| یکی از حبوبات بسیار مفید نخود است که از خواص بی نظیر آن نمی توان به سادگی گذشت .این ماده غذایی گیاهی سرشار از ویتامین و املاح معدنی بوده و به عنوان یک ماده برتر جایگزین گوشت شناخته شده است .در این نوشته قصد داریم تا شما را با این ماده شگفت انگیز و خواص جادویی آن بیشتر اشنا نماییم تا با گنجاندن این ماده گیاهی پر خاصیت به بشقابتان سلامتی و زیبایی را تجربه کنید . |
نخود چیست؟
نخود با نام انگلیسی Chickpea و نام علمی Cicer arietinum یک ماده گیاهی بسیار پر خاصیت است که جزوحبوبات طبقه بندی می شود .این ماده گیاهی بر اساس پژوهش های انجام شده بر روی آن در طب سنتی دارای طبع گرم و خشک بوده و پس از گندم از جایگاه ویژه ای در تغذیه انسان برخوردار می باشد.
گیاه شناسی نخود
گیاه نخود گیاهی علفی و یک ساله با ارتفاعی در حدود 25 تا 50 سانتی متر است که ریشه ای منشعب ،ساقه ای استوانه ای و کرک دار و برگ هایی مرکب و متناوب به طول 5 سانتی متر دارد که هر برگ از 9 تا 15 برگچه دیگر تشکیل یافته است .گل های این گیاه به صورت منفرد و به رنگ های سفید یا آبی و بنفش بوده و به شکل کاسه ای می باشد .نخود میوه این گیاه بوده که به رنگ سفید، کرمی رنگ، زرد، قرمز قهوه ای و یا سیاه بوده و در داخل غلافی پنهان شده است و در هر غلاف یک تا سه دانه نخود وجود دارد.این گیاه بومی ایران بوده و در تمامی مناطق قابلیت کشت این گیاه وجود دارد اما معروف ترین نخود در ایران نخود کرمانشاهی می باشد .
ارزش تغذیه ای نخود
این ماده کوچک گیاهی بسیار پر خاصیت و مغذی بوده و هر فنجان نخود خام در حدود 268 کالری دارد .این ماده گیاهی حاوی ویتامین آ،ویتامین ب6 و ویتامین ث بوده و عناصر معدنی هم چون سدیم،پتاسیم،آهن،منیزیم ،منگنز،مس ،فسفر و روی در آن به وفور وجود درد .این ماده همچنین حاوی پروتئین و فیبر گیاهی بوده و می تواند جایگزینی عالی برای گوشت در رژیم های گیاهی به شمار آید .سایر ترکیبات گیاهی موجود در این ماده لیسین ، سیستین ، تریپتوفان ، گالاکتین ، ساکاروز، اسیداگزالیک ، اسیدمالیک و اسیداستیک می باشد .
خواص درمانی نخود در طب اسلامی
در ادامه می توانید با مهم ترین خواص نخود در طب اسلامی آشنا شده و از مزایای این ماده با ارزش و پر خاصیت آگاه شوید .
1.لاغری و کاهش وزن
این ماده گیاهی به علت برخورداری از محتوای فیبر و پروتئین بسیار بالا در کاهش اشتها و بروز احساس سیری تاثیر بسزایی داشته و باعث پر کردن حجم معده می شود .بنابراین برای بهره مندی از خواص نخود برای لاغری آن را در برنامه غذایی خود بگنجانید تا بدین طریق در طی روز با کنترل و کاهش اشتها وزن خود را به راحتی کاهش دهید .
2.سرشار از پروتئین
این ماده دارای سطح بالایی از پروتئین گیاهی است و می تواند جایگزینی عالی برای گوشت در افرادی که گیاه خوار می باشند به شمار آید . کیفیت پروتئین موجود در این ماده گیاهی به علت دارا بودن اسید امینه های ضروری و مورد نیاز بدن از سایر حبوبات بالاتر است.
3.درمان بیماری دیابت
یکی دیگر از خواص این ماده گیاهی درمان بیماری دیابت است .این ماده به علت داشتن شاخص گلایسمی بسیار پایین ،فیبر بسیار بالا و پروتئین سبب تنظیم هورمون انسولین و در نتیجه کنترل قند خون می شود .
