طحال چیست؟

طحال و نقش آن در بدن +درمان بزرگ شدن طحال

یکی از اندام های بدن که وظیفه تصفیه خون ،نگهداری از گلبول های سالم قرمز و سفید خون و پلاکت های خونی را بر عهده دارد اندامی به نام طحال است که عضوی از دستگاه لنفاوی به شمار آمده و جایگاه آن در زیر قفسه سینه و سمت چپ بدن می باشد .طحال نیز ممکن است مانند هر عضو دیگری از بدن دچار مشکل شده و عملکرد آن تضعیف گردد .به همین دلیل سلامت وب امروز را با هدف  معرفی  طحال و وظایف آن در بدن به همراه درمان بزرگی طحال تهیه نموده  و در اختیارتان قرار داده ایم .

طحال چیست؟

طحال ( spleen ) عضوی اسفنجی و نرم است که در بخش بالایی و سمت چپ شکم و در زیر قفسه سینه قرار گرفته و جزیی از دستگاه لنفاوی بدن محسوب می شود .اندازه و شکل طحال با توجه به جثه فرد در آدم های مختلف متفاوت می باشد اما اندازه آن به صورت معمول  به اندازه یک مشت بسته و درازایی در حدود 10 سانتی متر می باشد .با توجه به این که طحال توسط قفسه سینه محافظت می شود بنابراین به راحتی قابل لمس نمی باشد .


وظایف طحال در بدن

مهم ترین وظایف طحال در بدن شامل موارد زیر می باشد:

  1. تصفیه خون برای مبارزه بهتر بدن با عفونت ها
  2. از بین بردن گلبول های قرمز و فرسوده 
  3. تولید و ذخیره نوعی گلبول سفید به نام لنفوسیت
  4. محل تجمع سلول های سفید خونی به نام ماکروفاژ 
  5. مبارزه با باکتری های خاصی نظیر باکتری های مولد پنومونیا و بیماری مننژیت

انواع اختلالات طحال

انواع اختلالات طحال شامل موارد زیر می‌باشد:


1.بزرگ شدن طحال 

بزرگ شدن طحال یکی از اختلالات شایع مربوط به این عضو است که بیشتر در اثر بروز بیماری های کم خونی همولیتیک ،عفونت طحال، بیماری‌ های کبد و برخی سرطان‌ ها مانند لوسمی ایجاد می شود .


2.فعالیت بیش از حد طحال

به دلیل ابتلا به کم خونی یا بیماری سیروز کبدی طحال بزرگ شده و فعالیت آن به علت کاهش یک یا تعداد بیشتری از المان‌ های موجود در خون افزایش می یابد.


3.پاره شدن طحال 

پاره شدن این عضو در اثر ابتلا به تب غده ای ، بزرگ شدن این عضو، وارد شدن ضربه به شکم و … اتفاق می افتد که در این حالت این عضو دچار خونریزی خواهد شد.


4.سرطان طحال

در اثر ابتلا به سرطان خون (لنفوم یا لوسمی ) سلول های سرطانی به سایر نقاط دستگاه لنفاوی حمله نموده و با حمله به این اندام زمینه بروز سرطان طحال را مهیا می کنند .


توجه

در ادامه شما را با اختلال شایع مربوط به این عضو یعنی بزرگ شدن طحال  آشنا می کنیم .


چه زمانی طحال بزرگ می‌شود؟

بزرگ شدن طحال یا ( اسپلنومگالی) همان گونه که گفتیم در اثر ورود ویروس ها به بدن اتفاق می افتد .بیماری های کبدی ،سرطان های خون مثل لنفوم و لوسمی و.. از مهم ترین دلایل بروز این عارضه به شمار می آیند.سایر بیماری هایی که می توانند منجر به بزرگ شدن این عضو شوند شامل موارد زیر می باشند:


عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه

علمای طب سنتی عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه را عفونت مزمن ، بعضی سرطان‌های خون ، کم خونی (تالاسمی) ، یبوست ، غذاهای ثقیل و چرب ، خوراکی های سودازا ، خربزه ، گل‌ گاوزبان ، گوشت (خصوصاً چرب) ، پوست ماهی و مرغ ، خاویار ، مغز حیوانات ، پستان گاو ، سوسیس ، کالباس ، پیتزا ، ساندویچ ، شیر گاو ، اسفناج ،هندوانه ، ترنجبین ، تمبر هندی ، سیر ، پیاز ، خرما ، عسل ، گل همیشه بهار ، بادمجان سرخ کرده ، کباب دنبلان ، تره ، کدو ، عدس (افراط) ، کله پاچه ، تماس با حیواناتی چون گربه – موش – …..، کمبود «آهن – منگنز – روی –ویتامین ب3 » پودر نوشابه های خارجی بر شمرده اند .


علایم بزرگ شدن طحال

  • خونریزی های مکرر
  • احساس درد در قسمت بالا و سمت چپ شکم 
  • احساس سیری و کم اشتهایی
  • کم خونی
  • خستگی
  • عفونت های مکرر
  • تنگی نفس
  • سکسکه
  • احساس سردی و تعریق پوست

چگونه می توان بزرگ شدن طحال را تشخیص داد؟

برای تشخیص بزرگ شدن طحال می بایست به یک متخصص گوارش مراجعه کنید .پزشک با معاینه بدنی می تواند بزرگ شدن این عضو را در هنگام لمس تشخیص داده و از روش هایی مانند آزمایش خون برای شمارش تعداد گلبول های قرمز و سفید و پلاکت ها موسوم به آزمایش (CBC)،سونوگرافی و یا سی تی اسکن و ام آر آی برای تایید تشخیص خود استفاده نماید.


