خاکشیر یکی از گیاهان خودروی دارویی است که دانه های آن مصارف طبی فراوانی دارد .همه ما با شنیدن خاکشیر یاد گرمای فصل تابستان و اثرات خنک کنندگی شربت خاکشیر در روزهای گرم تابستانی می افتیم اما بهتر است بدانید این دانه های جادویی اثرات شگفت انگیز بی شماری دارند که با استفاده از این خواص می توانید بسیاری از مشکلات و بیماری ها را درمان نمایید .سلامت وب امروز شما را با خواص خاکشیر و اثرات شگفت انگیز این ماده گیاهی بر روی سلامتی آشنا می کند. |
خاکشیر چیست؟
خاکشیر با نام دیگر خاکشی با اسم انگلیسی Fluxweed, Flixweed و نام علمی Descurainia sophia یکی از گیاهان دارویی است که به عنوان یکی از نوشیدنی های اصیل و سنتی ایرانی در فصل تابستان از طرفداران بی شماری برخوردار است .دانه های خاکشیر به دو رنگ قرمز و قرمز تیره دیده می شود نوع قرمز آن دارای طعم نسبتا تلخی بوده و نوع تیره تر ،درشت تر طعم شیرین تری دارد . این دانه های به ظاهر کوچک فواید بی شماری برای بدن دارند و می توانند به سلامت عمومی بدن ما کمک بسیاری نمایند.
گیاه شناسی خاکشیر
گیاه خاکشیر،گیاهی علفی از تیره شب بو با ارتفاعی در حدود 80 سانتیمتر است که به صورت خودرو در کنار جاده ها و اماکن غیر زراعی میروید. قسمت پائین آن از کرک پوشیده شده و برگ هایی دارای بریدگی های عمیق و گل هایی به رنگ زرد دارد. میوه این گیاه خورجین شکل و کشیده با طول 15 تا 35 میلیمتر و عرض یک میلیمتر است که در داخل غلاف خورجین دانه ها قرار دارد. تخم این گیاه ریز، کمی دراز و به دو رنگ قرمز و قرمز تیره می باشد.طبیعت خاکشیر از نظر طب سنتی سرد و تر بوده و مصلح خاکشیر کتیرا و عسل است.
ارزش تغذیه ای خاکشیر
مهمترین ترکیبات موجود در دانه خاکشیر شامل گلوکز اینولات ها ( آلیل ایزوتیوسیانات، بوتنیل ایزوتیوسیانات، سیانو 3 و 4- اپی تیو بوتان، 5- متیل تیوپنتانیتریل، 3- فنیل پروپیونیتریل، 4- متیل تیوبوتیل ایزوتیوسیانات و 2- فنیل اتیل ایزوتیوسیانات )،اسیدهای چرب پالمیتیک، لینولنیک، اولئیک و استئاریک و املاحی همانند گوگرد، کلر، فسفر، آهن، پتاسیم، کلسیم، سدیم و منیزیم ، پروتئین، صمغ، موسیلاژ، چربی و …می باشد.
خواص درمانی خاکشیر
خاکشیر از قدیم به عنوان ماده ای اشتها آور، مقوی معده، ضد تب، ملین و …شناخته شده است .خواص دارویی این ماده گیاه آن قدر بی شمار است که متخصصان گیاهان دارویی از آن به عنوان Sophia chirugorum به معنی «عقل جراحان» یاد کرده اند .در ادامه شما را با مهم ترین خواص این گیاه دارویی آشنا می کنیم.
1.دوستدار سلامت کبد
داشتن کبد سالم رمز سلامتی و زیبایی پوست به شمار می رود .این ارگان حیاتی وظیفه دفع سموم از بدن را بر عهده دارد .متاسفانه امروزه به دلیل زندگی ماشینی ،کم تحرکی و مصرف فراوان غذاهای چرب و فست فودها آمار مبتلایان به کبد چرب روز به روز در حال افزایش است .طب سنتی مصرف خاکشیر را برای پاکسازی کبد توصیه میکند، بدین منظور برای بهره مندی از خواص خاکشیر برای کبد و درمان بیماری کبد چرب هر روز صبح 2 قاشق غذاخوری خاکشیر را در 2 لیوان آب بجوشانید تا تنها یک لیوان از آب آن باقی بماند سپس صبح ناشتا این جوشانده را میل کنید و تا نیم ساعت چیزی نخورید.در مدت کوتاهی خواهید دید کبد چرب شما درمان خواهد شد.
