خارش بدن در هر کجا که باشد بسیار آزار دهنده و کلافه کننده است .این حالت با علایمی نظیر سوزش در پوست همراه بوده و می تواند محدود به موضعی خاص و یا در کل بدن گسترش داشته باشد .برای رهایی از خارش می بایست علت خارش را ریشه یابی نموده و با ریشه کن نمودن آن خارش بدن را از بین برد .در سلامت وب امروز به طور مفصل به بررسی این موضوع پرداخته و علت خارش بدن و روش های درمان آن را خدمتتان معرفی می نماییم . |
خارش بدن چیست؟
خارش بدن تجربه احساسی تحریک کننده همراه با سوزش پوست می باشد که در برخی مواقع خارش پوست آنقدر شدید می شود که شما پوستتان را خراش داده و زخمی می نمایید .عوامل بسیاری در خارش بدن نقش دارند که در زیر به معرفی و بررسی آن ها می پردازیم.
علت خارش بدن چیست؟
علت خارش بدن عموما ابتلا به بیماری های سیستمیک و پوستی می باشد .خارش بدن می تواند در هر فردی ایجاد شود و در برخی افراد به صورت خارش موضعی و در برخی دیگر شاهد خارش کل بدن باشیم .تحقیقات نشان داده است خارش بدن در افراد مبتلا به آلرژی های فصلی ،آسم ،اگزما ،ایدز ،زنان باردار و سالمند بیشتر دیده می شود .در ادامه به معرفی و بررسی عوامل موثر در بروز خارش بدن می پردازیم :
1- ابتلا به بیماری های سیستمیک
ابتلا به برخی از بیماری های سیستمیک با تظاهراتی مانند خارش همراه بوده و برای درمان خارش بدن نباید درمان این بیماری ها را از نظر دور داشت.مهم ترین بیماری های سیستمیک که سبب خارش بدن می شوند موارد زیر می باشند:
- نارسایی کلیوی
- نارسایی کبدی
- مشکلات صفراوی
- -کمبود آهن
- افزایش غلظت خون
- اختلال در عملکرد غده تیروئید
- دیابت
- یائسگی
- سرطان ها
- MS
- ایدز و ….
2-ابتلا به بیماری های پوستی
ابتلا به برخی از بیماری های پوستی علت دیگری برای خارش بدن به شمار می آیند و می توانند سبب کاهش و افزایش میزان خارش پوست بدن شوند .شایع ترین بیماری های پوستی منجر به خارش عبارتند از :
- اگزما
- درماتیت
- گزش حشرات و نیش زنبور
- پسوریازیس و …
3- عوارض مصرف برخی از داروها
مصرف برخی داروها می تواند سبب بروز واکنش های آلرژیک در بدن شما شده و در نتیجه شما دچار علایمی نظیر خارش بدن و خارش پوست دست خواهید شد .داروهایی نظیر مرفین ها ،برخی از آنتی بیوتیک ها مانند اریترومایسین،داروهای مربوط به درمان مشکلات عصبی ،داروهای هورمونی حاوی استروژن و پروژسترون ،ویتامین ب کمپلکس از مهم ترین داروهایی هستند که می توانند سبب بروز عوارض ناخواسته مانند خارش بدن در شما شوند .
4- ابتلا به بیماری های روحی و روانی
افراد مبتلا به بیماری های روحی و روانی به علت اضطراب و افسردگی نیز ممکن است در ناحیه مقعد و اندام تناسلی خارش را تجربه کرده و در اثر خارش شدید مناطق یاد شده ممکن است خراش های پوستی در نقاط ذکر شده ایجاد گردد .
5-کبد
خارش پوست و کبد ممکن است ارتباط تنگاتنگی با هم داشته و نشانه ای از ابتلا به بیماری های کبدی مانند هپاتیت آ ،هپاتیت ب،سیروز کبدی و …باشد .این نوع خارش معمولا همراه با علایمی نظیر زردی پوست، خستگی، کاهش وزن، درد شکم، و …مشاهده می شود .
6-خارش با منشاء نامشخص PUO
در این افراد علت خارش کاملا نامشخص بوده و این افراد نیاز به مراقبت های بیشتری نسبت به گروه های قبلی داشته ومی بایست سالانه از جهت وضعیت سلامتی مورد چکاب قرار گیرند .