درمان بزرگ شدن طحال

برای درمان بزرگ شدن طحال پزشک از روش جراحی برداشتن طحال به نام (اسپلنکتومی )استفاده می نماید .این عمل به دو صورت جراحی باز سنتی با ایجاد یک شکاف کامل بر روی بدن و جراحی لاپاراسکوپی قابل انجام است که در زیر به معرفی نحوه انجام هر یک از این روش ها خواهیم پرداخت.


 1.جراحی لاپاراسکوپی

پس از بیهوشی بیمار عمل جراحی آغاز می شود .پزشک از طریق ایجاد 5 شکاف کوچک 2 تا 3 سانتی متری در ناحیه سمت چپ زیر دنده ها لاپاراسکوپ را به بدن  بیمار وارد کرده و با وارد کردن ابزارهای جراحی و مشاهده فضا از طریق دوربین رگ‌های خونی وارد و خارج شده از طحال  را پیدا کرده و با گیره‌ های مخصوص موجب انسداد دائم جریان خون در این عضو خواهد شد .سپس این عضو از بخش‌ های نگه‌ دارنده و سایر اندام‌ های بدن جدا شده و در نهایت از بدن خارج خواهد شد.پس از خارج نمودن این عضو از بدن در صورت فقدان علایمی از خونریزی لاپاراسکوپ از بدن بیمار خارج شده و شکاف‌ ها توسط چسب مخصوص جراحی، نوارهای استریل (نوارهای کوچک دارای قابلیت چسبندگی) و بخیه بسته خواهند شد.


2.جراحی باز

نحوه انجام این عمل مشابه با عمل لاپاراسکوپی بوده و تنها شکاف های ایجاد شده در این عمل بزرگ تر از روش قبلی بوده و جراح می‌تواند به صورت مستقیم کل ناحیه تحت درمان را مشاهده کند.


 درمان گیاهی بزرگ شدن طحال

جهت درمان گیاهی بزرگ شدن طحال یا درمان بزرگی طحال با دکتر روا زاده ریشه کبر پرورده در عسل و سرکه ، جوشانده ی گل بابونه ، رژیم انگور رسیده ، کلم ، مارچوبه ، جوشانده ی «چغندر + خردل + اندکی سرکه» ، به مدت یک هفته هر روز «56 گرم بهار نارنج + 7 گرم مرجان پودر شده» در عسل ، جوشانده ی «زعفران (1 گرم) + تخم کرفس + تخم ترب + تخم هویج + تخم جعفری + کاکوتی (هر کدام 15 گرم)» ، جوشانده ی «زوفای خشک + پوست ریشه ی کبر + عنب الثعلب + پرسیاوشان + تخم پنج انگشت + تخم سداب» (هر یک 10 گرم) با سکنجبین عسلی ، پیاز عنصل را رنده کنید و با 14 برابر سر که با حرارت ملایم بجوشانید ، سپس صاف کنید و با شکر میل کنید

«سالاد جعفری + سرکه + کلم + برگ چغندر + هویج آب پز + کاهو + کرفس + روغن بادام + روغن زیتون تصفیه نشده» ، کوچک لاک (سختی طحال) ، سفوف حکیم قمی ، سفوف نانخواه ، سکنجبین انجدانی ، تریاق فاروق ، قرص کبر ، شربت هندی ، ضماد طحال حنین بن اسحاق ، ضماد طحال قطور امیر عطاءالله ، 10 گرم جاوشیر را به مدت بیست روز در آب انگوربخیسانید و شیره کش کرده میل کنید ؛ زراوند + سکنجبین + سرکه را مفید دانسته اند.


آیا زندگی بدون طحال ممکن است؟

این عضو جزء سیستم ایمنی بدن است از این رو در دوران جنینی تا 4 سالگی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.چرا که در ساخت گلبول های قرمز خون و افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن نقش داشته و خارج کردن آن از بدن بجز در موارد استثنایی نظیر پارگی آن (مثلا در تصادفات) ممنوع است. این عضو در سنین زیر 18 سالگی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و پس از آن هر فردی می تواند بدون این عضو به زندگی خود ادامه دهد اما می بایست به علت قرار گرفتن در معرض انواع عفونت ها بیشتر از سایرین به دستورات پزشک کاملا توجه و عمل نماید .مهم ترین این نکات عبارت است از :

  • تزریق واکسن های تجویز شده قبل و بعد از عمل جراحی اسپلنکتومی

  • تزریق آمپول پنی سیلین و سایر داروهای آنتی بیوتیک

  • عدم مسافرت به مناطقی که شیوع بیماری های مالاریا در آن ها زیاد است .


آیا بزرگ شدن طحال قابل پیشگیری است؟

با توجه به این که بیماری های زمینه ای در بروز این عارضه نقش دارند لذا این بیماری به خودی خود قابل پیشگیری نیست،بنابراین با حفط سلامت عمومی بدن و پیشگیری از ابتلا به بیماری های زمینه ای نامبرده می توانیم از بزرگ شدن این عضو پیشگیری کنیم.

 

 

 

اشتراک گذاری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *