بعد از ازدواج مراجعات پزشكي به متخصص زنان بايد به صورت سالانه انجام شود حتي اگر هيچ مشكلي نداشته باشيد. در اين مراجعات معمولا معاينه و سونوگرافي سينه، معاينه رحم و پاپ‌اسمير انجام مي‌شود.
تست پاپ اسمیر چگونه است؟
انجام پاپ‌اسمير كمتر از یک دقيقه طول مي‌كشد، درد چنداني ندارد و فقط در حد يك معاينه ساده زنانه است. درواقع‌گيرنده‌هاي درد در دهانه رحم بسيار كم هستند. اگر هم دهانه رحم التهاب داشته باشد ممكن است با انجام اين تست مقداري لكه‌بيني يا خونريزي ايجاد شود. اما جاي نگراني وجود ندارد و براي اين التهاب نيز دارو تجويز مي‌شود. نكته مهم ديگر اينكه پاپ‌اسمير نبايد حين قاعدگي انجام شود. همچنين 48 ساعت قبل از آن بايد از رابطه جنسي و مصرف كرم يا پماد خودداري كرد. البته پاپ‌اسمير ممكن است باعث آسيب به پرده بكارت شود بنابراين خانم‌هاي باكره نبايد آن را انجام دهند. همچنين كساني كه سرطان پيشرفته دهانه رحم دارند ممكن است با انجام اين تست به خونريزي شديد بيفتند. به غير از اين دو مورد محدوديت ديگري براي انجام پاپ‌اسمير وجود ندارد.برای بررسی بیشتر رحم و تخمدان‌ها از سونو گرافی که به دو صورت شكمي و واژينال انجام مي‌شود استفاده می شود. براي خانم‌هاي مجرد و باكره فقط مي‌توان از سونوگرافي شكمي استفاده كرد. دقت سونوگرافي از روي شكم كمتر از سونوگرافي داخلي يا واژينال است زيرا در اين روش امواج اولتراسوند بايد ابتدا از مثانه عبور كند و بعد به رحم برسد.
طریقه معاینه سینه با دست
معاينه سينه بايد با كف دست و كف انگشتان انجام شود زيرا بافت سينه غير يكنواخت است و اگر با نوك انگشتان آن را معاينه كنيم به اشتباه فكر مي‌كنيم توده‌اي در آن وجود دارد. براي شروع معاينه فرد بايد دست‌هايش را باز كند و روي سر بگذارد تا بتوانيم هر دو سينه را با هم مقايسه كنيم و هرگونه تغيير شكل، اندازه، رنگ و فرورفتگي در بافت آن را تشخيص دهيم. سپس بايد با كف انگشتان و كف دست به صورت دوراني دور تا دور سينه و همچنين قسمت‌هاي نزديك به هاله آن را بررسي كنيم. اگر توده‌اي زير دست‌تان حس كرديد بدانيد اين توده‌ها اغلب خوش‌خيم و از نوع كيست يا فيبروآدنوم هستند. به هر حال در صورت پيدا كردن توده فرد بايد سونوگرافي انجام دهد. اگر هم توده خيلي بزرگ باشد بايد ماموگرافي شود. توجه داشته باشيد با معاينه دست فقط مي‌توان توده‌هاي نزديك به یک سانتي‌متر و بزرگ‌تر را تشخيص داد اما ماموگرافي مي‌تواند توده‌هاي یک ميلي‌متري را هم تشخيص دهد.
علت بوجود آمدن توده های زیر بغل
علاوه بر معاينه سينه بايد ناحيه زير بغل را هم بررسي كرد اما برعكس سينه اين ناحيه را بايد با نوك انگشتان معاينه كرد. در اين مورد نيز اگر توده‌اي زير دست‌تان حس كرديد، نگران نشويد زيرا غدد لنفاوي زير بغل اغلب به دليل زخم شدن دست يا عفونت انگشتان و. . . ورم مي‌كنند. با اين حال اگر در سينه‌تان توده احساس كرديد و همزمان با آن متوجه برجستگي غدد لنفاوي زير بغل شديد بايد در اسرع‌وقت به جراح مراجعه كنيد و تست‌ها و ماموگرافي‌هاي لازم را انجام دهيد. فراموش نکنیدکه معاينه سينه در دستور كار متخصصان زنان است اما جراحي‌هاي سينه برعهده جراحان عمومي است.
ماموگرافی از چه سنی
انجام سونوگرافي و ماموگرافي سينه در گذشته از 40 سالگي توصيه مي‌شد اما الان در كنگره‌هاي ايران سن شروع اين آزمايش‌ها 35 سالگي اعلام شده است زيرا شيوع سرطان سينه در همه جوامع از جمله ايران افزايش پيدا كرده است. اهميت اين موضوع براي افرادي كه در فاميل درجه يك‌شان از جمله مادر، خواهر، خاله و عمه سابقه سرطان سينه دارند، دوچندان مي‌شود. اين افراد بايد پنج سال قبل از سن ابتلاي اعضاي خانواده خود به سرطان، ماموگرافي انجام دهند حتي اگر زير 35 سال داشته باشند. لازم به ذكر است كه ماموگرافي‌هاي جديد و ديجيتال اشعه بسيار كمي از خود ساطع مي‌كنند، كمتر سينه‌ها را تحت فشار قرار مي‌دهند و در عين حال دقت بالاتري دارند. در صورت لزوم نيز علاوه بر ماموگرافي براي فرد سي‌تي‌اسكن، ام‌آر‌آي و اسكن با تزريق يا بدون تزريق درخواست مي‌شود.