4.بهبود فرایند گوارش
فیبر بالای موجود در این گیاه از نوع محلول بوده و در نتیجه مصرف این ماده باعث هضم بهتر غذا می شود .با استفاده از این ماده می توانید فرایند گوارش را به راحتی بهبود بخشیده و احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری های گوارشی نظیر سندروم روده تحریک پذیر،زخم معده و … را کاهش دهید .
5.سلامت قلب و عروق
با توجه به این که نخود منبع غنی از منیزیم ،پتاسیم و روی است از این رو در سلامت قلب و عروق تاثیر بسزایی دارد و می تواند به کاهش فشار خون و سلامت قلب کمک بسیاری نماید .این ماده غذایی به علت دارا بودن فیبر گیاهی ،ویتامین ب6 و ویتامین ث موجب کاهش کلسترول و تری گلیسرید گشته و از این رو از لخته شدن خون درون رگ ها جلوگیری می کند .
6.ضد سرطان
ساپونین ها،ویتامین ها،عناصر معدنی و سایر ترکیبات شیمیایی موجود در این ماده در پیشگیری از ابتلا به سرطان هایی هم چون سرطان روده بزرگ ،سرطان سینه و سرطان ریه اثر مثبتی داشته و می توانند از رشد و پیشرفت سرطان های نامبرده در بدن جلوگیری نمایند .
7.حفظ استحکام استخوان ها
فسفر،کلسیم،منیزیم،منگنز و سایر عناصر معدنی موجود در این ماده به حفظ استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان زودرس کمک بسیاری می نماید .با استفاده از این گیاه جذب کلسیم را در بدن افزایش داده و بدین طریق کلسیم لازم را برای ساخت و ترمیم استخوان های خود را تامین نموده و احتمال شکستگی استخوان را کاهش دهید.
8.کاهش التهاب در بدن
سلنیوم موجود در این ماده گیاهی با بهبود عملکرد کبد و دفع مواد سمی از بدن علاوه بر پاکسازی بدن در رفع و کاهش التهابات در بدن تاثیر چشمگیری داشته و از این رو نخود به عنوان یک ماده گیاهی ضد التهاب شناخته می شود .مصرف نخود از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری کرده و از سلامتی کلی بدن شما محافظت می نماید .
9.بهبود وضعیت پوست و مو
ویتامین ها و عناصر معدنی موجود در این ماده سبب شده است تا مصرف نخود در بهبود سلامت و وضعیت پوست و مو نقش بسزایی داشته باشد .مصرف این ماده سبب روشن و یکدست شدن رنگ پوست و جلوگیری از ریزش مو خواهد شد و همچنین برای درمان شوره سر بسیار مفید خواهد بود.
10.تقویت قوای جنسی
در طب سنتی از نخود برای افزایش میزان اسپرم و درمان ناباروری در مردان استفاده می شده است و این خاصیت کاملا مورد تایید پزشکان بوده و کاملا به اثبات رسیده است .برای بهره مندی از خواص نخود پخته برای مردان کافی است این ماده را به همراه دارچین و زعفران و کمی عسل ترکیب نموده و پس از پختن از آن استفاده نمایند .
نحوه استفاده از نخود
برای بهره مندی از خواص نخود خام و نخود آب پز کافی است این ماده را به صورت پخته در تهیه انواع آش،آبگوشت ،انواع سالاد،انواع سس ،انواع نان و …استفاده نمایید و یا با آن انواع غذاهای عربی شناخته شده مانند حمص ، فلافل ، بابا غنوش را تهیه فرمایید .
مضرات نخود
مهم ترین مضرات نخود عبارت است از:
- این ماده نفاخ است از این رو زیاده روی در مصرف آن سبب نفخ معده شده و مصرف آن در مبتلایان به نفخ معده مفید نمی باشد .
- با توجه به نفاخ بودن این ماده مصرف آن در دروان بارداری و شیردهی می بایست کاهش یابد .
- مقادیر بالای پتاسیم موجود در نخود در عملکرد برخی برخی داروها از جمله بتا بلوکرها تداخل ایجاد می کند.
- پتاسیم بالای موجود در این ماده گیاهی سبب تشدید علایم بیماری در افراد کلیوی خواهد شد.