| گیاه خرگوشک از قدیمی ترین و پرکاربرد ترین گیاهان دارویی است که از دیر باز تا کنون پزشکان و اطباء طب سنتی از خواص دارویی و درمانی آن برای درمان بسیاری از بیماری ها بهره جسته اند.اگر می خواهید با این گیاه و خواص شگفت انگیز آن بیشتر آشنا شوید به ادامه مقاله امروز توجه بفرمایید . |
گیاه خرگوشک چیست؟
گیاه خرگوشک با نام انگلیسی mullein ونام علمی verbascum یکی از بهترین و پر خاصیت ترین گیاهان دارویی است که کاربرد گسترده ای در سلامتی بدن و مراقبت از سلامتی پوست و مو دارد.نام های دیگر خرگوشک شامل گل ماهور ، بوصیر، درماهی و زر ماهی بوده و طبع خرگوشک گرم و خشک می باشد .
مشخصات ظاهری گیاه خرگوشک
خرگوشک گیاهی علفی و گلدار متعلق به راسته نعناسانان و تیره گل میمونیان است که بومی مناطق اروپایی (کشورهای آلمان ،لهستان، مجارستان و…. ) و آسیایی خاصه ایران است که در شمال غربی و غرب ایران کاشت و رویش آن متداول تر از سایر نقاط می باشد . این گیاه چندساله دارای ریشه ای ضخیم و مستقیم بوده و ساقه ی آن ارتفاعی در حدود 60 تا 200 سانتی متر دارد . ساقه این گیاه زاویه دار و به شکل پنج ضلعی بوده و برگ های گل ماهور دندانه دار ، بیضی شکل و کشیده می باشد . سطح برگ ها ناصاف بوده و طرفین آنها پوشیده از کرک های ستاره ای شکل می باشد .
گل های این گیاه به صورت خوشه ای و به رنگ زرد روشن است که قسمت های خارجی آن کرک دار می باشد . زمان گل دهی خرگوشک اوایل خرداد تا اواخر شهریور ماه بوده و میوه این گیاه از نوع کپسوله و محتوی دندانه های ریزی به رنگ قرمز تیره می باشد . کاشت و تکثیر خرگوشک از طریق بذر صورت گرفته و بهترین زمان برای کاشت خرگوشک اواخر پاییز یا اوایل بهار می باشد .شکل گیاه خرگوشک را می توانید در زیر مشاهده نمایید:
ترکیبات شیمایی موجود در گیاه خرگوشک
گل های این گیاه دارای مواد موسیلاژی ، ترکیبات قندی ، ساپونین ، آنتی اکسیدان ها ، کارتنوئید هایی نظیر بتاکاروتن و کروسین وفلاونوئیدهایی از قبیل هسپریدین و ورباسکوزید می باشد . اندام دارویی گل ماهور شامل گل ، برگ و ریشه بوده و این قسمت ها سرشار از ویتامین های آ، ب و ث و عناصر معدنی همچون کبالت،کلسیم ، منیزیم ، فسفر ، سدیم و زینک می باشد .
خواص درمانی خرگوشک
مهم ترین خواص درمانی خرگوشک در طب سنتی را می توان موارد زیر برشمرد :
1-درمان سرفه و سایر بیماری های تنفسی
اگر از سرفه شدید ،آسم ، برونشیت و سایر بیماری های ریوی رنج می برید از خواص درمانی گل ماهور برای سرفه استفاده نمایید . اثرات درمانی این گیاه در رفع سرفه ، تسکین گلو درد و درمان بیماری سل و برونشیت کاملا به اثبات رسیده است . برای برطرف کردن مشکلات ریوی با این گیاه تنها کافی است تا ریشه این گیاه را سوزانده و دود آن را استنشاق نمایید و یا با مصرف جوشانده خرگوشک و غرغره آن سرفه و سایر علائم موجود را از بین ببرید .
2- بهبود عملکرد گوارش
این گیاه درمانی نافع برای رفع بواسیر ، خونریزی روده و اسهال می باشد . با مصرف این گیاه پرخاصیت می توانید به آسانی فرایند گوارش و هضم غذا را بهبود ببخشیده و با پاکسازی روده از سموم وجود بسیاری از مشکلات گوارشی همچون نفخ معده و روده درمان نمایید .
