| سونوگرافی یکی از روش های تشخیصی دقیق و بدون عارضه برای مشاهده و تصویر برداری از اندام‌های بدن است که حتی در دوران بارداری نیز قابل استفاده می‌باشد. در این روش پزشک می‌تواند به راحتی بافت های نرم بدن را مشاهده کرده و وجود هرگونه مشکل و اختلال در عملکرد اندام‌های داخلی بدن را به سرعت و به دقت ارزیابی نموده و تشخیص دهد. در این مقاله تصمیم گرفته‌ایم تا در مورد این روش کاربردی اطلاعات بیشتری را در اختیارتان قرار‌داده و شما را با کاربرد‌های گسترده سونوگرافی بیشتر آشنا نماییم. پس با مقاله سلامت وب امروز همراه باشید. |
سونوگرافی چیست؟
سونوگرافی( ultrasound ) یک روش تشخیصی بسیار دقیق در علم پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ارزیابی اندام‌ها، بافت‌ها، جریان خون در داخل بدن تصاویری را تهیه و تولید می نماید. امواج صوتی تصاویری فراصوت از آن چه که در داخل بدن می‌گذرد را ایجاد کرده و برای بررسی بیشتر در اختیار پزشک قرار می‌دهد. در حین انجام این روش سونوگرافیست ها از دستگاهی به نام مبدل بر روی ناحیه مورد بررسی استفاده می‌کنند. این کاوشگر یا مبدل صدایی با فرکانس بالا منتشر می‌کند که گوش انسان قادر به شنیدن آن نمی‌باشد و با انتقال مبدل به اطراف پژواک ایجاد شده و امواج صوتی به دستگاه اولتراسوند باز می‌گردند تا اندازه، شکل و قوام بافت‌ها و اندام‌های نرم را تعیین کرده و جهت تولید تصاویر به صفحه کامپیوتر منتقل می‌گردند.این روش اطلاعات تشخیصی کلیدی را در مورد وضعیت پزشکی بیمار در اختیار پزشک معالج وی قرار می‌دهد و به تشخیص بیماری و انتخاب شیوه درمانی مناسب برای بیمار کمک بسیاری می‌نماید. سونوگرافی توسط پزشک تجویز شده و جواب سونوگرافی توسط متخصص رادیولوژی و سونوگرافی تفسیر و گزارش می‌شوند.
سونوگرافیست کیست؟
سونوگرافیست‌ها درواقع کار‌آگاهان پزشکی هستند که آموزش‌های لازمه را دیده و دارای مهارت‌های فنی جهت درک بدن انسان و سیستم‌های درون آن می‌باشند. آن‌ها پس از مشاهده و دریافت تصاویر حاصله از سونوگرافی به راحتی می‌توانند در مورد طبیعی یا غیر‌طبیعی بودن ساختمان اندام‌های اظهار‌‌نظر نموده و با یافتن سرنخ‌هایی در طول معاینه اطلاعات کافی و مهمی را برای تشخیص و درمان بیماری در اختیار سایر پزشکان قرار دهند. درواقع کیفیت یک سونوگرافی وابسته به علم، تخصص و مهارت‌های سونوگرافیست در جمع‌آوری شواهد، ارتباط و نتیجه گیری از تصاویر دریافتی می‌باشد.
آمادگی‌های لازم قبل از انجام سونوگرافی
اگر پزشک بیمار را برای معاینه سونوگرافی ارجاع دادبهتر است به دنبال سونوگرافیست ماهر و متخصصی باشد. در زمان تعیین وقت سونوگرافی به صورت معمول اطلاعات لازم جهت آماده‌شدن برای انجام این روش به بیمار اطلاع داده می‌شود و ناشتایی یا عدم ناشتایی، پربودن یا خالی بودن مثانه، محدودیت‌های غذایی و … همگی به بیمار اطلاع داده خواهد‌شد. رایج‌ترین معاینات سونوگرافی برای قسمت‌هایی از بدن مانند اندام‌های داخلی شکم، لگن، رحم، تخمدان و لوله‌های فالوپ تیروئید، کیسه بیضه، سینه، ساختار‌اسکلتی عضلانی، عروق و دریدها بوده و انجام این روش حتی در دوران بارداری برای بررسی وضعیت و سلامتی جنین ،جفت و بند ناف نیز مجاز می‌باشد.
نحوه انجام سونوگرافی
بیمار می‌باست در روز تعیین شده به مرکز مورد‌نظر خود مراجعه نماید. سپس او بر روی تخت دراز می‌کشد و پزشک محل مورد‌نظر را به ژل آغشته می‌نمایدو سپس با تنظیم دستگاه و حرکت پروب مخصوص بر روی ناحیه بهترین نماو تصاویر را از ناحیه مورد بررسی به دست می‌آورد. در طول بررسی تصاویری از آن چه سونوگرافیست می‌بیند گرفته می‌شود تا به پزشک معالج بیمار نشان داده شود. زمان معاینات سونوگرافی بسته به محل تصویربرداری متفاوت بوده و بین 10دقیقه تا یک ساعت و نیم می‌تواند متغیر باشد. بسته به قوانین مرکز یا کلینیک امکان حضور همراه بیمار در طی انجام سونوگرافی ممکن است وجود داشته باشد که معمولاً در اسکن‌های دوران بارداری ورود همراه به داخل اتاق بلامانع می‌باشد. در پایان سونوگرافیست خلاصه‌ای از آن چه را که دیده تهیه نموده و در قالب گزارش به همراه تصویر دریافتی به بیمار ارائه می‌نمایند تا بیمار آن را جهت بررسی بیشتر به پزشک معالج خود تحویل دهد. یافته‌های حاصل از این روش تصویربرداری به جنس، سن، سابقه، علائم و … بیمار متکی بوده و براساس عوامل نامبرده تصاویر حاصله تفسیر می‌گردد.
مزایای استفاده از سونوگرافی
با توجه به این که در این روش از امواج فراصوت برای بررسی ساختمان‌های داخلی بدن استفاده می‌گردد لذا مهم‌ترین مزیت سونوگرافی بی‌خطر بودن آن نسبت به سایر روش‌های تصویر برداری که با اشعه ایکس انجام می‌شوند می‌باشد.
انواع سونوگرافی
انواع سونوگرافی شامل ساده، داپلر، کالرداپلر، دوبعدی، سه‌بعدی، رکتال و سونوگرافی واژینال می‌باشد. سونوگرافی داپلر برای نمایش حرکت خون در رگ‌های خونی بدون نیاز به تزریق ماده حاجب و یا اشعه ایکس و تنها با استفاده از امواج فراصوت صورت می‌پذیرد. با استفاده از این روش تصویربرداری می‌توان اطلاعات مفیدی را در مورد آمبولی، مشکلات شریانی و … را در اختیار پزشک قرار داد. علاوه بر این از این نوع سونوگرافی می‌توان جهت تصویربرداری از عروق‌خونی، ناهنجاری‌های بیضه در مردان و وضعیت جنین و جفت طی دوران بارداری و … استفاده نمود.
محدودیت‌های سونوگرافی
امواج فراصوت استفاده شده در ابزار تشخیصی قدرتمند قادر به مشاهده و بررسی قسمت‌هایی از بدن همانند مغز و ریه‌ها نمی‌باشد و برای تشخیص هرگونه مشکل در قسمت‌های مربوطه انجام سی تی اسکن و یا ام . آر . آی از دقت بالاتری برخوردار می‌باشند.
کلام پایانی
سونوگرافی روشی دقیق و بسیار آسان و بدون درد و عارضه جهت تصویربرداری از بدن است که در تشخیص انواع عارضه‌ها و بیماری‌ها می‌تواند نتایج قابل قبول و دقیقی را در اختیار پزشک قراردهد. با مراجعه به کلینیک‌های معتبر و پزشک متخصص می‌توانید از کیفیت بالای ثبت تصاویر و تفسیر نتایج حاصله اطمینان داشته و روند تشخیص و درمان بیماری را سرعت بخشید.