| گیاه مورد از جمله گیاهان دارویی بسیار مفید و پر خاصیت است که تاریخچه استفاده از آن به زمان های بسیار دور باز می گردد.این گیاه در دین زرتشت به عنوان یک گیاه مقدس و سمبل زیبایی و سلامتی پوست و مو ششناخته شده است .این گیاه در طب سنتی نیز جایگاه ویژه ای داشته و کاربرد گسترده و وسیعی در برطرف نمودن بسیاری از مشکلات داشته است .اگر می خواهید در مودر این گیاه و خواص درمانی آن بیشتر بدانید مطالعه سلامت وب امروز را از دست ندهید . |
گیاه مورد چیست؟
گیاه مورد با نام انگلیسی Myrtle و نام علمی Myrtus communis یکی از برترین گیاهان دارویی است که با دارا بودن جلوه ای سبز و زیبا و گل هایی بسیار معطر علاوه بر این که زیبا بخش محیط می باشد در درمان بسیاری از بیماری ها نیز مفید و موثر شناخته شده است .طبع گیاه مورد سرد و خشک بوده و مشخصات گیاه شناسی آن به شرح زیر می باشد :
مشخصات ظاهری گیاه مورد
گیاه مورد درختچه ای همیشه سبز و گونه ای از گیاهان گلدار متعلق به خانواده Myrtaceae بوده و بومی اروپای جنوبی ، شمال آفریقا و غرب آسیا می باشد. ارتفاع این گیاه در حدود یک تا سه متر بوده و برگ هایی بیضوی ، نوک تیز بدون دندانه ،چرمی و به رنگ سبز تیره دارد .گل های این گیاه سفید رنگ ،بسیار معطر و زیبا بوده و در اوایل اردیبهشت تا اواخر تیرماه به صورت دسته ای بر روی درخت این گیاه که همانند و مشابه درخت انار است خودنمایی می کند.
میوه این گیاه به شکل کروی و تخم مرغی شکل بوده و رنگی آبی متمایل به سیاه دارد و طعم آن گس می باشد .پوست ساقه مورد معطر بوده و بر روی آن برجستگی هایی به نام گال (GALL) دیده می شود .این گیاه بیشتر در مناطقی از ایران مانند تبریز،شیراز،بندرعباس ،کرمان و نقاطی از زاهدان رشد کرده و قسمت‌های مورد استفاده خوراکی و دارویی مورد میوه، گل، گال و برگ آن می باشد.
تاریخچه گیاه مورد
تاریخچه و قدمت استفاده از این گیاه به زمان یونان و رومیان باستان باز می گردد .یونانیان و رومیان باستان برای این گیاه ارزش و احترام خاصی قائل بوده و آن را مظهر زیبایی و جوانی می دانستند و از آن به عنوان نمادی برای وفاداری به عشق خود یاد می کردند .این گیاه همیشه سبز یکی از چهار گونه گیاهی است که یهودیان در آیین های مذهبی خود در جشنواره سوکوت استفاده می کردند و گیاهی مقدس در آیین زرتشت نیز شناخته شده و در این آیین ، از این گیاه به عنوان نماد اهورا مزدا یاد می شود.
ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه مورد
ترکیبات شیمیایی موجود در این گیاه شامل سینئول، میرتنول، پی‌نن، ژرانیول، لینالول ، کامفن، تانن، اسانس و مواد رزینی بوده و میوه این گیاه دارای ترکیبات روغنی از قبیل اسیدهای چرب اولئیک، لینولئیک و پالمیتیک و اسیدهای مالیک و سیتریک می‌باشد.از این میوه گاهی برای تهیه الکلی به نام میترو استفاده شده و اسانس آن بویی شبیه به اکالیپتوس دارد و از طریق تقطیر بخار برگها به دست می آید.
خواص درمانی گیاه مورد در طب سنتی
مهم ترین مزایای استفاده از این گیاه و خواص درمانی گیاه مورد در طب سنتی را می توانید در ادامه این مقاله مشاهده و مطالعه بفرمایید :
1.پیشگیری از سرطان
خاصیت ضد سرطانی گیاه مورد به خاطر وجود مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها از جمله کوئرستین ، تانن ها ، میریستین و کاتچین در این گیاه می باشد. این آنتی اکسیدان ها به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده است که دارای خاصیت ضد سرطان و ضد جهش زایی هستند. بر طبق تحقیقات انجام شده مصرف این گیاه با کاهش سرطان پروستات و پستان همراه می باشد و مطمئنا در درمان سرطان های دیگر نیز این گیاه مفید و کاربردی می باشد .
2.سلامت قلب و عروق
این گیاه شامل فلاونوئیدهای مختلفی از جمله میریستین است که از اکسید شدن کلسترول بد (کلسترول LDL) در عروق خونی جلوگیری نموده و بدین شکل سطح کلسترول را در خون متعادل می سازد .این ترکیب شیمیایی از مسدود شدن رگ های خونی و شریان های شما و درنتیجه از ابتلا به آترواسکلروزجلوگیری نموده و بدین شکل از سیستم قلبی و عروقی شما محافظت می نماید .