نقش محرک ها در بروز خارش در بدن چیست؟
قرار گرفتن در برابر محرک های فیزیکی مانند نور خورشید ،گرما،رطوبت،فشار،لمس و خشکی پوست می تواند سبب حس خارش در شما شده و علت خارش دست و پا به شمار آید .همچنین تماس با برخی از محرک های شیمیایی مانند مواد شیمیایی قلیایی و یا اسیدی و حتی آب از طریق ماده واسط موجود در بدن به نام هیستامین منجر به ایجاد یا تشدید خارش در بدن شما می شود .
علت خارش بدن در شب چیست؟
در برخی مواقع مشاهده شده است که خارش بدن در شب تشدیدمی شود .علت خارش بدن در شب عموما بروز ضایعات پوستی مانند برآمدگی ،تاول،بثورات جلدی و ….بوده که می بایست برای درمان به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا از نظر ابتلا به بیماری هایی مانند بیماری گال ،اگزما و …مورد بررسی قرار بگیرید .فراموش نکنید ابتلا به بیماری هایی نظیر گال ،پسیوریازیس و یا دیابت می توانند اصلی ترین علت خارش پا و یا دست محسوب شوند .همچنین بیماری خارشی پوست سر نیز می تواند ناشی از ابتلا به شپش باشد که در هر صورت می بایست به یک متخصص پوست مراجعه نموده تا ارزیابی و معاینات تخصصی لازم در شما صورت گرفته و پس از تشخیص ،پزشک نسبت به درمان و رفع این مشکل در شما سریعا اقدام نماید .
راه درمان خارش بدن چیست؟
پس از مراجعه به پزشک و بررسی شرح حال و سوابق بیماری ها در شما ،پزشک با معاینه بدن شما علت خارش شبانه بدن در شما را پیدا نموده و با توجه به علت پروسه درمان را آغاز خواهد نمود .پزشک با نمونه برداری از ضایعات پوستی و یا با انجام برخی از تست ها برای اندازه گیری برخی از فاکتورهای خونی ابتلا به بیماری های سیستمیک و یا بیماری های پوستی را در شما تشخیص خواهد داد .نکته قابل توجه این است که خارش در برخی موارد می تواند نشانه خاموش یک بیماری سیستمیک تلقی شده و در صورت مراجعه سریع و به موقع به پزشک و شناسایی عامل زمینه ساز بتوانید از پیشرفت بیماری جلوگیری نمایید .بنابراین در صورت بروز خارش در بدن آن را جدی گرفته ونسبت به شناسایی علت آن سریعا اقدام نمایید .
اقدامات موثر جهت کنترل و کاهش خارش بدن
در صورت شناسایی عامل موثر در بروز خارش بدن پزشک با اقدامات درمانی لازم علت را حذف و یا کنترل می کند .سایر اقدامات موثر جهت کنترل و کاهش خارش بدن موارد زیر می باشد:
- کاهش خاراندن پوست
- کنترل استرس های روزمره به وسیله یوگا ،مراقبه و مدیتیشن
- محدود نمودن مواد محرک مانند کافئین ،قهوه ،نمک و …
- کاهش مصرف نوشیدنی های گازدار
- عدم استفاده از لباس های پشمی
- شست و شوی صحیح لباس ها
- استفاده از لوسیون بدن
- جلوگیری از تعریق بدن
- مرطوب نگهداشتن پوست های خشک
داروهای گیاهی موثر جهت کنترل و کاهش میزان خارش
استفاده از روغن نارگیل ،روغن درخت چای ، روغن بابونه ،زردچوبه ،ژل آلوئه ورا،جوش شیرین ،لیموترش،میخک و جو دوسر بهترین روش های خانگی برای درمان این عارضه شناخته شده اند.
داروهای موثر جهت درمان خارش
- کرم ضد خارش لیدوکائین
- لوسیون های حاوی کافور، منتول، فنل، پراموکسین
- کرم های کورتیکواستروئیدی
- تاکرولیموس
- پیمکرولیموس
- آنتی هیستامین خوراکی
- ستیریزین
- لوراتادین
- دیفن هیدرامین
- پرومتازین و …