غلظت خون از مهم ترین مشکلاتی است که می تواند سلامتی فرد را تهدید نموده و جان وی را به خطر بیندازد .غلیظ شدن خون سبب عدم فرایند خون رسانی به نحو مطلوب به سایر ارگان های حیاتی بدن گشته و در نتیجه ریسک بروز جمله قلبی را افزایش خواهد داد .اما از کجا بفهمیم که غلظت خون داریم و در صورت غلیظ بودن خون چگونه آن را درمان نماییم؟نوشتار امروز سلامت وب با هدف برررسی غلظت خون ، علل و علایم آن و روش های درمان آن تهیه شده و در اختیار شما قرار گرفته است . |
غلظت خون چیست؟
غلظت خون از مهم ترین مشکلاتی است که می تواند جان فرد را به خطر انداخته و سلامتی وی را تهدید نماید.به افزایش شمار گلبول های قرمز خون در واحد حجم غلظت خون گفته می شود. با توجه به این که میزان هموگلوبین خون به صورت طبیعی در زنان بین 12 تا 14 گرم و در مردان بین 14 تا 16 گرم در دسی لیتر می باشد بنابراین افزایش در میزان هموگلوبین (در زنان 16 و در مردان 18) به عنوان بیماری غلظت خون محسوب می شود .این عارضه سبب می شود خون درون رگ ها نتواند به آسانی حرکت نماید و در نتیجه با ضعیف شدن فرایند خون رسانی به سایر ارگان های حیاتی بدن خطر بروز حمله یا سکته قلبی افزایش می یابد.
انواع غلظت خون
- غلظت خون اولیه
در این حالت تولید گلبول های قرمز خون به صورت اتوماتیک توسط سیستم خون ساز بدن بالا می باشد.
- غلظت خون ثانویه
در این نوع از غلظت خون سیستم خون ساز بدن کاملا سالم و بدون مشکل بوده ولی ابتلا به برخی بیماری ها مانند رماتیسم،بیماری های مزمن ریوی، کلیوی و قلبی و یا تومورها سبب فلیظ شدن خون می شود .
علایم و نشانه های ابتلا به غلظت خون
مهم ترین علایم غلظت خون شدید عبارت است از:
- برافروختگی پوست صورت
- قرمزی چشم ها
- اختلالات هوشیاری
- منگی
- سردرد
- خواب آلودگی
- گزگز دست و پا
- نفس نفس زدن
- بنفش شدن رنگ لب ها
- خونریزی بینی بدون دلیل
علت بروز غلظت خون چیست؟
علل بسیاری در بروز این عارضه تاثیر دارند که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:
- ایجاد اختلال در عملکرد مغز استخوان و تولید گلبول قرمز بیشتر
- عدم رسیدن اکسیژن کافی به بافت های بدن
- زندگی در ارتفاعات بلند و کوهستانی
- ابتلا به مشکلات ریوی
- افزایش میزان هموگلوبین به صورت مادرزادی
- استعمال دخانیات
- رژیم غذایی ناسالم
- کم تحرکی
غلظت خون چگونه تشخیص داده می شود؟
از کجا بدانیم غلظت خون داریم ؟ در صورت مشاهده هر یک از علایم نامبرده بهتر است برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی این بیماری هر چه سریع تر به یک متخصص داخلی و یا متخصص خون مراجعه کنید .پزشک پس از شنیدن شرح حال شما و بررسی سوابق پزشکی شما برای تشخیص غلظت خون شما را به آزمایشگاه ارجاع می دهد .در آن جا با گرفتن نمونه از خون شما و اندازه گیری (اچ.تی.سی) یا هماتوکریت در خون شما وجود این بیماری را در شما تشخیص می دهند و سپس پزشک با توجه به نتیجه آزمایش شما و تعیین نوع غلظت خون پروسه درمان را آغاز می نماید.
غلظت خون کاذب چیست؟
در برخی موارد شاهد هستیم علیرغم کافی بودن میزان هموگلوبین ،میزان این آیتم در خون بالا نشان داده می شود که این پدیده به غلظت خون کاذب معروف است و مهم ترین دلایل بروز آن به شرح زیر می باشد:
- کم آبی بدن که درمان غلظت خون با آب چاره رفع این مشکل است .
- استرس زیاد
- انجام فالیت بدنی شدید قبل از نمونه گیری
- ناشتا بودن به مدت طولانی برای انجام آزمایشات دیگر
آیا غلظت خون سبب تیره شدن رنگ خون می شود؟
خون جریان یافته درون سرخرگ ها همیشه شفاف و قرمز رنگ و خون موجود در سیاهرگ ها تیره رنگ می باشد .خون موجود در سیاهرگ ها اکسیژن بسیار کمی دارد و اکسیژن موجود در سیاهرگ ها به بافت های بدن منتقل شده در حین بازگشت به قلب و ریه حامل فضولات سلولی نیز می باشد که مجددا این خون تصفیه شده و به بافت ها منتقل می شود .بنابراین تیره بودن خون لزوما دلیلی بر غلیظ بودن خون نبوده اما در صورت ابتلا به غلظت خون مطمئنا رنگ خون تیره تر خواهد بود.
