توصیه های تغذیه بیماران لوپوسی
لوپوس بيماري ناشي از دستگاه ايمني است كه در آن دستگاه ايمني به آنتي‌ژن‌هاي خودي واكنش نشان مي‌دهد و تظاهرات پوستي، چشمي و كليوي ديده مي‌شود. متاسفانه اين بيماري پيش‌رونده است و درمان قطعي براي آن وجود ندارد. بنابراين وقتي به سير آسيب‌شناسي و باليني بيماري توجه مي‌كنيم، نكته حائز اهميت همين التهاب است كه يكي از اجزاي اصلي بيماري است. به عبارت ديگر لوپوس توام با التهاب به شكل سيستميك يا عضوي – كليه، چشم و پوست – است. اصولا در علم تغذيه، تمهيدات خاصي براي اين بيماري است تا بتوان واكنش‌هاي ايمني را تا اندازه‌اي تعديل كرد ولي نه به اين معنا كه تعديل ايمني به واسطه تمهيدات تغذيه، درمان قطعي‌اي براي بيماري لوپوس باشد. اما مي‌تواند به عنوان يك درمان جانبي و كمك‌كننده دست‌كم به درمان‌هاي دارويي كمك كند تا فرد مبتلا به لوپوس كيفيت زندگي بهتري داشته باشد.
- يكي از اصلاحاتي كه مي‌توان براي بيمار مبتلا به لوپوس انجام داد، دريافت چربي است. چراكه دريافت روغن‌هاي هيدروژني و جامد، التهاب‌زا هستند و حتي روغن‌هاي مايع گياهي كه به آنها اسيدهاي چرب امگا6 مي‌گوييم، هر چند براي سيستم قلب و عروقي و چربي خون مفيد هستند ولي اگر به مقدار خيلي زيادي مصرف شوند التهاب‌زا خواهند بود. بنابراين در اين بيماران سعي بر اين است كه چربي‌هاي جامد از برنامه غذايي آنها حذف شود و ميزان مصرف امگا6 به مقدار كمي باشد. از سوي ديگر مقدار دريافت اسيدهاي چرب امگا3 را كه خاصيت ضدالتهابي دارند، افزايش مي‌دهيم.
تحقيقات نشان داده كه اين روش به درجاتي به كاهش التهاب كمك مي‌كند و در سير باليني اين بيماري تاثيرگذار است. بديهي است با پيشرفت بيماري و مشكلاتي كه براي بيمار مبتلا به لوپوس به وجود مي‌آيد طبيعتا تدبيرهاي تغذيه‌اي مي‌تواند به فراخور حال بيمار تغييراتي كند. به عنوان نمونه اگر بي‌اشتهايي بيمار افزايش يابد، تمهيدات خاص تغذيه‌اي از سوي متخصص در نظر گرفته مي‌شود تا از كاهش وزن جلوگيري شود. تغييرات لازم را در خصوص رژيم غذايي خود بدهيد. همچنين اگر اين بيماري روي كليه‌ها اثر گذاشته باشد، علاوه بر رعايت ساير موارد فرد مبتلا بايد يك رژيم غذايي كم سديم، كم‌پتاسيم يا كم‌پروتئين داشته باشد كه در اين زمينه متخصص تغذيه مي‌تواند وي را راهنمايي كند. به علاوه براي جلوگيري از مشكل قلبي و عروقي، يك رژيم غذايي كم‌چرب مي‌تواند كمك‌كننده باشد.
حفاظت از استخوان در بيماران لوپوسی
نكته مهم ديگر، مساله حفاظت از استخوان در اين بيماران است. در بيماران مبتلا به لوپوس، توده استخواني بدن كاهش مي‌يابد. به اين دليل كه پزشك براي مهار بيماري از داروهايي چون كورتون با دوزاژ بالا در كنار داروهاي ديگر استفاده مي‌كند و كورتون‌ها با وجود اثراتي كه براي درمان بيماري دارند، اما اثر مفيدي روي استخوان ندارند و منجر به پوكي استخوان مي‌شوند. بنابراين پزشك نوع داروي مصرفي، نحوه درمان، رژيم غذايي و ساير عوامل را بررسي و توصيه‌هاي غذايي لازم براي پيشگيري يا كاهش عوارض اين بيماري را توصيه مي‌كند. از طريق تغذيه مناسب تامين منابع خوب كلسيم براي جلوگيري از پوكي استخوان مفيد است. اما در مواردي كه كم هم نيست، بايد اعتراف كرد اين روش تنها از طريق مواد غذايي طبيعي ميسر نيست و ناگزير هستيم از مكمل‌ها با دوزهاي مختلف با توجه به وضعيت حال بيمار، سن، شرايط بيماري و درجه پيشرفت بيماري استفاده كنيم. بنابراين تغذيه در بيماري لوپوس بخش مهمي از درمان است و به كنترل التهاب برمي‌گردد، بخش دوم محافظت از استخوان‌ها و بافت سخت و بخش سوم مانند هر درمان تغذيه ديگري تامين نيازهاي تغذيه‌اي بيمار است. لازم به ذكر است كه در مواردي هم تغييراتي چون حذف برخي از غذاها ممكن است پيش بيايد كه اين مساله جنبه فردي دارد. فراموش نكنيد كه حتي در همين بيماري، مصرف ميوه‌ها و سبزي‌ها تا حدود زيادي مي‌تواند مفيد و موثر باشد زيرا ميوه و سبزي‌ها از نظر آنتي‌اكسيدان‌ها بسيار غني هستند.
دكترتيرنگ نيستاني متخصص تغذيه و رژيم‌درماني
