کمر درد یکی از مواردی است که سبب مراجعه افراد به متخصصین ارتوپد و یا متخصصن ستون فقرات می شود .البته هر کمردردی به معنای دیسک نبوده و علایم دردهای دیک کمر کاملا متفاوت از کمرددرهای معمولی می باشد .دردهای دیسک کمر معمولا در زمان ایستادن و یا راه رفتن تشدید شده و در هنگام استراحت کاهش می یابد .بنابراین اگر می خواهید با دیسک کمر،علایم ابتلا به آن و راه های تشخیص و درمان آن آشنا شوید سلامت وب امروز را به دقت مطالعه بفرمایید . |
دیسک کمر چیست؟
دیسک کمر یک بالشتک لاستیکی است که توسط رباط های متصل کننده به دور نخاع پیچیده شده و در بین استخوان های مهره به صورت مستحکم قرار گرفته است .در واقع هر دیسک به شکل یک کپسول صاف و گرد است که در حدود 1 اینچ قطر و 1/4 آن ضخامت دارد .با گذشت زمان و افزایش سن ممکن است تغییراتی در ساختار دیسک ایجاد شود که سبب دردهای دیسک کمر می گردد .در زیر عکس دیسک کمر را مشاهده می فرمایید:
وظایف دیسک کمر چیست؟
کمر انسان از 5 مهره تشکیل شده است که در انتهای آن استخوانی مثلثی شکل به نام استخوان خاجی قرار دارد .ساختار دیسک کمر ژله ای شکل بوده و از آب و کمی پروتئین تشکیل شده است .وظیفه اصلی دیسک ها جذب فشارهای وارده به ستون فقرات و بهبود حرکت مهره های کمر می باشد .بنابراین همه افراد دارای دیسک کمر می باشند و منظور از درد دیسک کمر فتق دیسک یا بیرون زدگی دیسک می باشد .
علائم و نشانه های ابتلا به دیسک کمر
امکان ابتلا به دیسک کمر بدون تظاهر علایم زیر نیز وجود دارد اما شایع ترین علایم ابتلا به دیسک کمر موارد زیر می باشد:
- درد در پایین کمر
- درد دست و پا
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن دست و پا
دلایل ابتلا به دیسک کمر
مهمترین دلایل ابتلا به دیسک کمر افزایش سن و ساییدگی و استهلاک مهره های دیسک بر اثر افزایش سن می باشد .ساختار ژله ای شکل دیسک بر اثر افزایش سن بخشی از آب خود را از دست داده و انعطاف پذیری آن کاهش می یابد و در نتیجه با یک فشار و یا چرخش کوچک ،بلند کردن اجسام سنگین ،سقوط از بلندی و ضربه به کمر ممکن است دچار پارگی دیسک شوید .
عوامل افزایش دهنده ریسک ابتلا به دیسک کمر
- اضافه وزن و چاقی
- انجام مشاغل سخت بدنی
- عوامل وراثتی
دیسک کمر چگونه تشخیص داده می شود ؟
چگونه بفهمیم دیسک کمر داریم ؟ جهت تشخیص دیسک کمرمعاینات بالینی و روش های تشخیصی به پزشکان کمک بسیاری می نمایند .مهم ترین روش های تشخیص دیسک موارد زیر می باشد :
1-تست بالا بردن عمودی پا
شما بر روی تخت دراز می کشید و پزشک پایی را که درد دارد بالا می برد و سپس با پای مخالف همین عمل را تکرار می کند .در هنگام انجام این معاینه پزشک رفلکس،قدرت عضلانی ،توانایی راه رفتن ،لمس شدن و لرزش را در پاهای شما بررسی می نماید .
2- استفاده از روش های تشخیصی
در صورتی که پزشک پس از معاینه بالینی شما جهت تشخیص تردید داشته باشد از روش های تشخیصی برای تشخیص بهتر و دقیق تر استفاده می کند .
- اسکن MRI
- سی تی اسکن
- میلوگرام با استفاده از تزریق ماده حاجب به مایع نخاعی و اشعه ایکس انجام می شود .