3.زیبایی پوست
مهم ترین خواص گیاه مورد برای زیبایی پوست شامل مراقبت از پوست ،پاکسازی کامل پوست ،رفع آکنه ها و جلوگیری از بروز مجدد آن ها و جوان سازی پوست می باشد .این گیاه تمامی خواص خود را در این زمینه مدیون ترکیبات ارگانیک و آنتی اکسیدانهای قدرتمند و اسید های چرب موجود در ساختار خود می باشد .
4.سلامت کلیه ها
یکی از کاربردهای باستانی برگ های این گیاه معالجه بیماری های مربوط به مجاری ادراری و کلیه ها می باشد .این گیاه مدر بوده و به راحتی می تواند از این طریق سموم اضافی ، نمک ها ، مایعات و حتی چربی ها را از بدن خارج نموده و سبب تنظیم عملکرد کلیه های شما گردد.
5. درمان دیابت
تحقیقات نشان می دهد که ترکیبات فرار و فلاونول های موجود در این گیاه می توانند به کاهش قند خون کمک کرده و سبب تنظیم قند خون در بدن گردند از این رو این گیاه ،گیاهی مفید برای بیماران دیابتی به شمار می رود.
6.تنظیم کننده هورمون ها
تحقیقات گسترده در مورد اثرات روغن مورد بر روی سیستم غدد درون ریز و بطور عمده در تنظیم غده تیروئید انجام شده است.این بررسی ها نشان داده است که مصرف یا استنشاق روغن این گیاه مطمئناً می تواند روی ترشح هورمون ها ، از جمله آن هایی که مربوط به تخمدان ها و سلامت تولید مثل زنان است ، تأثیر مثبتی بر جای بگذارد.
7.بهبود وضعیت سیستم عصبی
میریستین یکی از مهمترین انواع فلاونول ها است که در این گیاه به وفور یافت می شود.این ترکیب از تشکیل بتا آمیلوئید فیبریل جلوگیری کرده و ماده ای بسیار قدرتمند برای افرادی است که از آلزایمر و زوال عقل رنج می برند. استفاده درمانی از برگ ها و میوه های این گیاه می تواند حافظه شما را تقویت نموده و از تخریب مسیرهای عصبی که منجر به این اختلالات شناختی وحشتناک می شوند ، جلوگیری نماید.
8.بهبود عملکرد سیستم تنفسی
روغن مورد در تکنیک آروماتراپی بسیار محبوب است و معمولاً برای درمان شرایط حاد تنفسی مانند برونشیت و آسم استفاده می شود. این عصاره گیاهی دستگاه تنفسی را آرام کرده و امکان عبور واضح اکسیژن را فراهم می کند .
9.آنتی باکتریال و آنتی بیوتیکی بسیار قوی
این گیاه در تقویت قوای دفاعی بدن بسیار موثر بوده و با دارا بودن خواص آنتی بیوتیکی و آنتی باکتریالی در معالجه انواع عفونت های ادراری ،عفونت های واژن ، سینوزیت ، زخم ها ، عفونت لثه و بواسیر استفاده گردد.
10. تقویت کننده موها
این گیاه قوی ترین ماده تقویت کننده مو بوده و استفاده از آن به همراه گیاه سدر از ریزش و سفید شدن موها جلوگیری کرده و سبب تقویت و پرپشت شدن موها می گردد .
موارد استفاده از گیاه مورد
میوه این گیاه در سواحل مدیترانه به دلیل دارا بودن طعم و عطری مطبوع به صورت خام و یا پخته مصرف شده و برگ های آن به عنوان طعم دهنده ای قوی برای گوشت ها مورد استفاده قرار می گیرد .سایر روش های استفاده از گیاه مورد و بهره مندی از خواص درمانی ارزشمند آن به صورت جوشانده و موضعی و همچنین استفاده از روغن مورد می باشد .به عنوان مثال ضماد آب مخلوطی از مورد و ماش تسکین دهنده ضرب دیدگی و ضربه خوردگی در اثر افتادن یا پرت شدن می باشد.
مضرات گیاه مورد
برای جلوگیری و در امان ماندن از مضرات گیاه مورد از مصرف این گیاه در دوران بارداری و شیردهی خودداری کنید.به دلیل امکان تحریک اسپاسم گلوتالی ، آسم و نارسایی های تنفسی ، مصرف این گیاه و فرآورده های آن توسط کودکان و نوزادان ممنوع می باشد .مصرف بیش از حد روغن مورد (بیش از 10 گرم) به دلیل دارا بودن مقادیر فراوانی از ترکیبی شیمیایی به نام سینوسول می تواند منجر به مسمومیت گردد.مهم ترین عوارض روغن مورد در اثر مصرف بیش از حد آن شامل کاهش شدید فشار خون ، اختلالات گردش خون و نارسایی های تنفسی اعلام شده است .