2.بهبود عملکرد دستگاه گوارش
مصرف این دانه خوراکی در درمان تنبلی معده موثر است چرا که خاکشیر معده را به تحرک وا می دارد.برای درمان سنگینی و امتلاء معده به اندازه 3 قاشق غذاخوری خاکشیر را در آب خیس کرده صبح ناشتا آنرا شیرین کرده، میل کنند.خواص خاکشیر برای یبوست مصرف آن با آب گرم و یا درمان اسهال خوردن خاکشیر سرده یخمال و آب گرفته است.همچنین جهت درمان رودل و امتلا جوشانده خاکشیر با آب جوش مفید بوده و معده را نرم و روان می کند.
3.زیبایی پوست
برای درمان جرب و حکه مخلوطی از خاکشیر و عناب و شاهتره مفید است.ترکیب این گیاه با عرق کاسنی یکی از بهترین راه های درمان جوش های صورت است.مصرف ترکیب خاکشیر و ترنجبین به مدت سه هفته به صورت روزانه در روشنی و شفاف شدن پوست و از بین بردن لک های صورت بسیار موثر است.ظاهر شدن و بیرون ریختن کهیر با خاکشیر و شیره نیز مفید و سودمند است و کهیر را ظاهر می سازد.در نهایت این که این ماده گیاهی می تواند لطافت و نرمی پوست را برایتان به ارمغان آورده و رنگ رخسارتان را باز نماید.
4.درمان لاغری و چاقی
اگر قصد چاقی و اضافه وزن دارید برای چاقی و افزایش وزن هر روز صبح ناشتا یک لیوان شربت خاکشیر و شیر بخورید تا معده تقویت شده و اشتهایتان افزایش یابد .اما خاکشیر و لاغری چه ارتباطی با هم دارند؟ اگر قصد لاغری دارید از خواص خاکشیر با آب لیمو استفاده کنید .این ترکیب به علت داشتن ویتامین ث بالا علاوه بر زیبایی پوست در لاغری و چربی سوزی نقش موثری دارد و لعاب موجود در دانه های این ماده گیاهی با پر کردن حجم شکم از پرخوری شما جلوگیری نموده و سبب درمان چاقی های شکمی خواهد شد.
سایر خواص درمانی خاکشیر
- درمان غلیان حرارت در اثر حرارت محیط یا بدن در این حالت خیس کرده خاکشیر در سکنجبین نافع است.
- برای درمان سرگیجه خاکشیر مخلوط خیس شده در قند آب نافع است.
- این ماده صفرابر بوده و نوشیدنی آن برای از بین رفتن عطش بسیار موثر است.
- مصرف آن در اواخر دوران بارداری سبب باز شدن دهانه رحم و تسهیل زایمان طبیعی می شود.
- ضعف قوای جنسی سوداوی در مردان را برطرف کرده و به درمان ناباروری کمک می کند.
- به تنظیم و کاهش فشار خون کمک می کند.
نحوه شستن خاکشیر
روش تهیه شربت خاکشیر
برای تهیه این شربت مقداری آب و شکر به خاکشیر شسته شده اضافه کرده و در صورت تمایل کمی گلاب و چند قطره آب لیموی تازه هم به آن اضافه کنید .سپس کمی به آن یخ اضافه نموده تا یک نوشیدنی خنک ،سالم و مفید را برای پذیرایی از اعضای خانواده و یا مهمانانتان در روزهای گرم تابستانی آماده کنید .
عوارض جانبی خاکشیر
اگر چه تاکنون گزارشی دال بر بروز عوارض خاکشیر یا مضرات خاکشیر به دست نیامده است اما رعایت نکات زیر ضروری است:
- زیاده روی در مصرف این ماده در برخی از افراد ممکن است ایجاد سردرد نماید که این افراد باید این ماده را به همراه مصلح آن مصرف نمایند.
- زیاده روی در مصرف آن در دوران بارداری سبب سقط جنین خواهد شد.
- تاکنون تداخل دارویی این ماده با مصرف داروها گزارش نشده است.
- مصرف زیاد آن در دوران شیردهی سبب افزایش موقتی نفخ شکم مادر و بروز نفخ و دل درد در نوزاد می شود.