| کمردرد یکی از مشکلات شایعی است که اکثر ما آن را تجربه نموده ایم .درد کمر می تواند بسیار آزاردهنده و دردناک بوده و در هر سنی ایجاد شود اما شیوع آن در سنین بین 35 تا 60 سالگی بیشتر از سایر سنین می باشد .این عارضه می تواند نشانه وجود عوارض و بیماری های مختلفی باشد که در مقاله امروز سلامت وب به بررسی آن ها خواهیم پرداخت. |
کمردرد چیست؟
کمردرد یکی از مشکلات شایع است که اکثر افراد آن را تجربه نموده اند .در بیشتر موارد علل اصلی درد کمر بروز مشکلات کمری و یا بروز مشکلات در دیگر اعضای بدن می باشد. رگ به رگ شدن ،آرتروز، ساییدگی و پارگی در اجزای کمر،کشیدگی ساختارهای مختلف کمر (عضلات، رباط ها، مفصل ها) و آسیب دیدن دیسک کمراز علل اصلی بروز کمردرد می باشند که می توانند در هر سنی فرد را دچار درد کمر نمایند . در ادامه سلامت وب امروز به بررسی علل و دلایل مهم در بروز کمردرد می پردازیم:
علت ها و دلایل بروز کمردرد
مهم ترین علل بروز کمر درد را می توان موارد زیر برشمرد:
1.رگ به رگ شدن یا کشیدگی کمر
رگ به رگ شدگی با کشیدگی کمر در اثر وارد شدن فشار شدید و یا انجام فعالیت سنگین ایجاد می شود و سبب کشیده شدن عضلات کمر خواهد شد .در این وضعیت ناحیه عضلات کمر، باسن و ران ها دچار گرفتگی ودرد شدید خواهد شد .بیشترین علت کمردرد در مردان نیز به همین علت می باشد.
2.درد مزمن عضلانی (فیبرومیالژی)
در این حالت علاوه بر کمر بالتنه نیز دچار گرفتگی و درد شده و فرد دچار درد در گردن، شانه ها، زانو ها و آرنج ها خواهد شد.
3.آرتروز پیشرونده ستون فقرات
در اثر آرتروز پیشرونده ستون فقرات فرد دچار درد در کمر و گرفتگی و خشکی کمر خواهد شد .
4.التهاب مزمن ستون فقرات
التهاب مزمن ستون فقرات در اثر ابتلا به روماتیسم مفصلی و یا بیماری پسوریازیس سبب دردناک شدن ناحیه پایین کمر و گرفتگی و خشکی عضلات کمر یا باسن خواهد شد.
5.پوکی استخوان
در اثر ابتلا به پوکی استخوان استخوان ها به سرع دچار شکستگی شده و در نتیجه احتمال ابتلا به درد کمر و یا شکستگی مهره های کمری افزایش خواهد یافت .این عارضه پس از یائسگی شایع ترین علت کمردرد ناگهانی در زنان به شمار می رود.
6.وجود تومور در استخوان‌های نخاع و یا ساختارهای نزدیک به آن
شایع ترین علت کمردرد مداوم وجود تومور در استخوان های نخاع و ساختارهای نزدیک به آن می باشد .این وضعیت علاوه بر درد کمر مستمر و مداوم سبب بی‌حسی، ضعف و گزگز پاها نیز خواهد شد .که در صورت پیشرفت سرطان و متاستاز آن به عصب های نخاعی کنترل کننده مثانه و روده ،بیمار را دچار بی‌اختیاری و عدم کنترل ادرار و مدفوع می نماید .
7.بیرون زدگی دیسک
بیرون زدگی دیسک کمر سبب ایجاد درد شدید در ناحیه پایین کمر خواهد شد .تحت فشار بودن عصب نخاعی توسط دیسک سبب تیر کشیدن و درد پای بیمار خواهد شد .
8.تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی شایع ترین علت کمردرد و پادردمی باشد .فرد مبتلا به تنگی کانال نخاعی دچار درد، بی‌حسی و ضعف کمر و پاها می‌شود.
9.عفونت کلیه
عفونت کلیه یکی دیگر از علل بروز و احساس درد در کمر می باشد که در پایین شکم و کشاله ران نیز این درد گسترش می یابد.
