| دانه ماش یکی از حبوبات معروف است که به طور گسترده در جهان مصرف شده و کاشت بسیار آسانی دارد .در طی تحقیقات انجام شده مشخص گردید این دانه از پروتئین بسیار بالایی برخوردار بوده و در نتیجه مصرف آن می تواند پیام آور سلامتی برای انسان ها بوده و مزایای بی شماری در این زمینه به همراه داشته باشد .اگر می خواهید در مورد این دانه گیاهی و خواص ارزشمند آن اطلاعات کامل تری را به دست آورید به ادامه سلامت وب امروز توجه بفرمایید : |
دانه ماش چیست؟
ددانه ماش با نام انگلیسی Mung bean و نام علمی Vigna radiate یکی از حبوبات بسیار پر خاصیت است که برای سلامتی بسیار مفید بوده و بومی آمریکای جنوبی می باشد .رنگ اصلی این دانه سبز بوده و در برخی موارد با توجه به نوع منطقه محل کشت ماش ، دانه ماش در رنگ های زرد ، سبز مایل به زرد ، قهوه ای و سیاه نیز مشاهده شده است .این دانه گیاهی به دلیل دارا بودن پروتئین زیاد در دهه های اخیر بسیار محبوب بوده و به عنوان منبع عالی پروتئین برای گیاه خواران شناخته شده است.
تاریخچه دانه ماش
در حدود 1500 سال قبل از میلاد مسیح در هند استفاده از این دانه گیاهی مرسوم بوده است. اگر چه این گیاه بومی آمریکای جنوبی است اما در سراسر آسیا و سپس ایالات متحده کاشت آن گسترش یافته و امروزه قرن هاست که این گیاه در آمریکای جنوبی ، ایالات متحده ، آفریقا ، استرالیا و آسیا پرورش می یابد.نام انگلیسی ماش در زبان هندی به معنی «دانه سبز» بوده و در چین این دانه به سویای سبز شهرت دارد.
مشخصات ظاهری گیاه ماش
ماش گیاهی علفی ،بوته ای ،بالا رونده و گلدار است که متعلق به راسته باقلا سانان و تیره باقلاییان بوده و ارتفاعی در حدود 40 تا 70 سانتی متر دارد .برگ های این گیاه مرکب از 4 تا 7 برگچه سبز رنگ بوده و این گیاه ریشه هایی مستقیم و منشعب دارد . ساقه های این گیاه راست، ظریف و کرک دار بوده و رنگ آن ها سبز روشن می باشد .گل های این گیاه به صورت گل آذین و خوشه ای بوده و گل های آن به رنگ زرد لیمویی می باشد .
غلاف های این گیاه باریک ،استوانه ای و کرک دار بوده و قبل از رسیدن سبز رنگ و پس از رسیدن به رنگ قهوه‌ای یا سیاه رنگ تبدیل می‌شود.میوه ماش باریک و دراز بوده و در هر بوته 2 تا 8 غلاف و در هر غلاف 10 تا 20 دانه کوچک به شکل کروی به رنگ سبز یا قهوه ای رنگ مشاهده می شود .بهترین زمان کاشت این گیاه تابستان بوده و در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته می شود .
ارزش تغذیه ای دانه ماش
هر 100 گرم ماش دارای 26 کیلو کالری است و این دانه سرشار از فیبر ،پروتئین ویتامین کا،ویتامین ث،ویتامین های گروه ب و ویتامین آ و عناصر معدنی هم چون سلنیوم ،کلسیم ، روی، پتاسیم ،فسفر،منیزیم،منگنز ،مس و آهن و اسید های آمینه به نام ایزولوسین ، لوسین و والین می باشد و از همین رو ارزش تغذیه ای ماش بسیار بالا می باشد.
خواص درمانی دانه ماش
از دیدگاه طب سنتی طبع ماش کمی سرد و خشک بوده و مهم ترین خواص درمانی دانه ماش به شرح زیر می باشد :
1.از بروز بیماری های قلبی جلوگیری می کند.
مطالعات انجام شده نشان می دهد که دانه های ماش توانایی کاهش سطح کلسترول بد خون را دارند. بنابراین این دانه گیاهی کمک می کند تا سطح کلسترول در خون تنظیم شده و آنتی اکسیدان های موجود در آن اثرات مخرب رادیکال های آزاد را از بین برده ، آسیب عروق خونی را ترمیم می کند و التهاب را کاهش می دهد. این ماده به پاکسازی شریان ها و تقویت گردش خون کمک کرده و از بروز سکته مغزی و سکته های قلبی که در اثر اکسید شدن کلسترول LDL درون رگ های بدن ایجاد می شود جلوگیری می کند .
2.فشار خون را کاهش می دهد .
مطالعات تغذیه ای نشان می دهد که این دانه توانایی مقابله با بیماری های قلبی عروقی و فشار خون بالا را دارد. عصاره این گیاه سطح فشار خون سیستولیک را کاهش داده و از افزایش فشار خون جلوگیری می کند.
3.از بروز سرطان جلوگیری می کند.
