سودمند است. علاوه بر این، کورتیزول (هورمون استرس) را کاهش می دهد، که به کاهش تنش در بدن کمک می کند.
5-جلوگیری از سرطان
بر اساس مقاله منتشر شده توسط مجله تغذیه و سرطان در سال 2015 عصاره اکلیل کوهی یا رزماری در درمان سرطان بسیار مفید است. منگنز، کارنوزول، اسید رزمارینیک، اسید کارنوزیک و سایر عصاره های موجود در اکلیل کوهی دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد انعقادی و ضد سرطانی هستند. بنابراین استفاده از این گیاه در درمان سرطان های مختلف شامل کولون، خون، پستان، پروستات، تخمدان، گردن رحم، کبد، ریه، مثانه و سرطان پانکراس بسیار مفید است.
6-مراقبت از پوست
آنتی اکسیدان های موجود در روغن رزماری کیفیت پوست را بهبود می بخشند. این ماده فوق العاده دارای اثر ضد پیری قوی است و به بهبود زخم های پوستی و افزایش درخشش طبیعی پوست کمک می کند.سایر خواص اکلیل کوهی برای پوست شامل جوانسازی پوست،رفع چین و چروک و درمان اگزما می باشد.
7-کاهنده وزن
عصاره های موجود در رزماری دارای اثرات ضد التهابی و ضد هایپرگلیسمی بوده و از این رو باعث کاهش وزن می شوند. رزماری غنی از اسید کارنوزیک بوده و می تواند به عنوان یک درمان پیشگیرانه برای اختلالات متابولیکی استفاده شود.
سایر خواص اکلیل کوهی
- تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
- ضد لخته خون
- درمان زخم معده
- درمان اختلالات صفراوی
- بهبود دهنده هضم غذا
- خوشبو کننده دهان
- تسکین دهنده درد
- ضد التهاب
- پیشگیری از ابتلا به آب مروارید
- کاهش اسپاسم
مضرات اکلیل کوهی
اگرچه این گیاه خواص درمانی بی شماری دارد اما مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی ممنوع بوده و زیاده روی در مصرف آن می تواند شما را با مضرات آن روبرو سازد .عوارض مصرف بیش از حد مصرف این گیاه یا مضرات اکلیل کوهی عبارت است از :
- استفراغ
- تحریک پوست
- افزایش سطح قند خون در افراد دیابتی
- تشنج
نحوه استفاده از اکلیل کوهی
استفاده از اکلیل کوهی در غذاهای فرنگی علی الخصوص ایتالیایی رایج است .طریقه مصرف اکلیل کوهی بسیار ساده بوده و این گیاه به عنوان یک ادویه با داشتن طعم و عطر و بوی فوق العاده در تهیه انواع دمنوش ،سوپ، سس ،سالاد و سایر غذاها قابل استفاده است. می توان آن را به شکل پودر خشک شده یا تازه استفاده نمود.دمنوش اکلیل کوهی دمنوشی مناسب برای رفع خستگی های روزانه به شمار می آید.
خواص اکلیل کوهی در طب سنتی
اکلیل کوهی یا اکلیل الجبل علاوه بر خواص یاد شده در طب سنتی کاربرد فراوانی دارد.یکی از خواص اکلیل کوهی در طب سنتی درمان آماس چشم است .برای استفاده بدین منظور یک دسته از آن را با یک دسته از گل های خشک شده اشرا در یک لیتر آب به مدت 20 تا 30 دقیقه بجوشانید و سپس با استفاده از یک پنبه تمیز آغشته به این محلول چشمتان را بشویید.
روغن اکلیل کوهی
روغن اکلیل کوهی یا روغن رزماری یکی از برترین روغن های گیاهی است که استفاده از آن برای تقویت و رشد موهای سر و مژه و ابرو بسیار مفید است.این روغن در درمان ریزش مو موثر بوده و از سفید شدن موها جلوگیری می کند.بنابراین با ماساژ این روغن می توانید موهایی پرپشت ،زیبا و ابریشمین داشته باشید.برای استفاده از روغن اکلیل کوهی مقداری از آن را در کف دست ریخته و موها و پوست سرتان را با آن ماساژ دهید پس از نیم ساعت به حمام رفته و موهایتان را بشویید.