علت بروز کمردرد از دیدگاه ابوعلی سینا
عوامل ایجاد یا تشدید کننده این عارضه برداشتن بار سنگین، ضرب دیدگی کمر، شهوت رانی، سرماخوردگی، رطوبت، سنگ مثانه، ورم پروستات، اختلال در عملکرد غدد فوق کلیوی (کمردردهای صبحگاهی)، چاقی، قاعدگی، خستگی، بارداری، سنگ کیسه‌ی صفرا، آرتروز، اختلالات روانی (تا 50 %)، اختلالات نخاعی، واریس، آنوریسم، سل، تورم روده، وجود غده در روده، استفاده از توالت شرقی (سنتی)، سردی (خوراکی های ترش و بی‌مزه)، باد خوردن کمر (زیر کولر و …)، آسپرین زیاد، نشستن روی زمین، پا برهنه راه رفتن، کمبود «کلسیم، منگنز، ویتامین‌های گروه C -B » و عفونت مثانه می باشد.
چه عواملی ریسک ابتلا به کمردرد را افزایش می دهد؟
عوامل زیر سبب افزایش احتمال ابتلا به کمردرد خواهد شد .این عوامل عبارتند از:
- استرس و فشار عصبی
- بارداری
- کم تحرکی
- افزایش سن
- اضطراب و افسردگی
- چاقی و اضافه وزن
- استعمال دخانیات
- فعالیت بدنی شدید
- انجام کارهای سنگین
علائم و نشانه های کمر درد
اصلی ترین علامت کمردرد همان طور که از نامش پیداست احساس درد در ناحیه کمر می باشد.سایر علایم کمردرد شامل احساس درد در لگن و پاها می باشد که در صورت مشاهده علایمی مانند کاهش وزن ،تب،بی اختیاری ادرار و مدفوع و التهاب و تعرق در کمر می بایست برای تشخیص علت کمردرد و درمان سریع آن به یک متخصص ستون فقرات و اعصاب محیطی مجرب مراجعه کنید.
کمردرد چگونه تشخیص داده خواهد شد؟
پزشک پس از شنیدن شرح حال شما به معاینه بالینی و لمس عضلات کمر می پردازد .او با حرکت دادن کمر بیمار در جهات خاص میزان درد و گرفتگی و بی حسی عضلات را بررسی می کند . در صورت وجود مشکلات جدی تر در ناحیه اعصاب نخاعی و یا مهره های کمر پزشک برای تعیین دقیق علت درد کمر از روش های تشخیصی زیر استفاده می نماید:
- عکس برداری با اشعه ایکس از ناحیه کمر
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- ام آر آی ستون فقرات
- سی‌تی‌اسکن
- نوار عضله و نوار عصب
- اسکن استخوان
کمردرد چگونه درمان می شود؟
درمان کمردرد بسته به حاد یا مزمن بودن این عارضه توسط پزشک تعیین خواهد شد .متداول ترین شیوه های درمان کمردرد پس از شناخت انواع کمردرد شامل موارد زیر می باشد:
1.دارو درمانی
تجویز داروهای ضد درد مانند استامینوفن،ناپروکسن،سلکسیب،دیکلوفناک سدیم،پمادها یا اسپری های موضعی برای تحریک اعصاب پوست مانند پماد رزماری ،پماد دیکلوفناک ،پماد پیروکسیکام و ….، داروهای ضد تشنج برای درمان دردهای ناشی از خارج شدگی عصب از نخاع (رادیکولوپاتی) یا دردهای ناشی از درگیری ریشه های عصب و کورتون ها برای درمان این عارضه بسیار مفید می باشد.
2.تزریق اپیدورال کمر
تزریق آستروئید به فضای اپیدورال کمر برای درمان درد کمر و درد عصب سیاتیک به صورت موقت نیز می تواند روشی مفید در درمان این عارضه به شمار آید .
3. جراحی
در نهایت اگر روش های نامبرده برای درمان موثر نبود روش جراحی به عنوان درمان قطعی کمردرد و تسکین دردناشی از آن به بیمار پیشنهاد می شود .روش جراحی کمردرد به طرق مختلفی قابل انجام است که در زیر می توانید نحوه انواع جراحی های کمر را مطالعه نمایید .
1.جراحی‌ترمیم مهره ها (ورتبروپلاستی یا کیفوپلاستی)
این روش یک روش کم تهاجمی برای درمان شکستگی های ناشی از پوکی استخوان می باشد .هم زمان با عکس‌برداری سه سوزن های ریزی از طریق پوست به درون مهره ها هدایت شده و پس از وارد کردن سوزن، نوعی ماده چسب مانند (سیمان استخوان ) به فضای درونی مهره تزریق می‌گردد. سیمان استخوان سریعاً سفت شده و استخوان را پایدار و قوی کرده و دردهای استخوانی را تسکین خواهد داد.