این دانه گیاهی دارای مقادیر زیادی پلی فنول و الیگوساکاریدها است که در نتیجه مصرف آن به از بین بردن تومورهای سرطانی و جلوگیری از پیشرفت سرطان کمک می کند. مطالعات بالینی نشان می دهد که این ماده دارای خواص ضد توموری است که از آسیب DNA و جهش سلولهای خطرناک جلوگیری می کند. این مطالعه که توسط دانشکده علوم غذایی و مهندسی تغذیه در دانشگاه کشاورزی چین انجام شده ، حاکی از آن است که آنتی اکسیدان های موجود در این ماده دارای توانایی اصلاح رادیکال آزاد هستند. فلاونوئیدهای موجود در این دانه مانند ویتاکسین و ایزوویتکسین استرس اکسیداتیو سلول ها را که منجر به ایجاد سرطان می شود ، کاهش می دهند.
4.از ابتلا به دیابت نوع 2 جلوگیری می کند.
شواهد نشان می دهد که ماش دارای خاصیت ضد دیابتی است و مصرف آن می تواند به درمان دیابت نوع 2 کمک نماید. مصرف این ماده سبب کاهش سطح گلوکز خون ، گلوکاگون ، پلاسما C- پپتید ، سطح تری گلیسیرید و کلسترول گشته و میزان ترشح انسولین در خون را تنظیم می کند.
5.التهاب را از بین می برد .
این ماده سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و مواد مغذی گیاهی موجود درآن به عنوان یک ضد التهاب و ضد میکروب عمل می کند و با تقویت سیستم ایمنی و مقابله با باکتری های مضر ، تمامی بیماری های غفونی و باکتریایی را درمان می نماید .
6.جلوگیری از نقایص جنینی
فواید ماش در دوران بارداری چیست؟ فولات برای سنتز DNA ، رشد بافت و سلول ، عملکرد شناختی ، و تولید مثل ضروری است. مصرف کافی فولات در دوران بارداری بسیار مهم است چرا که مصرف آن از نقص لوله عصبی ،جنین مبتلا به نقایص سیستم عصبی و زایمان زودرس جلوگیری می نماید .
7.به کاهش وزن کمک می کند.
دانه ماش دارای مقدار زیادی پروتئین و فیبر فیبر فراوان موجود در این ماده سبب افزایش ترشح هورمون سیری و کاهش مصرف غذایی می گردد .در واقع خواص دانه ماش برای کاهش وزن به علت جلوگیری از پرخوری با ایجاد احساس سیری می باشد که همین امر در طی مدتی کوتاه سبب کاهش وزن می گردد .
8.عملکرد سیستم گوارش را بهبد می بخشد .
مصرف این ماده گیاهی به هضم غذا کمک می کند .این دانه گیاهی به راحتی هضم گشته و سبب سم زدایی بدن خواهد شد. فیبر بالای موجود در این ماده از بروز علائم IBS مانند یبوست جلوگیری کرده و در رفع دردهای معده بسیار مفید خواهد بود.
خواص دانه ماش در طب سنتی
این دانه گیاهی طبع سرد مایل به خشکی داشته و از عدس لطیف تر و در نتیجه از سایر حبوبات کم نفخ تر است. این ماده تولید کننده اخلاط مفید و پاک و مسکن حرارت و التهاب صفرا و جمع کننده و مفید برای کلیه ها و مقوی اعصاب می باشد .این ماده بهترین غذا برای افراد مبتلا به تب های گرم ،سرفه ،ورم گلو و لوزه درد بوده و در درمان ضعف بینایی بسیار سودمند است .
ضماد آب گیاه مورد مخلوط با ماش برای تقویت اعضا مفید بوده و در ضمن برطرف کننده درد و ناراحتی های ناشی از ضربه خوردگی ،رنجیدگی در اثر پرت شدن از جایی بلند و مرتفع،دفع کننده ورم ها،برطرف کننده لک های پوستی می باشد .مخلوط این گیاه با سرکه نیز برطرف کننده و تسکین دهنده جوش های خارش دار و زخم شده و مانع از تعریق زیاد خواهد شد .
نحوه مصرف دانه ماش
برای استفاده از دانه ماش شما می توانید آن را به صورت پخته به انواع سوپ ها و آش ها ی خود اضافه نمایید و بدین طریق از خواص ارزمند آن بهره مند گردید .همچنین مصرف جوانه ماش می تواند شما را از مزایای این دانه ارزمند بهره مند کرده و زیبایی و سلامتی را برای پوستتان به ارمغان بیاورد .
مضرات دانه ماش
زیاده روی در مصرف دانه ماش می تواند منجر به بروز عوارض و مضرات دانه ماش گردد .چرا که زیاده روی در مصرف این ماده سبب ناتوانی جنسی ،کاهش اسپرم ،تخریب دندان ها و .. می باشد .مصلح دانه ماش برای جلوگیری از تضعیف قدرت جنسی خوردن روغن بادام بوده و در مورد سایر زیان ها مصرف شیرینی و خردل مفید می باشد .