3– کاهش درد های مفصلی
این گیاه به دلیل داشتن فلاونوئید ها و سایر ترکیبات آنتی اکسیدانی دارای خواص ضد التهابی بوده لذا استفاده موضعی از برگ های این گیاه بر روی مفاصل سبب کاهش درد و رفع التهاب می گردد و با ماساژ ریشه و برگ های این گیاه یا روغن خرگوشک بر روی موضع دردناک به آسانی کمر درد و سایر درد های مفصلی ناشی از آرتروز و روماتیسم را تسکین دهید .
4- درمان اختلالات پوستی
استفاده موضعی از روغن خرگوشک راه درمان طیف وسیعی از اختلالات پوستی است . با ضماد نمودن این روغن بر روی پوست می توان هر گونه زخم ،تاول و بریدگی های موجود را ازبین برده و سطح پوست را صاف و یکدست نمایید .
5- درمان بی خوابی
برای درمان بی خوابی و افزایش بهبود کیفیت خواب شبانه خود از خواص خرگوشک استفاده کنید. این گیاه به عنوان یک آرام بخش و مسکن گیاهی قوی می تواند در آرامش اعصاب و رفع بی خوابی شما تاثیر بسزایی داشته باشد .
6- آنتی باکتریال و ضد عفونت
خواص آنتی باکتریایی این گیاه آن را به گیاهی قدرتمند در درمان و ریشه کن نمودن انواع عفونت ها ،علی الخصوص عفونت های تنفسی ، عفونت گوش و ….. تبدیل نموده است .
7- زیبایی موها
خواص روغن خرگوشک برای موها شامل درمان موخوره ،افزایش رشد مو ، رفع کدری مو ، خشکی مو و شوره سر می باشد . با روغن خرگوشک می توانید موهای خود را نرم و زیبا کرده و به آسانی از خواص آن برای تقویت ابرو و مژه استفاده نمایید و یا موهای خود را به رنگ زرد در آورید .
8- بهبود و رفع اسپاسم ها
این گیاه دارای خاصیت ضد اسپاسم است لذا می تواند در گرفتگی عضلات ، درد های قاعدگی و کرامپ های گوارشی مفید و موثر واقع گردد.
9- محافظت از سلامت کلیه و مثانه
ریشه خرگوشک برای محافظت از سلامت کلیه ها و مثانه دارویی بی نظیر و بسیار شفا بخش است. با استفاده از این دارو می توان بی اختیار ادرار ، سنگ کلیه و مثانه و … را به سرعت درمان نمود.
10- ترک سیگار
نوشیدن چای خرگوشک برای ترک سیگار و پاکسازی ریه ها از عوارض ناشی از سیگار بسیار مفید است . استفاده از چای خرگوشک در کاهش میل به سیگار ، باز شدن ریه ها و سرفه های ناشی از دود سیگار مفید و کاربردی است .
نحوه مصرف گیاه خرگوشک
شما می توانید با مصرف خوراکی و موضعی این گیاه از خواص بی نظیر و متعدد آن در راستای سلامتی و زیبایی بهره مند گردید.قرار دادن برگ های این گیاه به صورت ضماد راه حل مناسبی برای رفع اسپاسم و التهابات و سلولیت می باشد . نوشیدن چای خرگوشک و عسل خرگوشک نیز راه حل مناسبی برای درمان مشکلات تنفسی و سایر مشکلات و بیماری های نام برده است . با مصرف موضعی روغن خرگوشک نیز می توان رشد موها ،ابرو ، مژه ، ریش و سبیل را افزاش داد و از سفید شدن زودرس آنها جلوگیری کرد.
عوارض و مضرات گیاه خرگوشک
این گیاه سراسر خاصیت است و مضرات خرگوشک بسیار ناچیز می باشد . تنها زنان باردار ،شیرده و افراد مبتلا به آلرژی های غذایی و حساسیت های پوستی می بایست برای جلوگیری از عوارض جانبی گل ماهور از مصرف این گیاه خودداری کرده و قبل از استفاده از این گیاه حتما با پزشک خود در این زمینه مشورت نمایند .