آدنومیوز رحم نوعی بیماری زنانه است که به علت رشد سلول های بافت داخلی رحم در دیواره عضلانی رحم ایجاد شده و به عنوان یکی از علل اصلی خونریزی سنگین قاعدگی و یا مقاربت های دردناک معرفی می شود. این بیماری نسبتاً شایع فاقد علامت خاص و منحصربه فردی بوده و تنها در معاینات دوره ای و یا با استفاده از برخی روش های تشخیصی می توان وجود آن را تشخیص داد. با مقاله امروز سلامت وب همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد این عارضه به دست آورید. |
آدنومیوز رحم چیست؟
آدنومیوز به انگلیسی (Adenomyosis) زمانی اتفاق می افتد که بافت دیواره رحم به سمت دیواره ماهیچه ای رحم کشیده شده و در اثر رشد نابجای بافت رحم، رحم پس از هر دوره قاعدگی متورم شده و همین امر سبب بروز قاعدگی سنگین می گردد. درواقع بافت پوششی نرمال حفره داخلی رحم در این عارضه در دیواره های عضلانی رحم شروع به رشد کرده و وضعیتی به نام آدنومیوز را به وجود می آورد. با توجه به این که لایه پوششی حفره داخلی هم تحت تاثیر هورمون ها رشد می کند بنابراین بافت پوششی که در لایه عضلانی شروع به رشد نموده است سبب ایجاد کیست در رحم و آسیب دیواره رحم می شود.
تفاوت آندومتریوز و آدنومیوز
این دو عارضه، علاوه بر تشابه اسمی در بسیاری از موارد مشترکات زیادی با یکدیگر دارند. اما مهم ترین تفاوت آندومتریوز با آدنومیوز را می توان به صورت زیر عنوان نمود. در واقع در آدنومیوز سلول های پوشاننده داخلی ترین لایه رحم یا همان آندومتر در داخل عضله رحم یا میومتر رشد می کنند. اما در آندومتریوز سلول ها خارج از رحم و در تخمدان ها و لوله های فالوپ نیز رشد کرده و منتشر می شوند. احتمال ابتلا به هر دو بیماری یکسان بوده و آندومتریوز در دهه 30 تا 40 سالگی و آدنومیوز رحم در سنین 40 تا 50 سالگی بروز می کند و خوشبختانه در بیشتر موارد علائم هر دو عارضه پس از یک سال از آخرین یائسگی از بین خواهد رفت.
چه عواملی ریسک ابتلا به آندومیوز رحم را افزایش می دهد؟
علل اصلی بروز آدنومیوز تاکنون ناشناخته است اما برخی عوامل را می توان به عنوان علل ابتلا به آدنیومیوز رحم برشمرد:
- سن: این عارضه بیشتر در سنین 40 تا 50 سالگی مشاهده می شود و عموماً پس از یائسگی به علت کاهش سطح استروژن از بین می رود.
- بارداری: افزایش تعداد دفعات بارداری می تواند شانس بروز آدنومیوز رحمی را افزایش دهد.
- جراحی رحم: انجام جراحی های رحم و یا انجام سزارین
- عوامل ژنتیکی و وراثتی
- رشد جنین در رحم :در زمان تشکیل جنین و قبل از تولد
- التهابات رحمی
علائم آدنومیوز رحمی چیست؟
این بیماری در بیشتر موراد بدون علامت بوده و تنها موجب ایجاد ناراحتی های خفیف می گردد. به هر حال مهم ترین علائم آدنومیوز رحم را می توان موارد زیر برشمرد:
* کرامپ های شدید قاعدگی
* احساس فشار در مثانه و مقعد
* مقاربت دردناک
* عفونت و التهاب لگن
* خون ریزی های شدید قاعدگی
* دفع لخته خون
* لکه بینی بین قاعدگی
* احساس سنگینی در شکم و یا زیرشکم
* حساسیت به لمس در ناحیه شکم
آدنومیوز رحم چگونه تشخیص داده می شود؟
آدنومیوز رحم در سونوگرافی واژینال و یا سونوگرافی ساده و انجام MRI شکمی به سادگی قابل تشخیص می باشد.در برخی موارد نیز پزشک با انجام کورتاژ تشخیصی D&C وجود این عارضه را تشخیص می دهد و سپس اقدامات درمانی لازم را بنا به وضعیت و شرایط بیمار آغاز می نماید.
آدنومیوز رحم چگونه درمان می شود؟
روش های درمان آدنومیوز با هدف کاهش علائم این عارضه عموماً شامل موارد زیر می باشد:
- درمان دارویی آدنومیوز عموما شامل تجویز داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مانند ایبوبروفن است که مصرف این دارو علاوه بر تسکین گرفتگی های عضلانی می تواند موجب کاهش جریان خون قاعدگی نیز گردد.
- درمان های هورمونی: همانند تجویز قرص های ضدبارداری، داروهای ضد بارداری پروژستون (به صورت خوراکی و تزریقی) جهت کاهش سطح استروژن، استفاده از دستگاه های داخلی رحمی هورمونی همانند IUD Mirena (آی .یو . دی میرنا) این دستگاه 5 سال داخل رحم باقی خواهد ماند.
- جراحی : تنها روش درمان قطعی آدنومیوز رحم برای بهبود کامل این بیماری انجام جراحی هیسترکتومی است. در این جراحی که به سه صورت لاپاراتومی، لاپاراسکوپی و واژینال قابل انجام است رحم به صورت کامل و حتی در برخی موارد به همراه تخمدان ها برداشته شده و بدین ترتیب این عارضه بهبود می یابد.
آیا در صورت ابتلا به آدنومیوز رحم می شود باردار شد؟
براساس تحقیقات انجام شده نمی توان بیماری آدنومیوز را به صورت قطعی به عنوان تهدیدی برای اقدام به بارداری معرفی نمود و بر طبق نظر برخی پزشکان داشتن آدنومیوز و بارداری به همراه هم فاقد اشکال است . اگرچه این عارضه می تواند خطر سقط جنین و ناباروری را تا حدود کمی افزایش دهد اما در این زمینه و برای جلوگیری از بروز خطرات بارداری و داشتن بارداری سالم و بی خطر معاینه دقیق و مشورت با پزشک متخصص زنان و زایمان به تمامی بانوان قبل از بارداری توصیه می گردد.
روش های درمان خانگی آدنومیوز
جهت درمان خانگی و سنتی آدنومیوز و درمان بزرگ شدن رحم با طب سنتی می توانید از خواص روغن کرچک، زنجبیل، زردچوبه، گیاه پنج انگشت، رازیانه، جعفری و هویج استفاده نمایید.
کلام پایانی
آدنومیوز رحم یک بیماری خوش خیم رحمی است که در طی بروز آن داخلی ترین لایه رحم یعنی آندومتر به لایه عضلانی رحم یعنی میومتر نفوذ کرده و باعث بزرگ و نرم شدن رحم می گردد. این بیماری می تواند سبب بروز بیماری های دیگری همچون میوم، آندومتریوز و پولیپ های آندومتر نیز گشته و تشخیص با علایم بالینی، معاینه فیزیکی و انجام سونوگرافی به راحتی امکان پذیر است.