2.جراحی رفع فشار از روی مهره‌ها (لامینکتومی)
در صورت تنگی کانال نخاع از این روش جراحی برای باز کردن فضای ستون فقرات و رفع فشار از روی عصب ها استفاده می شود .
3.جراحی برداشتن دیسک (دیسککتومی یا میکرو دیسککتومی)
این روش جراحی برای برداشتن دیسک بیرون زده قابل استفاده می باشد .
4.جراحی سوراخ ریشه عصب (فورامینوتومی)
این روش جراحی سبب بزرگ تر شدن سوراخ استخوانی که مسئول خارج نمودن ریشه عصب از مجرای ستون فقرات می باشد می شود .
دیسک های ترک خورده و یا ملتهب با استفاده از این روش درمان می شود .
6.ترمیم هسته دیسک (نوکلئوپلاستی)
این روش نوعی جراحی لیزری است که در آن با استفاده از فرکانس های رادیویی فشار پلاسمای دیسک کاهش داده می شود.در این روش سوزن با هدایت اشعه ایکس به دیسک وارد شده و سبب درمان درد در ناحیه پایین کمر و دیسک های نسبتاً بیرون زده می شود.
درمان کمردرد با طب ابوعلی سینا
استفاده از توالت فرنگی، پیاده روی بر روی شن های ساحل، استراحت کافی و استفاده از شربت آبلیموی تازه با عسل و یک قرص مخمر آبجو، دم کرده‌ی گز علفی + زرشک – روزی سه لیوان (کمردرد دوشیزگان)، دم کرده‌ی اندکی زعفران باچای، مالش موم عسل آب شده + روغن پیه زیر پوست گوسفند (کمردرد بانوان)، مالش الکل کامفر (به صورت موقت استفاده شود)
خوابیدن روی تشک سفت (روی زمین با یک پتوی دولا شده)، زیر دوش آب گرم بروید و آب را از پشت گردن تا باس سرازیر کنید و دو دقیقه پس از آن پنج بار دو دست را از طرف جلو بدن به سوی بالا بکشید و سپس به طرف زمین خم کنید؛ شنای کرال، اسب سواری، پیاده روی روزانه بسیار مفید است.
جوشانده برگ سنا، جوشانده‌ی «گیاه بسفایج (6) + بادیان (7) + سنبل الطیب (4) + گزنه (9) + زنجبیل (1)» (برحسب گرم) – پس از جوشیدن شعله را خاموش کرده گل گاوزبان اضافه کنید تا دم بکشد، بعد صاف کنید و با عسل میل کنید (کمردرد دوشیزگان)، قرار دادن تخته‌ی زیرپایی با زاویه‌ی کم (کمردرد کارمندان پشت میزنشین)، زیره‌ی سپاه + سورنجان + پوست هلیله‌ی زرد + صبر زرد + مقل ازرق (هریک 10 گرم) را پودر کنید و در کپسول بریزید و روزی دوسه عدد با شربت آبلیموی تازه میل کنید؛
شربت هندی، دهن الثوم، پودر هسته‌ی زیتون + موم عسل + اندکی زعفران، روغن زیتون، ابتدا به حمام آب داغ بروید و کمر را خشک کنید و با پارچه‌ی سبز ببندید (به مدت چهل دقیقه)، برگ کلم را به مدت چهل روز در سرکه‌ی زرد بخوابانید و سپس کلم را بکوبید و بر کمر بمالید و کمر را با پارچه‌ی قرمز ببندید؛
هر شب پیش از خواب کمی پیاز عنصل را با احتیاط له کنید کمی عسل مخلوط کرده روی ناحیه‌ی دیسک کمر بمالید (تا حدود نیم ساعت ایجاد سوزش می‌کند) و این عمل را بیست شب تکرار کنید؛ مالش «یک زرده‌ی تخم مرغ + یک قاشق متوسط سقز + یک قاشق سرکه‌ی سیب»، ضماد «ریشه‌ی ساییده‌ی ترخون + زرده‌ی تخم مرغ» هر روز)، 2/5 گرم غاریقون با یک استکان آب چغندر، مالش روغن زیتون، یاسمن را در حنظل سبز بجوشانید و 15 گرم از آن را با عسل میل کنید؛
به حمام آب داغ بروید و سپس این روغن را بمالید: پیست عدد سیر را رنده کنید و با روغن زیتون تلخ و چند عدد اسفند و کمی فلفل سیاه در شیشه ی دربسته بریزید و به مدت 24 ساعت در آب جوش قرار دهید (تماس غیرمستقیم با آب) و هر روز بمالید و ببندید؛ ضماد پودر زرد سایر درمان های معمول برای درد کمر می باشد.