نحوه درمان دیسک کمر به چه صورت می باشد ؟
درمان پاره شدن دیسک کمر بسته به سن ، جنس ،میزان بیرون زدگی و میزان پیشرفت بیماری تعیین می شود .بنابراین پزشک با بررسی وضعیت و میزان درد شما از روش های زیر برای درمان این بیماری استفاده می کند:
1-استراحت مطلق
استراحت کردن در منزل از ساده ترین روش های درمانی برای درمان دیسک کمر خفیف می باشد .نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر بدین صورت است که پزشک یک استراحت مطلق 3 روزه و سپس استراحت نسبی را به بیمار توصیه نموده و سپس از سرگیری فعالیت های روزانه با توجه به آموزش هاو توصیه های متخصص طب فیزیکی و توانبخشی انجام می شود .
2-درمان دیسک کمر با ورزش
برای درمان دیسک کمر با ورزش استفاده از نرمش های تقویت کننده عضلات سودمند به نظر می رسد .آموزش این ورزش ها و تمارین توسط متخصص طب فیزیکی به شما انجام خواهد شد و در زمان کاهش درد استفاده از این روش بسیار موثر و سودمند خواهد بود . یکی از ورزش های ایزومتریک برای مبتلایان به این بیماری ورزش تیلتینگ می باشد.برای انجام این ورزش بیمار دراز کشیده ، پاهای خود را جمع کرده و کمر خود را به پایین فشار می دهد و پس از 10 ثانیه به حالت راحت و اولیه باز می گردد . ورزش کشش عضله پریفورمیس و ورزش های سری مک کنزی نیز از رایج ترین روش های درمان این بیماری می باشند که توسط متخصص طب فیزیکی به شما آموزش داده می شوند و انجام صحیح آن ها در بهبود وضعیت شما نقش مهمی دارد .
3- استفاده از داروها
استفاده از داروهای مسکن برای تسکین درد های خفیف و متوسط و داروهای مخصوص آسیب های عصبی و شل کننده های عضلانی در درمان این بیماری کاربرد وسیعی دارند . در نهایت پزشک برای کنترل و کاهش دردهای شما از دارویی به نام کورتون استفاده می نماید .تزریق کورتون با استفاده از تصیربرداری پزشکی مستقیم به قسمت اطراف اعصاب نخاعی شما انجام می شود و یا ممکن است از استروئیدها و کورتون های خوراکی برای کاهش درد و یا التهاب شما استفاده نماید .
4-درمان دیسک کمر با طب سوزنی
استفاده از طب سوزنی برای درمان این عارضه یکی از روش های پر کاربرد می باشد .با استفاده از منافع طب سوزنی در کنار پولاریتی درمانی و کمک از تئوری های قطبیت می توان دیسک کمر را به راحتی درمان نمود.
5-درمان خانگی دیسک کمر
استفاده از کمپرس گرم و سرد در مرحله حاد این بیماری و ورزش های ذکر شده در بندهای بالا به عنوان روش های خانگی درمان این بیماری شناخته شده است .جهت درمان گیاهی دیسک کمر می توانید از گیاهانی مانند نعناع ،سیر، زنجبیل ،بید ،دارچین و خرما استفاده کنید .
6- فیزیوتراپی
فیزیوتراپ ها با استفاده از گرما یا سرما ،تحریک الکتریکی و آموزش حرکات کششی به شما سبب کاهش درد ناشی از ین بیماری در شما خواهند شد .
7- جراحی
در صورتی که پس از شش هفته استفاده از هر یک از روش های تجویز شده فوق وضعیت شما بهبود پیدا نکرد و شما دچار علایم دیگری نظیر بی حسی و ضعف،اشکال در ایستادن و راه رفتن و از دست دادن کنترل مثانه و روده شده باشید پزشک روش جراحی را به شما پیشنهاد می کند .در این روش با استفاده از لوازم و تجهیزات مخصوص عمل ثابت کردن مهره ها انجام شده و یا در موارد نادر پس از حذف دیسک جراح از دیسک های مصنوعی استفاده می کند.
چگونه از ابتلا به دیسک کمر پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر به موارد زیر توجه بفرمایید:
- ورزش کنید
- وزنتان را متعادل نگه داشته و از چاق شدن خودداری نمایید .
- نحوه صحیح نشستن ،ایستادن و خوابیدن را فرا گیرید
- در هنگام بلند کردن اجسام از ران ها و پاهای خود کمک بگیرید نه کمرتان