غلظت خون چگونه درمان می شود؟
- مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند آپیکسابان؛دابیگاتران؛ادوکسابان؛ فونداپارینوکس ؛هپارین ؛ وارفارین البته با تجویز پزشک
- تزریق داخل وریدی هپارین و فونداپارینوکس
- مصرف قرص کاهش غلظت خون مانند آسپرین؛کلوپیدوگرِل (پلاویکس)؛ دیپیریدامول (پرزانتین)؛ پراسوگرل با تجویز پزشک
- برطرف نمودن و درمان بیماری هایی که در غلظت خون ثانویه موثر هستند .
- در صورت بالا بودن غلظت خون از 56 درصد در مردان و 52 درصد در زنان فرایند خون گیری به تناوب انجام شده و خون گرفته شده دور ریخته می شود تا خون رقیق شود.
- تنظیم میزان گلبول های قرمز خون
- حجامت نیز راهی برای از بین بردن غلظت خون به شمار می رود.
- درمان های گیاهی
- اصلاح تغذیه
نقش تغذیه در درمان غلظت خون
برای غلظت خون چه بخوریم؟ برخی مواد غذایی وجود دارند که مصرف آن ها سبب رقیق شدن خون می گردد .توصیه می کنیم با مصرف خوراکی هایی مانند زنجبیل،زردچوبه،دارچین،فلفل ،کاهو، گوجه فرنگی، بروکلی ، پیاز، انواع توت، انگور، گریپ فروت، آناناس و انار،آجیل،ماهی،چای سبز، آب انگور، آب زغالاخته ،سیر و شکلات تلخ غلظت خون را درمان کرده و از این طریق به رقیق شدن خونتان کمک کنید .
علل ایجاد غلظت خون از دیدگاه طب ابوعلی سینا
ابوعلی سینا عوامل ایجاد یا تشدید کننده غلیظ شدن خون را مصرف مواد افزاینده اوره خون و چربی خون، کم نوشیدن آب و مایعات (کمتر از ۸ لیوان در روز)، سیگار، پسته، تخم مرغ، لبنیات چرب، گوشت های چرب، سوسیس، کالباس، پیتزا، ساندویچ، رب، سس، ماهی، کنسرو ماهی، پوست مرغ و ماهی، نمک (افراط)، گوجه برقانی، خاویار، خیار شور،زیتون شور، شاهی، شنبلیله، جگر حیوانات، سیرابی، شیردان، کله پاچه، دل و قلوه، شیرینی، قند و شکر، شکلات، مارگارین، خرما، ارده شیره، کنجد، گرمی (خوراکی های تند و شیرین)، سمبوسه دانسته اند.
درمان غلظت خون با طب ابوعلی سینا
ابوعلی سینا برای درمان گیاهی غلظت خون مصرف ویتامین p-c، روزی 1 تا 2 کیلوگرم میوه (به ویژه توت فرنگی- پرتقال- لیموترش- آلبالو- زردآلو- سیب قرمز- ازگیل- نارنج- انار-کیوی- لیموشیرین)، سالاد« گوجه فرنگی+ آب لیموترش تازه+ پیاز+ ترب سیاه یا سفید+ فلفل سبز+ کاهو+ هویج خام+ روغن زیتون (تصفیه نشده)»، عرقیات مفید برای غلظت خون شامل عرق «کاسنی+ شاتره» روزی 3 تا 7 لیوان، آب گوجه فرنگی+ آب لیموترش، ماءالشعیر روزی 3 تا 5 لیوان، آب هندوانه روزی 3 تا 5 لیوان، آب انواع سبزی پخته با آب لیمو ترش، در سوپ پیاز فراوان+ سیر+ گوجه فرنگی+ فلفل سبز تند+ جعفری و آب لیموترش تازه بریزید؛ مواد مدر (گیاهان مدر)، آب ترب سیاه یا سفید+ عسل، روزی یک لیتر آب مرکبات (پرتقال+ گریپفروت+ نارنگی+ لیمو ترش+ لیمو شیرین+ نارنج+ تو سرخ)، به کار انداختن کلیه با مصرف مایعات و آبمیوه، سیر، جوشانده برگ زبان گنجشک، عرق «گزنه(7)+ قره قاط(3)+ تخم یونجه(5)» (بر حسب گرم)- روزی ۳ لیوان به فواصل روز را توصیه نموده اند.
چگونه از غلیظ شدن خونمان جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از غلیظ شدن خون به نکات زیر توجه نمایید:
- سیگار نکشید.
- فرایند اهدای خون را برای سلامت خود و نجات جان دیگران به صورت مستمر انجام دهید.
- از مواد غذایی سالم استفاده کنید .
- در صورت ابتلا به بیماری هر چه سریع تر نسبت به درمان آن اقدام کنید .